TY - JOUR ID - 72767 TI - ارزیابی رابطه استخراج منابع آب زیرزمینی و فقر روستایی در ایران JO - فصلنامه تحقیقات اقتصادی JA - JTE LA - fa SN - 0039-8969 AU - جلیلی کامجو, سید پرویز AU - نادمی, یونس AD - استادیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آیت الله بروجردی ، بروجرد، ایران، AD - استادیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آیت الله بروجردی، بروجرد، ایران Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 54 IS - 3 SP - 525 EP - 550 KW - منابع آب زیرزمینی KW - فقر مطلق KW - تصریح مارکوف سوئیچینگ DO - 10.22059/jte.2019.72767 N2 - فقر دارای ابعاد مختلفی است و متغیرهای گوناگونی بر انواع فقر مؤثر است. اما در دهه اخیر نگاه کل‌گرایانه به فقر به سمت نگاه جزیی و هدفمند تغییر یافته است. هم‏چنین با توجه به شدت تخریب و تخلیه محیط‌زیست، در مراحل گذار کشورها به توسعه‌یافتگی، تحلیل و ارزیابی تأثیر متغیرهای محیط زیستی مانند آب بر فقر مورد توجه قرار گرفته است. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی تأثیر استخراج منابع آب زیرزمینی بر فقر مطلق در مناطق روستایی ایران در دوره 1393-1364 با استفاده از تصریح مارکوف سوئیچینگ و تصریح دو رژیمی فقر مطلق می‏باشد. نتایج برآورد مدل نشان داده که فقر روستایی در اقتصاد ایران دارای دو رژیم  فقر پایین و بالا است که رژیم فقر پایین ماندگاری بیشتری نسبت به رژیم فقر بالا دارد. هم‏چنین استخراج منابع زیرزمینی آب در رژیم فقر روستایی بالا، تأثیری غیرخطی و آستانه‌ای بر شاخص فقر مطلق روستایی دارد. به عبارت دیگر تا زمانی که این شاخص کمتر از 46/74 باشد، افزایش آن توانسته است موجب کاهش فقر مطلق روستایی شود، اما پس از افزایش بی‌رویه استخراج منابع آب زیرزمینی و عبور از حد آستانه فوق،  افزایش استخراج منابع زیرزمینی آب موجب افزایش فقر مطلق روستایی می‌شود. این نتایج نشان می‌دهد که منابع آب زیرزمینی باید مبتنی بر یک مسیر بهینه استخراج بلندمدت به منظور نیل به توسعه پایدار، مورد بهره‌برداری قرار گیرد. به این ترتیب پیشنهاد می‌شود که به منظور جلوگیری از تله فقر محیط‌زیستی در مناطق روستایی، کیفیت حکمرانی آب و نحوه دسترسی به منابع آب در قالب یک سیستم مدیریت جامع منابع آب در حوضه‌های تحت تنش فقر مطلق، اجرا شود. طبقه­بندی JEL: L95, Q25, N57, P28, I32 UR - https://jte.ut.ac.ir/article_72767.html L1 - https://jte.ut.ac.ir/article_72767_6107423a119cce1ba77a3214135ab011.pdf ER -