2024-03-29T11:24:03Z
https://jte.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=7866
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
3
رابطة بین توزیع عاملی درآمد و تقاضای کل در ایران بر اساس یک مدل پساکینزی
اسمعیل
ابونوری
محبوبه
فراهتی
هدف اصلی این پژوهش تعیین رژیم رشد در ایران بر اساس تحلیلهای اقتصاد باز در مدل بهادوری و مارگلین (1990) بوده است. این مدل که به صورت گسترده در اقتصاد پساکینزی مورد استفاده قرار گرفته است، یک مدل کلان کالکین - پساکینزین میباشد که بر محور تقاضای مؤثر قرار دارد. بهادوری و مارگلین (1990)، با در نظر گرفتن مزد بهعنوان یکی از اقلام هزینه و نیز جزئی از تقاضای کل، هر دو رژیم سود محور و مزد محور را در نظر گرفته و به بررسی اثر توزیع عاملی درآمد بر تقاضای کل پرداختهاند. با در نظر گرفتن مازاد عملیاتی ناخالص، جبران خدمات کارکنان، مخارج مصرفی، مخارج سرمایهگذاری، استفاده از ظرفیتهای موجود، سهم سود، نرخ ارز اسمی و خالص صادرات، نخست اثر تغییر سهم سود بر سهم مخارج مصرفی، سهم مخارج سرمایهگذاری و سهم خالص صادرات از GDPطی سالهای 1358-1392 در معادلاتی مجزا ارزیابی شده است. سپس اثر سهم سود بر تقاضای کل، با جمع اثرات جزئی برآورد شده است. نتایج نشان داده است که توزیع دوبارة درآمد به نفع سود، منجر به کاهش سهم مخارج مصرفی، افزایش سهم مخارج سرمایهگذاری و همچنین افزایش سهم خالص صادرات از GDPمیشود. بر اساس نتایج حاصل، رژیم تقاضای داخلی در ایران سود محور میباشد و با توجه به اثر مثبت سهم سود بر رقابتپذیری بینالمللی، رژیم تقاضای کل نیز سود محور است.
اقتصاد پساکینزی
رشد
توزیع درآمد
مصرف
سرمایهگذاری
خالص صادرات
2016
10
22
517
539
https://jte.ut.ac.ir/article_58966_86440a056ad205d50b0d09e8ed219e6b.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
3
شناسایی زنجیره های تولید در مناطق نفتخیز ایران (با بهکارگیری الگویALP)
فرهاد
ترحمی
مسعود
همایونی فر
مهدی
خداپرست مشهدی
محمدرضا
لطفعلی پور
هدف از این پژوهش، شناسایی زنجیرههای تولید در مناطق نفتخیز ایران است. برای این منظور، با استفاده از جدول داده - ستاندة سال 1390 مناطق نفتخیز ایران، پیوندهای بین بخشی و زنجیرههای تولید شناسایی میشوند. نتایج پژوهش نشان میدهد که گرچه بخش نفت خام و گاز طبیعی، 50 درصد از ستاندة منطقه را به خود اختصاص داده است، ولی جزء بخشهای پیشرو محسوب نمیشود. در مقابل، بخش ساخت انواع ماشینآلات بهعنوان بخش پیشروی منطقه لحاظ میشود. بررسی زنجیرههای تولید مناطق نفتخیز ایران نشان میدهد که بخش کک و مواد شیمیایی طولانیترین زنجیره را در منطقه دارا میباشد، همچنین تأثیرات دو بخش برق و بانک و بیمه بر بخش نفت خام و گاز طبیعی، مستقیم است. افزون بر این، گرچه دو بخش تأمین آب و گاز در منطقه دارای مزیت نسبی هستند، ولی در زنجیرة تولید منطقه نقشی ندارند. طبقه بندی :D57 ,C67 ,R15 ,R12
