2024-03-29T01:13:53Z
https://jte.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=8557
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1397
53
1
تئوری چشم انداز؛ رهیافتی نوین در توضیح پدیده فرار مالیاتی
سحر
دهقان
یگانه
موسوی جهرمی
قهرمان
عبدلی
بهطور معمول تجزیه و تحلیل فرار مالیاتی براساس تئوری مطلوبیت انتظاری میباشد و این امر منجر به بسیاری از مسائل کمی و کیفی شده است. در ادبیات فرار مالیاتی این اعتقاد وجود دارد که با افزایش نرخ مالیات، میزان فرار مالیاتی نیز افزایش مییابد، اما دلیل اینکه مؤدیان از پرداخت مالیات فرار میکنند چیست؟ شواهد کافی برای اثبات نتایج گفته شده وجود ندارد. در این مقاله با استفاده از تئوری چشمانداز که برای اولین بار توسط کانمن و تورسکی در سال 1979 مطرح شده، به بررسی مسئله فرار مالیاتی پرداخته میشود. مقایسهی نتایج حاصل از محاسبات در سناریوهای مختلف احتمالات ارائه شده حاکی از تفاوت بسیار زیاد جرائم مالیاتی بین تئوری چشمانداز و تئوری مطلوبیت انتظاری میباشد. جرایم بهدست آمده با استفاده از تئوری مطلوبیت انتظاری بسیار بزرگتر بوده و همچنین با افزایش احتمال حسابرسی در هر دو نظریه، نرخ جریمهی مالیاتی کاهش مییابد. در سناریوهای ترکیبی افزایش احتمال حسابرسی شدن و افزایش وزن احتمال، محاسبات با استفاده از تئوری چشمانداز، نشان ازکاهش نرخ جرایم مالیاتی و همچنین حساسیت جرایم به وزن احتمال حسابرسی دارند. طبقهبندی JEL:D81, H26, H29
فرار مالیاتی
تئوری مطلوبیت انتظاری
تئوری چشمانداز
ریسکگریزی
2018
03
21
1
23
https://jte.ut.ac.ir/article_64841_d88f870214650ce42783ed4e4e8b2668.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1397
53
1
تأثیر درجهی رقابت در سیستم بانکی و الزامات سرمایهای بر میزان ریسکپذیری بانکهای ایران
تیمور
رحمانی
محسن
مهرآرا
امین
محسنی چراغلو
گیتی
شاکری
این مطالعه، با استفاده از برآوردگر سیستمی بلاندل و باند در چارچوب روش گشتاورهای تعمیمیافته، به بررسی تأثیر درجهی رقابت و الزامات سرمایهای بر ریسکپذیری سیستم بانکی ایران طی دورهی 1385 تا 1394 میپردازد. نتایج بهدست آمده نشان میدهد که درجهی رقابت در بازار سپرده با یک وقفه، تأثیر مثبت و معناداری بر میزان ریسکپذیری بانکها دارد، ولی افزایش درجهی رقابت در بازار تسهیلات، منجر به کاهش ریسکپذیری بانکها میشود. در مورد تأثیرگذاری نسبت سرمایه به دارایی بر ریسکپذیری بانکها، نتایج بهدست آمده حاکی از تأثیرگذاری منفی و معنادار نسبت مذکور بر میزان ریسکپذیری بانکهاست. همچنین، نتایج این مطالعه نشان میدهد که افزایش نگهداری سرمایه به ازای هر واحد دارایی توسط بانکها، منجر به کاهش سودآوری آنها میشود. کاهش سودآوری بانکها در اثر افزایش نسبت سرمایه به دارایی آنها، عدم کارایی الزامات سرمایهای در کاهش ریسکپذیری بانکها را سبب میشود. طبقهبندیJEL: G11، G21، G32، E44، C23
ریسکپذیری
الزامات سرمایهای
سیستم بانکی
رقابت
دادههای تابلویی
2018
03
21
25
44
https://jte.ut.ac.ir/article_65069_3c53bf7f6f35eb69a9432d00f9348414.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1397
53
1
مکان یابی بنگاه ها در صورت وجود انواع مصرف کنندگان (باتجربه و بی تجربه)
کیومرث
شهبازی
صلاح
سلیمیان
