دانشگاه تهران - دانشکده اقتصاد
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
0039-8969
2588-6118
56
2
2021
07
23
بسط مدل اطلاعاتمحور مبتنی بر اطلاعات نهانی درون و برونشرکتی
205
255
FA
مهدیه
اکبری روشن
دانشجوی دکتری دانشکدۀ اقتصاد دانشگاه تهران
mahdihe.akbary@ut.ac.ir
جعفر
عبادی
دانشیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران
jebadi@ut.ac.ir
شاپور
محمدی
دانشیار دانشکده مدیرت دانشگاه تهران
shmohamad@ut.ac.ir
10.22059/jte.2021.328201.1008511
مقالۀ حاضر به بسط یک مدل اطلاعاتمحور در بازار سفارشمحور با وجود نامتقارنبودن اطلاعات میپردازد. فرض جدید در مدل بسط دادهشده، مبتنی بر آن است که اطلاعات درون و برونشرکتی بهطور متفاوتی بر ارزش یک سهم براساس فاکتورهای ساختاری شرکت مربوطه (امکان عدم تقارن اثرگذاری تغییرات درون و برونشرکتی را بر ارزش سهم لحاظ میکند؛ درحالیکه سایر مدلهای اطلاعاتمحور، ارزش برابری را برای تغییرات این دو نوع اطلاعات، مفروض دانستهاند یا فقط بر اثر تغییرات اطلاعات درونشرکتی متمرکز شدهاند.<br />بهاینترتیب در مدل بسطدادهشده، معاملهگران غیرمطلع در مقابل معاملهگران مطلع درونی و برونی قرار میگیرند. در تعادل مدل جدید، درصورتیکه اثرگذاری اطلاعات برونشرکتی برای یک سهم، بزرگتر از اطلاعات درونشرکتی باشد، معاملهگران غیرمطلع مظنۀ خرید پایینتر و مظنۀ فروش بالاتری را نسبت به حالت برابری تأثیرات این دو نوع اطلاعات اتخاذ میکند و در شرایط عکس، آنها مظنۀ خرید بالاتر و مظنۀ فروش پایینتری را در سفارش محدود انتخاب خواهند کرد.<br /><strong>طبقه</strong><strong>بندی </strong><strong>JEL</strong><strong>: </strong>D82، G10، G14.
ریزساختار بازار,معاملات مبتنی بر اطلاعات,اطلاعات نهانی
https://jte.ut.ac.ir/article_85100.html
https://jte.ut.ac.ir/article_85100_cd2f0e469bc289a45e6ac3d2e9bbb5ea.pdf
دانشگاه تهران - دانشکده اقتصاد
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
0039-8969
2588-6118
56
2
2021
07
23
تأثیر سیاستهای پولی و مالی بر حباب قیمت مسکن در اقتصاد ایران: با رویکرد مدل عاملبنیان
257
289
FA
سجاد
حجت
دانشجوی دکتری اقتصاد، پردیس البرز، دانشگاه تهران
hojat.lnjr@gmail.com
محسن
مهرآرا
0000-0002-2685-8561
استاد دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران
mmehrara@ut.ac.ir
علی
طیب نیا
0000-0003-0171-5932
دانشیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران
taiebnia@ut.ac.ir
10.22059/jte.2021.330940.1008547
در بخش مسکن، قیمت نقش مهمی دارد و تا زمانی که دچار حباب قیمتی نشود، میتواند موجب تخصیص بهینۀ منابع شود. از اینرو شناسایی عوامل بهوجودآورندۀ حباب قیمت مسکن، باید مورد توجه سیاستگذاران اقتصادی باشد. در این مقاله تلاش شد تا با استفاده از مدلهای عاملبنیان، تأثیر سیاستهای پولی بانک مرکزی از طریق کانال اعتبارات بانکی و سیاست مالی دولت از طریق کانال مصارف عمومی دولت، بر ایجاد حباب قیمت مسکن بررسی شود. نتایج تحقیق نشان میدهد هنگامی که مقامات پولی، قوانین آسانتری را برای اعتبارسنجی متقاضیان وام مسکن درنظر میگیرند، این عمل آنها میتواند موجب ایجاد حباب قیمتی مسکن و رشد ناپایدار اقتصادی شود؛ درحالیکه قوانین سنجیده و ملایمتری را که