2024-03-28T14:55:50Z
https://jte.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=7814
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
2
اندازه گیری رفاه اجتماعی ناشی از سیاست تعرفه وارداتی شکر ایران در مقابل سیاست صادراتی برزیل با رویکردی بر نظریه بازیها
سودابه
احمدی
مهدی
بصیرت
علیرضا
جرجرزاده
شکر از جمله کالاهای فرآوری شده در سطح جهان می باشد که ماده اولیه آن از تولیدات بخش کشاورزی است و یک کالای استراتژیک محسوب می شود. در این تحقیق قصد بر این است که با رویکردی بر نظریه بازیها ارتباط بین واردات و صادرات شکر ایران و برزیل تحلیل شود. همچنین تاثیر تغییرات قیمت جهانی و تعرفه وارداتی ایران، روی رفاه اجتماعی ایران و برزیل بررسی گردد. داده های مورد بررسی در این تحقیق طی دوره زمانی 1391-1360 مورد استفاده قرار گرفتند که پس از انجام دادن آزمونهای مورد نیاز، توابع مورد نظر از طریق سیستم معادلات همزمان (3SLS) تخمین زده شدند. نتایج حاصل از محاسبه رفاه در چارچوب نظریه بازیها حاکی از افزایش 22 درصدی قیمت جهانی و کاهش 10 درصدی نرخ تعرفه به ترتیب برای برزیل و ایران بود که مازاد رفاهی برابر با 5/759 دلار برای برزیل و 194- دلار برای ایران به دنبال خواهد داشت.
استراتژی
رفاه اجتماعی
قیمت جهانی
معادلات همزمان
نظریه بازیها
2016
08
22
249
273
https://jte.ut.ac.ir/article_58445_ca8ace090018b15675350523076f0685.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
2
تحلیل اثر نهادِ برنامه ریز در عدم بروز ناسازگاری زمانی در بودجه ی عمرانی (مطالعه موردی: شهرداری اصفهان)
ایمان
باستانی فر
از منظر بودجهی بخش عمومی، ناسازگاری زمانی، از طریق انحراف معنادار مقادیر کارایی بودجهی مصوب از کارایی بودجهی عملکردی(تفریغ بودجه) قابل آزمون است. یکی از راهکارهای عدم بروز ناسازگاری زمانی، رهیافت وکالت است. بر اساس رهیافت وکالت، یک نهاد یا بخش مستقل، جدای از واحد اجرا کننده سیاست مالی یا پولی تشکیل می شود تا تصمیم سازی و برنامه ریزی جهت اجرای سیاست مالی یا پولی توسط آن نهاد انجام شود. مصداق عینی این پدیده در کلان شهرهای کشور ایجاد معاونتهای برنامه ریزی به عنوان یک معاونت جدید در ساختار تشکیلاتی ِ شهرداری های کلان شهرهای کشور از جمله شهرداری اصفهان است. در این تحقیق، در ابتدا،کارایی بودجهی مصوب و تفریغ بودجه از سال 1388 تا 1391 برای مناطق چهاردهگانه و شهرداری مرکزی کلان شهر اصفهان با توجه به روش برنامهریزی خطی پارامتریک تیمر و نرم افزار WinQSB برآورد و برای آزمون فرض معناداری انحراف کارایی بودجهی مصوب از کارایی تفریغ بودجه، از نرم افزار18SPSS و آزمون t زوجی و ضریب همبستگی پیرسون در سطح اطمینان 95 درصد و جهت بررسی نرمال بودن دادهها از آزمون کلموگروف- اسمیرنوف استفاده شده است. نتایج نشان می دهد در آغاز شکل گیری معاونت برنامهریزی در شهرداری اصفهان(طی سال های 88 و 89)، پدیدهی ناسازگاری زمانی مشهود بوده است ولی با گذشت زمان (سال های90 و 91) الگوی وکالت توانسته است از بروز این پدیده جلوگیری نماید.