مناطق نفتخیز ایران
جدول داده - ستانده
میانگین طول انتشار
بخش پیشرو
زنجیرة تولید
2016
10
22
541
567
https://jte.ut.ac.ir/article_58941_f2802e74c3fededa3a328634fdb1af4e.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
3
بررسی اثر تحریمها بر اقتصاد ایران در رکود ۱۳۹۱-۱۳۹۲
محمد حسین
رحمتی
علی
کریمی راد
سید علی
مدنی زاده
هدف از این مقاله، بررسی کمی شوکهای وارد بر اقتصاد ایران و اندازهگیری اهمیت هر یک از آنها در رکود ۱۳۹2-۱۳۹1 است. برای این منظور، از مفهوم شکاف[1] که توسط چاری، کهو و مک گراتن[2] (۲۰۰۷) مطرح شده است استفاده میشود. در این پژوهش علاوه بر چهار شکاف متداول که توسط چاری، کهو و مک گراتن (۲۰۰۷) معرفی شده است، شکاف دیگری- شکاف تجارت - تعریف میشود. هدف از معرفی این شکاف، مدل کردن اصطکاکهای موجود در مسیر تأمین مواد واسطهای وارداتی توسط بنگاههاست که در سالهای اخیر بهدلیل تحریمهای بینالمللی و ممنوعیتهای تجاری و نوسانات ارزی افزایش یافتهاست. یافتههای مقاله نشان میدهد، شکاف بهرهوری بیشترین توانایی را در توضیح چرخههای تجاری ایران داشته و شکاف تجارت نقشی در توضیح رکود ۱۳۹2-۱۳۹1 نداشته است. اما زمانیکه اثر نرخ ارز از شکاف تجارت خارج میشود و تنها اثر تحریمها در شکاف تجارت باقی میماند، شکاف تجارت، بخشی از کاهش تولید در سال ۱۳۹۲ را توضیح میدهد. همچنین افزایش موانع تجارت در سال ۱۳۹۱ بهطور عمده ناشی از افزایش نرخ ارز و در سال ۱۳۹۲ ناشی از تحریمها است.
طبقهبندی: E32,E37
[1]. wedge
[2]. Chari, Kehoe, and McGrattan (2007)
چرخههای تجاری
تحریم
رکود
اصطکاک
شکاف
2016
10
22
569
594
https://jte.ut.ac.ir/article_58938_db02300567d7b56e2f0792d6ae5cb697.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
3
تاثیرنوسانات نرخ ارز بر صادرات ایران به ونزوئلا
رحمان
سعادت
حدیث
جودکی
علیرضا
عرفانی
از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر تجارت هر کشور نرخ ارز و درآمد ملی کشورهای طرف تجاری است. با توجه به روابط اقتصادی و سیاسی ایران و ونزوئلا طی سالیان اخیر، هدف مقالة حاضر، بررسی تأثیر نوسانات نرخ ارز بر صادرات ایران به ونزوئلا میباشد. دادههای مورد استفاده در این مطالعه، دادههای سالانه برای سالهای 1362تا 1392میباشد. در این پژوهش، متغیّر نوسانات نرخ ارز از جزء اخلالهای مدل گارچ[1] (GARCH) محاسبه و برای انجام این پژوهش از روش خود توضیح با وقفههای گسترده[2] (ARDL) و مدل تصحیح خطا[3] (ECM) استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که ضریب نااطمینانی نرخ ارز در کوتاهمدت تأثیر معنیدار و منفی بر صادرات ایران به ونزوئلا دارد، ولی در بلندمدت اثر معنیداری بر صادرات مشاهده نمیشود، لذا با ایجاد محیط باثبات اقتصادی و ارائة اطلاعات شفاف دربارة روند تغییرات آیندة نرخ ارز، میتوان درآمد حاصل از صادرات را افزایش دهد.