مقامات پولی اعمال میکنند، بدون ایجاد حباب قیمتی مسکن سبب ایجاد رشد اقتصادی پایدار میشود؛ به شرط آنکه مقدار وام مسکن پرداختی، میزان قابلقبولی از قیمت مسکن را پوشش دهد. درخصوص سیاست مالی نیز، اعمال سیاست کسری بودجه و افزایش مصارف عمومی دولت در شرایط رونق اقتصادی، همراه با افزایش تولید ناخالص داخلی، تورم را نیز به میزان فراوانی افزایش میدهد که با توجه به تورم هدف بانک مرکزی، میتواند موجب افزایش حباب قیمت مسکن و درنهایت کسادی اقتصاد شود. چنانچه سیاست کسری بودجه در شرایط رکود اقتصادی اعمال شود، شدت رکود و میزان حباب قیمت مسکن را کاهش میدهد و سبب بهبود وضعیت میشود.<br /><strong>طبقهبندی </strong><strong>JEL</strong><strong>:</strong>G21,G28, E20, E25, R31
حباب بازار مسکن,سیاست پولی,سیاست مالی و مدلهای عاملبنیان
https://jte.ut.ac.ir/article_85103.html
https://jte.ut.ac.ir/article_85103_b4479172991718e0fd144d0ebe83ce04.pdf
دانشگاه تهران - دانشکده اقتصاد
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
0039-8969
2588-6118
56
2
2021
07
23
تحلیل چندبعدی از نرخ ارز و نااطمینانی آن در پویایی رشد اقتصادی ایران
291
323
FA
اکبر
حسن زاده
دانشجوی دکتری، دانشکده اقتصاد و مدیریت دانشگاه ارومیه
aec.hassanzadeh@gmail.com
حسن
حیدری
0000-0002-9836-6654
استاد گروه اقتصاد، دانشکده اقنصاد و مدیریت، دانشگاه ارومیه
hassanheydari78@gmail.com
کیومرث
شهبازی
استاد گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت ، دانشگاه ارومیه
k.shahbazi@urmia.ac.ir
سید جمال الدین
محسنی زنوزی
0000-0002-5174-2149
دانشیارگروه اقتصاد دانشکده اقتصادومدیریت ،دانشگاه ارومیه
sj.mzonouzi@urmia.ac.ir
10.22059/jte.2021.317222.1008419
نرخ ارز و نوسانات آن همواره از مهمترین پارامترهای مؤثر بر اقتصاد ایران بودهاند که شرایط متزلزلی را در سالهای اخیر در کشور بهوجود آوردهاند. این مقاله به بررسی آثار نرخ ارز و نااطمینانی آن در کنار متغیرهای کنترلی رشد قیمت نفت، تورم و نااطمینانی آنها به همراه رشد نقدینگی بر روند رشد اقتصادی ایران با استفاده از دادههای فصلی 1370-1397 و با بهرهگیری از مدلهای خطی VAR و غیرخطی چندرژیمی MRS و GARCH-MRS میپردازد. نتایج بیانگر آن است که بسته به نوع رژیم و مدل اقتصادسنجی، نتایج متفاوتی حاصل میشود. عموم مدلهای چندرژیمی نشان دادند که روند رشد اقتصادی ایران دارای رژیمهای مختلف است که بین رژیم با رشد پایین و بالا درحالتغییر است و بیشتر در رژیم با رشد پایین قرار دارد. رشد نرخ ارز و نااطمینانی آن در هردو مدلهای خطی و غیرخطی، اثر منفی و معنادار بر رشد اقتصادی دارد. با توجه به آشوبیبودن روند نرخ ارز، مدلهای غیرخطی نتایج واقعبینانهتری را با توجه به وضعیت اقتصادی کشور ارائه میکنند. متغیرهای کنترلی نیز بسته به نوع معادله و مدل اقتصادسنجی، آثار متفاوتی بر رشد اقتصادی دارند. به سیاستگذاران توصیه میشود با اجتناب از اعمال سیاستهای مقطعی برای حل مسائل روزمرۀ کشور که موجب خلق محیط نامطمئن برای عاملان اقتصادی میشود و پایدارسازی اقتصاد کلان و یکسانسازی نرخ ارز، در جهت کاهش تبعات منفی ارز و نااطمینانی آن گام بردارند.<br /><strong>طبقهبندی </strong><strong>JEL</strong><strong>: </strong>C32, C58, F31, O47.