ناسازگاری زمانی
وکالت"
بودجه
برنامه ریزی خطی
کارایی
2016
08
22
275
306
https://jte.ut.ac.ir/article_58450_eb332ab2d4f8337de7e69cf2936e128f.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
2
ارزیابی اقتصادی استفاده از انرژی خورشیدی در روستاهای مناطق جنوبی ایران
مرضیه
بهمنی
نفیسه
بهرادمهر
انرژی الکتریکی از مهمترین نیازهای جوامع بشری برای دستیابی به توسعه است و بههمینمنظور برقرسانی به روستاهای کشور از اهداف دولتها محسوب میشود. در این تحقیق با بهرهگیری از شاخصهای ارزیابی اقتصادی دو روش گسترش شبکه سراسری برق و کاربرد سیستم فتوولتائیک خورشیدی از جهت تخصیص بهینهی منابع اقتصادی با یکدیگر مقایسه شدهاند. محاسبه شاخصهای ارزیابی اقتصادی حاکی از آن است که در شرایط عدم پرداخت یارانه از طرف دولت، این دو روش صرفه اقتصادی نداشته و دارای ارزش خالص فعلی منفی هستند. گاهی دولت به منظور تحقق اهداف عدالت اجتماعی اقدام به برقرسانی به روستاها با این شرایط میکند، در چنین شرایطی پرداخت یارانه برای دستیابی به ارزش خالص فعلی مثبت تنها راهحل است. در این تحقیق روش کاربرد سیستم فتوولتائیک خورشیدی پیشنهاد شده است، زیرا خالص ارزش فعلی منفی کمتری دارد.
انرژی نو
انرژی خورشیدی
سیستم فتوولتائیک خورشیدی
شبکة سراسری برق
ارزیابی اقتصادی
2016
08
22
307
426
https://jte.ut.ac.ir/article_58452_7fbc96a0a735817eed2a6f214afb01d6.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
2
کاوشی در زمینۀ تأثیر مخارج جاری و عمرانی دولت بر تولید ناخالص داخلی ایران در کوتاهمدت و بلندمدت
حسن
خداویسی
احمد
عزتی شورگلی
بچکیده: برخی از اقتصاددانان معتقدند که مخارج عمرانی تاثیر مثبت و مخارج جاری تاثیر منفی برتولیدداخلی دارد و از سویی دیگر برخی نیز معتقدند که مخارج دولتی صرف نظر از نوع جاری و عمرانی آثار زیان باری در اقتصاد دارد، این مقاله در این همین راستا به بررسی رابطه مخارج عمرانی و جاری دولت با تولید ناخالص داخلی در ایران با بکارگیری الگوی خودرگرسیون با وقفه-های توزیعی با استفاده از دادههای سالانه دوره (1393-1346) میپردازد. نتایج این تحقیق نشان می دهدکه مخارج دولت چه به صورت جاری و چه به صورت عمرانی در کوتاهمدت، پس از یک دوره تاخیر تاثیر منفی و معنیداری بر تولید ناخالص داخلی دارد، این در حالی است که در بلندمدت هر دو نوع مخارج، تاثیر مثبت و معنیداری بر تولید ناخالص داخلی دارد. بر مبنای ضرایب برآورد شده در تحقیق، مخارج عمرانی در بلندمدت تقریبا دو برابر بزرگتر از مخارج جاری تولید ناخالص داخلی را تحت تاثیر قرار میدهد. جهت پوشش شکست های ساختاری از آزمون لامزداین پاپل استفاده شد و متغیر موهومی شوک نفتی سال 52 ( سال وقوع اولین شوک نفتی و افزایش درآمدهای نفتی که منجر به افزایش مخارج دولت و در نتیجه افزایش شدید تورم شد) به مدل اضافه گردید. بر مبنای مدل حاصل شده بعد از اعمال شکست ساختاری نشان دادیم زمانی هر دو نوع مخارج دولت اثر منفی بر تولید ناخالص داخلی دارند که افزایش شدید مخارج دولت همراه با تورم باشد.