طبقه بندی JEL: F31، F22،C22
[1]. Generalized AutoRegressive Conditional Heteroskedasticity
[2]. Autoregressive Distributed Lag
[3]. Error Correction Model
نوسانات نرخ ارز
صادرات
ایران
ونزوئلا
مدل ARDL
2016
10
22
595
609
https://jte.ut.ac.ir/article_58942_1a91a89448449ceaf5e0a696dfd6538f.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
3
تاثیر نوآوری بر صادرات صنایع مبتنی بر فناوری برتر کشورهای منتخب درحال توسعه و توسعه یافته
ابوالفضل
شاه آبادی
هانیه
ثمری
آنچه که امروزه در مرکز توجه بازارهای منسجم منطقهای و فرامنطقهای قرار دارد، تمایل روزافزون برای تبادل کالاها و خدمات متکی بر فناوریهای نوین علمی است، لذا استفاده و بهکارگیری دانش روز و هماهنگسازی تولیدات داخلی با معیار مطلوب تولیدات جهانی، ازجمله اولویتها و الزامات سیاستگذاران اقتصادی در بین راهبردهای توسعة صادرات، محسوب میشود. بسط و گسترش فضای نوآوری، ابتکارات و بسترسازی جهت استفادة مناسب از آن در زمینة تولیدات ملی، تأثیر مهمی بر سطح صادرات با فناوری برتر بهجای میگذارد. در همین راستا هدف مطالعة حاضر بررسی تأثیر نوآوری بر صادرات صنایع مبتنی بر فناوری برتر در دو گروه از کشورهای منتخب درحال توسعه و توسعه یافته طی دورة زمانی 2013-2007 با رهیافت پانل دیتا میباشد. نتایج مطالعه نشانگر آن است که نوآوری تأثیر مثبت و معناداری بر صادرات متکی بر فناوری بالا در هر دو گروه از کشورهای درحال توسعه و توسعه یافتة مورد مطالعه دارد. متغیر حکمرانی و سرمایة انسانی نیز دارای اثری مثبت و معنادار بر صادرات مبتنی بر فناوری برتر است.
طبقهبندی : C33, O31, G30, N70
صادرات مبتنی بر فناوری برتر
حکمرانی
نوآوری
پانل دیتا
2016
10
22
633
611
https://jte.ut.ac.ir/article_58943_10790e6e1000ac93c18ddfe9a3379824.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
3
شناسایی عوامل درونی تأثیرگذار بر ریسک اعتباری بانک ها
سامان
فلاحی
اکبر
کمیجانی
بخش بانکی در اقتصاد ایران را میتوان مهمترین پل ارتباطی میان عرضه و تقاضای منابع پولی دانست، به طوری که هر گونه نقصان در ساختار این بخش و ناکارآمدی عملکرد آن زمینههای بروز اختلال در سایر بخشها را نیز فراهم میکند. از سویی، فعالیت بانکداری همراه با ریسکهای مختلفی است که میتوان به ریسک اعتباری به عنوان مهمترین آنها اشاره کرد. هدف اصلی این مطالعه شناسایی و تبیین عوامل درونی تأثیرگذار بر ریسک اعتباری بانکها میباشد. در مطالعة حاضر از نسبت مطالبات غیرجاری بانکها به کل تسهیلات اعطایی به عنوان شاخص ریسک اعتباری بانکها استفاده شده است. شواهد تجربی این مطالعه در قالب مدل اقتصادسنجی دادههای تابلویی برای نمونهای شامل 17 بانک داخلی در دورة زمانی 1393- 1385 بهدست آمده است. یافتههای تجربی حاکی از آن است متغیرهای درونی که نشاندهندة نحوة مدیریت و عملکرد بانکها میباشند، نقش قابل ملاحظهای در توضیح مطالبات غیرجاری بانکها دارند.
