%0 Journal Article %T هزینة فرصت مصارف مختلف گاز طبیعی ایران با تأکید بر تزریق گاز به مخازن نفت %J فصلنامه تحقیقات اقتصادی %I دانشگاه تهران - دانشکده اقتصاد %Z 0039-8969 %A رنانی, محسن %A شریفی, علیمراد %A اخلاق, رحمان خوش %A محمدی, مصطفی دین %D 2009 %\ 02/19/2009 %V 43 %N 3 %P - %! هزینة فرصت مصارف مختلف گاز طبیعی ایران با تأکید بر تزریق گاز به مخازن نفت %K تزریق گاز %K ذخایر گاز %K سیاست انرژی %K صادرات گاز %K مخازن نفت %R %X بخش مهمی از ذخایر نفت منتشر شده در ایران، ذخایر نفت بالقوه‎ای هستندکه در صورت استفادة مناسب از روش‎های ازدیاد برداشت نفت، به ذخایر بالفعلِ قابل بهرة‌برداری تبدیل خواهند شد. تزریق گاز به میدان‎های نفتی از اصلی‌ترین روش‌های حداکثرسازی ازدیاد برداشت نفت در ایران است. در این مطالعه، موضوع تزریق گاز و نقش آن در آینده اقتصاد نفت و گاز ایران در غالب یک تابع رفاه اجتماعی مدل‎سازی می‎شود تا هزینة فرصت تخصیص گاز به مصارف داخل و صادرات گاز در ایران در مقایسه با تزریق گاز در سال‎های 1410-1385، مشخص شود. نتایج این مطالعه نشان می‎دهد تزریق گاز با هدف فشار افزایی مخازن نفت، بر تزریق گاز برای حفظ فشار موجود مخازن نفت، با تداوم وضعیت موجود و پیش‌بینی شدة تزریق گاز، اولویت دارد. با فشار افزایی مخازن نفت برای دست‎یابی به متوسط فشار اولیة مخازن نفت، به‎طور قابل توجهی از ارزش منفی سایه‎ای عدم استخراج منابع گاز ایران کاسته می‎شود. در این حالت ارزش سایه‎ای عدم استخراج منابع گاز ایران نسبت به سناریوی حفظ فشار موجود مخازن نفت، با تداوم برنامه‎‎های موجود تزریق درکشور، به یک چهارم کاهش می‎یابد. در نرخ تنزیل پایین اولویت بهره‎برداری از ذخایرکشور فشار افزایی مخازن نفت‌کشور است و صادرات گاز در اولویت قرار ندارد. در نرخ تنزیل‌های بالا، اولویت مطلق تزریق‌گاز نسبت به صادرات آن و اولویت مطلق سناریوی فشار افزایی مخازن برحفظ فشار مخازن، از بین می‎رود. نرخ تنزیل بالا، با حداکثرسازی رفاه اجتماعی بهره‎برداری از منابع گاز کشور سازگار نیست. عدم اجرای سیاست جامع انرژی، و تداوم رشد مصرف انرژی به ویژه در بخش‎های نهایی مصرف‎کننده، در طول سال‎های آینده موجب خواهد شد تراز گاز کشور هم‎چنان منفی باقی بماند. در این حالت، تزریق گاز به مخازن نفت کشور متناسب با نیاز مخازن برای حفظ فشار موجود، امکان‎پذیر نخواهد بود و صادرات گاز هزینة فرصت بالایی را ایجاد خواهد کرد. طبقه‎بندی JEL : N75, O53, O13 %U https://jte.ut.ac.ir/article_27684_b6e052a6a707308af02ad9ea06c2d593.pdf