الگوی خودرگرسیون با وقفههای توزیعی
مخارج جاری
مخارج عمرانی
مدل رشد بارو
2016
08
22
327
353
https://jte.ut.ac.ir/article_58453_ea141d91910e83b1dd2fb73c465778a8.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
2
نقش عوامل قیمتی، درآمدی و کارایی در شدت انرژی ایران
حسن
درگاهی
کاظم
بیابانی خامنه
تتغییرات شدت انرژی را میتوان به سه عامل درآمدی، قیمتی و بهبود مستقل کارایی انرژی (وابسته به ساختار و تغییرات فنی) مرتبط دانست. هدف اصلی این مقاله شناسایی عوامل مؤثر بر شدت انرژی و ارزیابی اهمیت این عوامل در توضیح تغییرات شدت انرژی در اقتصاد ایران است. به عنوان هدف جانبی نیز نقش بهبود کیفیت انرژی در ارتقاء بهرهوری کل عوامل و کاهش شدت انرژی بررسی گردیده است. به این منظور از تکنیک تجزیه شاخصی، روشهای اقتصادسنجی خودرگرسیونی با وقفههای توزیعی و خودرگرسیون برداری ساختاری (رویکرد بلانچارد-کوآ) برای دستیابی به اهداف پژوهش بهره برده شده است. نتایج تجزیه شدت انرژی در دوره 1391-1353 نشان میدهد که ناکارایی مصرف انرژی اصلیترین عامل پیش برنده شدت انرژی است. بنابر نتایج الگوهای برآوردی، رابطه شدت انرژی با درآمد سرانۀ حقیقی خطی و مثبت بوده و کشش درآمدی تقاضای انرژی بزرگتر از واحد است. رشد سهم بخش صنعت از تولید، ارتقاء بهرهوری کل عوامل تولید و افزایش قیمت نسبی انرژی در بلندمدت و کوتاهمدت از شدت انرژی میکاهد. از نظر درجه اهمیت به ترتیب عوامل مرتبط با بهرهوری کل، عامل قیمتی، عامل ساختار تولید و در آخر عامل درآمدی تأثیر بیشتری بر شدت انرژی دارند. همچنین اثر بهبود کیفیت انرژی بر کاهش شدت انرژی از کانال ارتقاء بهرهوری کل تأیید شد. بنابراین واقعی شدن قیمت نسبی انرژی اگرچه شرط لازم کاهش شدت انرژی است ولی باید به بهبود بهرهوریکل عوامل تولید ختم شود به این جهت توجه به سایر الزامات ارتقای بهره وری ضروری است.
کارایی انرژی
شدت انرژی
کیفیت انرژی
بهره وری کل عوامل تولید
اقتصاد ایران
2016
08
22
355
384
https://jte.ut.ac.ir/article_58457_352c478a7ced4fb053478f4a649a40d3.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
2
بررسی رابطه علی کوتاه مدت و بلندمدت بین توسعه مالی و رشد اقتصادی در استانهای ایران
زهرا
دهقان شبانی
روح اله
شهنازی
ارتباط بین توسعه مالی و رشد اقتصادی توجه زیادی را به خود جلب کرده است. به هر حال اختلاف دیدگاه در بررسی نقش عملکرد مالی بر رشد اقتصادی وجود دارد و فرضیات متفاوتی مطرح شده است. یک فرضیه این است که توسعه مالی عامل رشد اقتصادی است و فرضیه دیگر رشد اقتصادی را عامل توسعه مالی در نظر میگیرد. علاوه بر این دو فرضیه، فرضیه سومی مطرح شده است که توسعه مالی و رشد اقتصادی همدیگر را تکمیل میکنند و توسعه مالی و رشد اقتصادی دارای یک علیت دو طرفه هستند.این تحقیق بدنبال بررسی این موضوع است که رابطه بین توسعه مالی و رشد اقتصادی در استانهای ایران چگونه است؟ برای پاسخگویی به این سوال، رابطه علیت کوتاه مدت و بلندمدت بین توسعه مالی و رشد اقتصادی استانهای ایران طی دوره زمانی (1390-1380) مورد بررسی قرار گرفته و برای این منظور از آزمون علیت گرنجری برای دادههای پانل استفاده شده است. در مقاله شاخص نسبت اعتبارات بخش خصوصی به تولید ناخالص داخلی و نسبت سپرده بانکها به تولید ناخالص داخلی استانها به عنوان شاخص توسعه مالی در نظر گرفته شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد که علیت دو طرفه بین رشد اقتصادی و توسعه مالی(هر دو شاخص توسعه مالی) در کوتاه مدت و بلندمدت در استانهای ایران وجود دارد.