طبقهبندی :G21، G32، E44، C23
بانکداری
ریسک اعتباری
مطالبات غیرجاری
عوامل درونی
دادههای تابلویی
2016
10
22
635
652
https://jte.ut.ac.ir/article_58940_8c4976b7a4957a52362b9e8adb424678.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
3
مکان و نقش آن در خالص ورود بنگاههای جدید به صنایع تولیدی ایران
محمدعلی
فیض پور
حسین
حاجی خدازاده
اگرچه ورود بنگاههای جدید تحت تأثیر تمایزات منطقهای میباشد، اما تأثیر ابعاد مکانی بر ورود، موضوعی است که کمتر در ادبیات اقتصاد ایران موردتوجه بوده و ازاینرو این مطالعه میکوشد تا خالص ورود بنگاههای جدید صنایع تولیدی ایران را با استفاده از ده ویژگی محیطی در مناطق کشور طی سالهای 1384 تا 1392 مورد بررسی قرار دهد. در این مطالعه برای برآورد تأثیرات احتمالی متغیرهای محیطی بر خالص ورود بنگاههای صنایع تولیدی، از روش اقتصادسنجی پانل دیتا استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از رابطة مثبت و معنیدار خالص ورود بنگاههای جدید با متغیرهای رشد اشتغال، رشد سپردههای بانکی، رشد جمعیت و امنیت موجود در مناطق میباشد. بر این اساس و از نظر سیاستگذاری منطقهای، نتایج این پژوهش نشان میدهد که خالص ورود بنگاههای جدید در مناطق را میتوان بر اساس متغیرهای تأثیرگذار محیطی بر آن و نیز شدت تأثیر هرکدام مورد ارزیابی قرار داد و آن را پیشبینی نمود. ازاینرو، خالص ورود بنگاههای جدید در مناطق امری تصادفی نبوده و متغیرهای محیطی بهصورت معنیدار بر آن تأثیرگذار است.
طبقهبندی : R30‚ R12‚ L10‚ L1
تمایزات منطقهای
خالص ورود بنگاهها
صنایع تولیدی ایران و پانل دیتا
2016
10
22
682
653
https://jte.ut.ac.ir/article_58945_173a0be4bea8b4a687964fc79fb594cb.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
3
ارزیابی آسیب پذیری بخش های کلیدی اقتصاد در شرایط ریسک غیرعملیاتی (مطالعه موردی: استان تهران)
عبدالرسول
قاسمی
علی اصغر
بانویی
نیره
روزبهانی
پیشرفتهای فناوری در بخشهای مختلف و در نظر گرفتن سرعت و دقت به عنوان بخشی جدانشدنی از فرایند تصمیمگیری در عصر اقتصاد دانایی محور، سبب شده است تا اقتصاد سوانح نیز به منظور ارزیابی ریسک و مدیریت آن در برنامهریزیهای ملی و منطقهای، از اهمیت ویژهای برخودار شود. توسعة مدلهای مورد استفاده در این بخش، موجب شده که علاوه بر توجه به آثار مستقیم وقوع سوانح در اقتصاد، به پیامدهای غیرمستقیم آن نیز توجه شود. هرچند مطالعاتی در این عرصه در ابعاد بینالمللی انجام شده، اما این مطالعه از نظر قلمرو موضوعی و مکانی، دارای نوآوریهایی است که آن را از سایر مطالعات انجام گرفته متمایز میکند. این پژوهش با توجه به جایگاه استان تهران در تولید ناخالص داخلی و نیز آسیبپذیری آن در وقوع سوانحی همچون زلزله، با استفاده از جدول داده-ستاندة استانی (14 بخشی) استخراج شده به روشFLQ تعمیمیافته از جدول داده-ستاندة ملی به هنگام شده با روش راس سال1390 (فعالیت در فعالیت با فرض تکنولوژی فعالیت) مرکز پژوهشهای مجلس، به محاسبه آسیبپذیری این استان در شرایط ریسک غیرعملیاتی میپردازد. نتایج حاصل از انجام پژوهش نشان میدهد که بخشهای صنعت، عمده فروشی، خردهفروشی، تعمیر وسایل نقلیه و کالاها و بخش حمل و نقل، انبارداری و ارتباطات بخشهای با اولویت سرمایهگذاری پس از سانحه نسبت به سایر بخشها میباشند. طبقهبندی : H54, R15, R58