نرخ ارز,رشد اقتصادی,مدلهای تکرژیمی,مدلهای چندرژیمی
https://jte.ut.ac.ir/article_85104.html
https://jte.ut.ac.ir/article_85104_ce8d046bdf554bff79417487d11b298f.pdf
دانشگاه تهران - دانشکده اقتصاد
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
0039-8969
2588-6118
56
2
2021
07
23
بررسی عوامل موثر برتوسعه ی صادرات در صنایع پتروشیمی هلدینگ خلیج فارس با رویکرد مبتنی بر سیستم لجستیک
325
345
FA
مهدی
حیدری
دانشجوی دکترا، مدیریت سیاستگذاری بازرگانی، دانشگاه تهران
heidari93@yahoo.com
عزت اله
عباسیان
0000-0001-8364-6461
دانشیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران
e.abbasian@ut.ac.ir
محسن
ابراهیمی
دانشیار اقتصاد، گروه اقتصاد، دانشگاه خوارزمی، تهران
ebrahim@khu.ac.ir
10.22059/jte.2021.328607.1008516
پیشرفتهای حملونقل، پیشرفتهای فناورانه و بهبود سریع فناوری اطلاعات و ارتباطات موجب جهانیشدن سریعتر اقتصاد جهانی و این افزایش تجارت به حرکت سریع اطلاعات و خدمات بین کشورهایی منجر شده است که درک مناسبی از بخش لجستیک دارد و پایههای توسعۀ لجستیک را بنا کردهاند. علاوه بر این، کاهش موانع در تجارت جهانی و جهانیشدن که ناشی از دیدگاه جدید در تجارت جهانی توسط بانک جهانی و دیگر سازمانهای بینالمللی است، ارزش تجارت چندجانبه را افزایش میدهد و سهم بیشتری از شرکتهای چندملیتی در اقتصاد جهانی، زمینۀ حمایت از لجستیک را برای توسعۀ فعالیتهای بینالمللی فراهم کرده است. هدف این تحقیق، بررسی عوامل مؤثر بر توسعۀ صادرات در صنایع پتروشیمی هلدینگ خلیجفارس با رویکرد مبتنی بر سیستم لجستیک بوده است. جامعۀ آماری تحقیق را کارشناسان ارشد، سرپرستان، مدیران و اعضای هیئت مدیرۀ شرکتهای پتروشیمی هلدینگ خلیجفارس که در واحدهای بازرگانی مشغول به فعالیت هستند، تشکیل داده است. 278 نفر بهعنوان نمونه و بهصورت تصادفی انتخاب شدهاند. ابزار گردآوری دادهها در این تحقیق پرسشنامه بوده است. فرضیههای تحقیق با استفاده از نرمافزار Smart.PLS مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان داد بازار صادراتی، بازاریابی بینالمللی، پتانسیلهای صادراتی، چالشهای صادراتی، رقابت در بازار، عوامل سازمانی، عوامل کلان، فروش صادراتی، لجستیک صادراتی و ویژگی محصول صادراتی بر بهبود عملکرد لجستیک و توسعۀ صادرات در صنایع پتروشیمی خلیجفارس تأثیر دارد.<br /><strong>طبقه</strong><strong></strong><strong>بندی </strong><strong>JEL</strong><strong>:</strong> F18، L91، M31.
صادرات,لجستیک بازاریابی صادراتی
https://jte.ut.ac.ir/article_85106.html
https://jte.ut.ac.ir/article_85106_22901e550aa6ec02f37e8039db807595.pdf
دانشگاه تهران - دانشکده اقتصاد
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
0039-8969
2588-6118
56
2
2021
07
23
ارزیابی قضیۀ هکچر-اوهلین-ونک در اقتصاد ایران
347
401
FA
فهیمه
محبی نیا
0000-0001-7640-8529
دانشجوی دکتری اقتصاد دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه ه شید بهشتی
fa.mohebb.eco@gmail.com
مهدی
یزدانی
0000-0002-8045-7232
استادیار گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی
ma_yazdani@sbu.ac.ir
10.22059/jte.2021.324036.1008469
سنجش سهم صادرات و واردات هریک از عوامل تولیدی به موازات صادرات و واردات کالاها و خدمات در جریان تجارت خارجی بهعنوان قضیۀ هکچر-اوهلین-ونک در ادبیات اقتصادی، حائز اهمیت است و امکان سنجش این مفهوم در سطحی خرد و بهتفکیک رشتۀ فعالیتهای اقتصادی از منظر شناسایی الگوی تجاری از اهمیتی دوچندان برخوردار است. در مطالعۀ حاضر، اعتبارسنجی قضیۀ هکچر-اوهلین-ونک با بررسی فهرست عوامل تجاری برای شش عامل تولیدی نیروی کار (غیرماهر، نیمهماهر و ماهر)، سرمایۀ فیزیکی، تحقیق و توسعه و انرژی در اقتصاد ایران انجام شده است. این مطالعه، قضیۀ مزبور را با توسل به ابزار داده-ستانده، فراوانی و کمیابی نسبی عوامل تولیدی به فهرست عوامل تجارت خالص مرتبط میسازد و آزمون اعتبارسنجی را با استفاده از دادههای خرد 78 رشته فعالیت اقتصاد ایران در زیربخشهای کشاورزی، صنعت و خدمات، برای جدولهای داده-ستاندۀ ۱39۰ و ۱395 اقتصاد ایران انجام میدهد. نتایج اقتصاد ایران برای سالهای ۱39۰ و ۱395 نشان میدهد فهرست عوامل تجاری در 6۱/34 درصد از رشته فعالیتها (27 بخش) منفی است و این بخشها واردکنندهاند؛ بنابراین دارای کمیابی نسبی عوامل هستند. همچنین این فهرست در 25/6۰ درصد رشته فعالیتها (47 بخش) مثبت و دارای وفور نسبی عوامل است و بنابراین صادرکنندۀ عوامل بوده است. در هرکدام از سالهای مورد بررسی در چهار زیربخش از بخش خدمات، تجارت عوامل صورت نگرفته است. علاوه بر این، نتایج در رابطه با تغییر ساختار شدت عواملبری نشان میدهد در سال ۱39۰ بالاترین اثرگذاری در فرایند تولید مربوط به نیروی کار غیرماهر و سرمایۀ فیزیکی و در سال ۱395 مربوط به سرمایۀ فیزیکی و مخارج تحقیق و توسعه بوده است.<br /><strong>طبقهبندی </strong><strong>JEL</strong><strong>:</strong> F0، F14، F20.