توسعۀ مالی
حداقل مربعات اصلاحشده
رشد اقتصادی
علیت در دادههای پانل
گشتاور تعمیمیافته
2016
08
22
385
411
https://jte.ut.ac.ir/article_58454_d101cd0d5bfd3d45c16c39769e353052.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
2
برنامهریزی عرضه بهینه انرژی پایدار با استفاده از مدل برنامه ریزی آرمانی: مطالعه موردی شهرستان اصفهان
بابک
صفاری
رضا
نصراصفهانی
نسیم
منصوری
گسترش نیازمندی های محلی به انرژی، لزوم برنامه ریزی منطقهای انرژی را در فرایند کلان برنامه ریزی انرژی مهم جلوه می دهد. از این نظر که قسمتی از اثرات مستقیم بیرونی تولید و مصرف انرژی به صورت محلی اثر گذار است، کمتر در فرایندهای کلان برنامه ریزی انرژی دید می شود. لذا در این مقاله سعی شده است موضوع تداوم عرضه انرژی، امکان دسترسی بلند مدت به منابع و کاهش آلایندگی ها از بعد محلی بررسی شود. شهرستان اصفهان به عنوان نمونه برای مطالعه انتخاب و ترکیب بهینه عرضه انرژی الکتریکی ناشی از انرژیهای جایگزین مانند خورشیدی، بادی و گازی در بازه زمانی 10 سال آینده بر اساس اهداف آرمانی مورد بررسی قرار گرفت.مدل برنامه ریزی آرمانی پیش نهادی، بر اساس پیش بینی تقاضای مصرفی، توان جایگزینی انرژیهای نو، هزینههای سرمایهای و حداقل کردن انتشار آلایندها ناشی از تولید، سبد بهینهای را برای تولید انرژی الکتریکی پیشنهاد می کند. نتایج این تحقیق نشان میدهد سهم تولید انرژی های خورشیدی و بادی در طی 10 سال آینده باید به هشت درصد کل مصرف برسد و برای جبران کمبود عرضه انرژی الکتریکی، از توان شبکه برق سراری (تولید غیر محلی) استفاده شود، در این شرایط با هزینه سرمایهای یکسان نسبت ادامه روند موجود، میزان آلایندگی کمتری به صورت منطقه ای را شاهد خواهیم بود.
برنامهریزی آرمانی
برنامهریزی محلی انرژی
اقتصاد شهری
2016
08
22
413
435
https://jte.ut.ac.ir/article_58459_e85b5eaaa28b92c874cfa859d4ccab20.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
2
واکاوی فضایی روند تورم مواد غذایی در ایران
سعید
صمدی
مژگان
سلیمانی
ایمان
کی فرخی
انتظار میرود که در کشوری با پول واحد، تورم در همهی مناطق آن همگرا باشد. این امر مستقیماً با «همگرایی» پیوند خورده است. همگرایی از نظر سیاستگذاران موضوعی جدی است. گرچه موضوع تورم در اقتصاد کلان بررسی میشود، اما مواردی از شاخصهای تورم، برای مثال تورم قیمتها در موادغذایی توجه ویژهای را به خود جلب کرده است. بهطورکلی، مسئلهی همگرایی تورم مواد غذایی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این مطالعه در پی این است که با استفاده از دادههای شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی در بازهی زمانی فروردین 1385 تا اسفند 1391، تحلیلی از پویاییهای توزیع تورم در استانهای کشور به دست دهد. در این مطالعه، هر استان بهصورت مستقل در نظر گرفته میشود؛ درنتیجه اطلاعات منحصربهفردی به دست میآید که در برآورد و توضیح پویاییهای تغییرات تورم کاربردی است. برای تحلیل پویاییهای توزیع، از تخمینزنندهی «چگالی شرطی کرنل» و برای بصریکردن «تخمینزنندههای چگالی شرطی» از دو روش گرافیکی استفاده شده است. در این پژوهش نشان داده میشود که «وابستگی فضایی» تورم مواد غذایی مابین استانهای کشور وجود ندارد و فرض وجود استقلال استانها نقض نمیشود، اما روندهایی همگرا بین استانهای کشور وجود دارد.