آسیبپذیری
زلزله
داده- ستاندة غیرعملیاتی
تابآوری
تهران
2016
10
22
683
707
https://jte.ut.ac.ir/article_58947_e2f828dd32c9a14cc6bafc35b65c0194.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
3
برآورد سری زمانی ارزش سطح دانش در اقتصاد ایران (1353-1392)
علی حسین
استادزاد
ابراهیم
هادیان
در متون جدید مخارج تحقیق و توسعة (R&D) نقشمهمی در رشد اقتصادیایفا میکند. سرمایهگذاری در بخش تحقیق و توسعه سبب افزایش سطح دانش و افزایش سطح دانش، افزایش بهرهوری را درپی داشت و از کانال افزایش بهرهوری رشد اقتصادی بهبود مییابد. در مطالعات بسیاری که در زمینة تحقیق و توسعه انجام گرفته، از دادههای واحدی برای این متغیر استفاده نشده است. دلیل این امر گزارش نشدن نیروی کار و همچنین سطح سرمایه در بخش تحقیق و توسعه (با دلیل پیچیدگی محاسبات و اندازهگیریهای این متغیر غیرقابل مشاهده) میباشد. در این مطالعه اولا سری زمانی سرمایه و نیروی کار در دورههای مختلف در بخش R&D محاسبه و پس از آن سطح دانش به عنوان یک متغیر غیرقابل مشاهده در تولید در نظر گرفته شده و با بسط یک الگوریتم بازگشتی چند هدفه سری زمانی برای ارزش دانش طی دورة 1353-1392 برآورد شده است. محاسبات انجام گرفته میتواند راه گشایی برای مطالعات بسیار مهم در آینده باشد. ذکر این نکته ضروری است که تمام برنامه نویسی الگوریتم بازگشتی بسط داده شده در نرم افزار متلب به صورت نرم افزاری نوشته شده است و برای کشورهای مختلف قابل بسط است.
طبقه بندی : Q30 ,C61 ,C49 ,C15
سطح دانش
مخارج R&D
الگوریتم ژنتیک
متغیرهای غیرقابل مشاهده
اقتصاد ایران
2016
10
22
709
734
https://jte.ut.ac.ir/article_58944_0d7e93cf0234879bd65126590a8c61b9.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1395
51
3
بررسی وجود رژیم غیرریکاردویی با تفسیر جدید در ایران
مهدی
صارم
حسین
مرزبان
منصور
زیبایی
روح اله
شهنازی
هدف از مقالة حاضر بررسی شرایط رژیم غیرریکاردویی با تفسیر جدید آن در اقتصاد ایران میباشد. بر اساس مشاهدات فصلی مربوط به دورة ۱۳۹۱-۱۳۶۹، برخی از نشانههای وجود این سیاست در اقتصاد ایران نمایان شده است. به منظور اثبات یا رد این فرضیه، یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی، طرح و پارامترهای سیاستهای پولی و مالی الگو با رویکرد بیزین برآورد شده است. نتایج بیانگر سیاست پولی انفعالی و سیاست مالی فعال بوده که دلالت بر وجود یک رژیم سیاستی غیرریکاردویی با تفسیر جدید آن داشته است. به منظور راستی آزمایی نتایج، از معیارهای نسبت احتمالات پسین، توابع واکنش آنی و تحلیل حساسیت استفاده شده است. بر اساس معیار نسبت احتمالات پسین، الگوی غیرریکاردویی نسبت به الگوی ریکاردویی توانایی بالاتری در توضیح مشاهدات دارد و بر اساس توابع واکنش آنی، رفتار متغیرهای اقتصادی در واکنش به یک شوک مثبت بدهی دولت، در حالت رژیم غیرریکاردویی انطباق بیشتری با شرایط اقتصادی ایران دارد.
طبقهبندی: E12, E31, E42, E43
رژیم غیرریکاردویی
رژیم ریکاردویی
تعادل عمومی پویای تصادفی
ثبات سطح قیمتها
سیاست فعال
2016
10
22
735
756
https://jte.ut.ac.ir/article_58948_9adc53b9d21da1cd5daf2b2ee5b4ceea.pdf