قضیۀ هکچر-اوهلین-ونک,آزمون جزئی,فهرست عوامل تجاری,داده-ستانده,اقتصاد ایران
https://jte.ut.ac.ir/article_85107.html
https://jte.ut.ac.ir/article_85107_40a513b3102e8c78ec2ba369524263cf.pdf
دانشگاه تهران - دانشکده اقتصاد
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
0039-8969
2588-6118
56
2
2021
07
23
ارزیابی اثر نظام ارزی بر پدیده عبور نرخ ارز: کاربرد رهیافت جورسازی امتیاز تمایل
403
433
FA
سید حسن
ملک حسینی
دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان
hassan.malekhosseini@ase.ui.ac.ir
سید کمیل
طیبی
0000-0002-3047-7497
استاد گروه اقتصاد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان
sk.tayebi@ase.ui.ac.ir
منیره
رفعت
دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان
m.rafat@ase.ui.ac.ir
مهدی
یزدانی
0000-0002-8045-7232
استادیار گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی
ma_yazdani@sbu.ac.ir
10.22059/jte.2021.328879.1008519
عبور نرخ ارز و شناسایی عوامل مؤثر بر تغییرات آن برای اتخاذ سیاستهای مختلف اقتصادی از جمله سیاستهای ارزی و تجاری، حائز اهمیت است. نظام ارزی حاکم بر کشورها منشأ تحولات نرخ ارز و قیمتها و تأثیرگذار در تدوین سیاستهای ارزی میباشد. از بین عوامل مختلف اثرگذار بر عبور نرخ ارز، نظام ارزی علیرغم اهمیتی که دارد، در مطالعات تجربی کمتر موردتوجه قرار گرفته است؛ بر این اساس، مقاله حاضر بهدنبال یافتن پاسخ این سؤال است که چگونه عبور نرخ ارز به قیمتهای وارداتی تحت تأثیر نظامهای مختلف ارزی قرار میگیرد. بهعبارت دیگر، درجه عبور نرخ ارز در کدام یک از نظامهای ارزی کمتر و در کدام یک بیشتر است؟ برای پاسخ به این سؤال از رهیافت جورسازی امتیاز تمایل که بهنوعی روشی ناپارامتریک محسوب میشود، استفاده شده است و چگونگی اثر نظام ارزی بر عبور نرخ ارز در شرایطی که سایر عوامل اثرگذار کنترل میشوند، مورد ارزیابی قرارگرفته است. بدین منظور از دادههای مقطعی مربوط به 118 کشور درحالتوسعه با نظامهای ارزی مختلف در سال 2019 استفاده شده است. براساس این رهیافت، برای بررسی اثر نهایی نظام ارزی بر عبور نرخ ارز و جداکردن اثر بقیه متغیرها، سایر عوامل مؤثر نظیر نرخ ارز اسمی، هزینه نهایی صادرکنندگان، رشد تولید ناخالص داخلی حقیقی، باز بودن تجاری، رشد نقدینگی و تورم بهعنوان متغیرهای جورشده در نظر گرفته شدهاند. نتایج حاکی از آن است که عبور نرخ ارز نسبت به نوع نظام ارزی اتخاذشده واکنش نشان داده، بهطوریکه اتخاذ نظام ارزی شناور منجر به کاهش عبور نرخ ارز شده است.<br /><strong>طبقهبندی </strong><strong>JEL</strong><strong>: </strong>C21، E31، F33، O57
نظام ارزی,عبور نرخ ارز,کشورهای درحال توسعه,جورسازی امتیاز تمایل
https://jte.ut.ac.ir/article_85109.html
https://jte.ut.ac.ir/article_85109_823a1034fddf1863a46aaa806cec29f1.pdf