پویاییهای توزیع
تابع چگالی کرنل
وابستگی فضایی
همگرایی نرخ تورم
2016
08
22
347
456
https://jte.ut.ac.ir/article_58455_5b990de3e67b9da0fc8523690a66a3ea.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
2
مقایسه اثربخشی رشد نقدینگی بر تولید ناخالص داخلی، سرمایه گذاری بخش خصوصی و اشتغال با حباب بازار دارایی ها
حسین
صمصامی
پرویز
داودی
هادی
امیری جاوید
امروزه یکی از سؤالات مهم در اقتصاد کشور این است که آیا نقدینگی تزریق شده به اقتصاد ایران بیشتر فعالیتهای مولد را تحت تأثیر قرار داده یا فعالیتهایی که زمینه سوداگرانه دارند. پژوهش حاضر به منظور مقایسه اثر رشد نقدینگی بر بخش واقعی با حباب بازار دارایی ها در اقتصاد ایران طی دوره (4)1390-(1)1373 انجام گرفته است. بدین منظور ابتدا شاخص قیمت چهار دارایی مهم اقتصاد ایران (ارز، مسکن، سهام و سکه طلا) به کمک روش تحلیل مؤلفه های اساسی ترکیب شده و شاخصی ترکیبی به نام شاخص قیمت دارایی ها ارائه می گردد. در مرحله دوم شاخص قیمت دارایی ها با استفاده از روش ARDL برآورد شده و تغییرات پسماند معادله برآورد شده به عنوان مؤلفه حبابی بازار دارایی ها (شاخص فعالیتهای سفته بازی) در نظر گرفته می شود. در مرحله نهایی پژوهش معادله مؤلفه حبابی بازار دارایی ها در کنار معادلات تولید ناخالص داخلی، سرمایه گذاری بخش خصوصی و اشتغال قرار گرفته و در چارچوب یک سیستم معادلات همزمان به روش سیستمی 3SLS برآورد می گردد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که طی دوره مذکور اثر رشد نقدینگی بر حباب بزرگتر از تولید و سرمایه گذاری بوده است؛ اما رشد نقدینگی اثر معناداری بر اشتغال نداشته است.
نقدینگی
بخش واقعی
حباب بازار دارایی ها
سیستم معادلات همزمان
2016
08
22
457
493
https://jte.ut.ac.ir/article_58458_55e415cfbfb9b6d7766b9291b9ccfadb.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
2
آیا در تلاطم های شدید بازار سهام تهران متنوعسازی ریسک را کاهش میدهد؟
غلامرضا
کشاورزحداد
الهام
محمدی
در این پژوهش سعی شده است متنوع کردن بدره، برای حالتی مورد بررسی قرار گیرد که بازار سهام با تلاطم شدید مواجه باشد یا به عبارتی قیمت سهام افزایش یا کاهش شدید را تجربه کرده باشد. مطالعات نشان میدهند که هنگام وجود تلاطم شدید در بازار داراییها، همبستگی شرطی میان بازدهیها افزایش یافته، در نتیجه متنوعسازی نمیتواند سبب کاهش ریسک گردد. برای ارزیابی درستی این ادعا در بازار داراییهای مالی ایران از تکنیکهای آماری کرنل و گارچ، برای برآورد کوانتیل توزیع بازدهی سهام استفاده شده است. سپس آمارههای همبستگی شرطی، واریانس جملات خطای معادله و ضریب بتای CAPM شرطی را برای آزمون فرضیه امکان کاهش ریسک غیرسیستماتیک و سیستماتیک بکار گرفتیم. نتایج تجربی حاصل از این پژوهش، نشان میدهد که، در وضعیت افتان بازار متوسط همبستگی شرطی بین داراییها، مثبت و بزرگتر از ناحیه میانی است، ولی همبستگی شرطی بین داراییها در وضعیت خیزان بازار، تفاوت معنیداری از ناحیهی میانی ندارد. بتا نیز در دورههای مختلف بازار ثابت نبوده و در دورههای نزولی بازار، بتا بیشتر از دورههای صعودی و عادی است.
بازار افتان و خیزان
بازار سهام متلاطم
بازدهی شرطی
همبستگی
شرطی
CAPM شرطی
2016
08
22
493
515
https://jte.ut.ac.ir/article_58456_bbb8118d3f2bd8c72c65a67e512ed4bb.pdf