امروزه یکیازمهمترینمشکلاتبنگاههاپیداکردنراهحلیبرایکاهش هزینههای حملونقل با توجه به گسترششهرهاوافزایشجمعیتشهری است. پایهی مدلهای مکانیابی رقابتی مدل ارائه شده توسط هاتلینگ در خصوص دو بستنیفروش دورهگرد در ساحل است. در این مقاله با در نظر گرفتن مدل اولیهی هاتلینگ، اما با در نظر گرفتن دو نوع مصرفکنندهی باتجربه و بیتجربه به تحلیل نتایج پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد که در صورت وجود دو نوع مصرفکنندهی با تجربه و بیتجربه توابع تقاضای دو بنگاه (ارائه دهنده غذای متمایز)، به مطلوبیت کسب شده از یک نوع غذای خاص و تعداد مصرفکنندگان باتجربه نیز بستگی دارد. همچنین اگر دو بنگاه در یک نقطه قرار بگیرند به دلیل تفاوت در تمایلات مصرفکنندگان، قیمتهای تعادلی یکسانی را تقاضا نخواهند کرد. در حالتی که استراتژی بنگاهها انتخاب هر دوی قیمت و مکان باشد، هیچ تعادلی برای بازی وجود نخواهد داشت و در نهایت با افزایش هزینههای حملونقل بنگاه 1 (تولیدکنندهی کالای مرغوب) به مرکز نزدیکتر شده و بنگاه 2 (تولیدکننده کالای نامرغوب) از مرکز دورتر خواهد شد. طبقه بندی JEL : C62 ,D50 ,D11, C02, L11
مکانیابی
انواع مصرفکنندگان
تعادلعمومی
مدل هاتلینگ
تعادلنش
2018
03
21
45
68
https://jte.ut.ac.ir/article_65070_24975378855728cbdf9d66180e02f160.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1397
53
1
نقش بانکها در مکانیزم انتقال سیاست پولی با تأکید بر ویژگیهای سلامت مالی و ترازنامهای بانکها
علیرضا
کازرونی
تاناز
صلاحش
حسین
اصغرپور
کانال وامدهی بانکها از جمله کانالهای اعتباری و غیرنئوکلاسیک در ادبیات مکانیزم انتقال پولی میباشد. این کانالها مبتنی بر فرض اطلاعات نامتقارن بوده و بازارها را ناقص و ناکارآمد عنوان میکنند؛ از آنجایی که بانکها در ایران از جمله مهم ترین فراهم کنندگان منابع مالی میباشند، در این مطالعه به بررسی نقش بانکها در انتقال اثرات سیاست پولی در چارچوب کانال وامدهی پرداخته میشود. به این منظور اثرات ویژگیهای سلامت مالی و ترازنامهای بانکها بر تسهیلات و اثر آنها بر تشدید سیاست پولی مورد بررسی قرار میگیرد. دادههای خرد و صورتهای مالی 18 بانک خصوصی و دولتی ایرانی برای دورهی زمانی 1386-1393 با استفاده از روش GMM مطالعه میشود. نتایج بیانگر اثر مثبت و معنادار کفایت سرمایه بر تسهیلات اعطایی میباشد. از سویی اثر نسبت سپرده، منفی و معنادار، ولی بسیار کوچک است. متغیرهای کلان اقتصادی از جمله تولید ناخالص داخلی و شاخص قیمتها، دارای ضرایب مثبت و معنادار بوده و ساختار مالی و ریسک اعتباری ضریب منفی و معنادار بر تسهیلات اعطایی دارند. همچنین مطابق دیگر یافتههای مطالعه، کفایت سرمایه و ساختار مالی بانکها، هر دو شدت اثرگذاری سیاست پولی را افزایش میدهند؛ بنابراین در جمع بندی به سیاستگذاران توصیه میشود که بهمنظور دستیابی به اهداف سیاستی، به اثرات غیرمستقیم ویژگیهای بانکها بهویژه کفایت سرمایه و ساختار مالی در ایران توجه خاص داشته باشند. طبقهبندی E52، G21،E31،C22: JEl
کانال وامدهی
تسهیلات
سلامت بانکی
ترازنامه
GMM
2018
03
21
69
92
https://jte.ut.ac.ir/article_65071_c26bf8f40993c6d6cd3480a1003f2950.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1397
53
1
شبیهسازی تأثیر سالمندی بر متغیرهای اقتصاد کلان (کاربردی از روش تعادل عمومی نسلهای همپوش)
زهرا
کاشانیان
حسین
راغفر
میر حسین
موسوی
سالمندی جمعیت یکی از دغدغههای مهم قرن اخیر در سراسر دنیا بشمار میآید. در مطالعهی حاضر، بهمنظوربررسیتأثیرتغییراتجمعیتیبربرخیازمتغیرهایکلاناقتصادی،یکمدل نسلهایهمپوش دومرحلهایی دایموند طراحی شده است. در این مدل افراددودوره زندگیمیکنند، طولهردورهسیسالدرنظر گرفته شده است. ازنقطهنظر چرخهی زندگیدورهی اولبیانگر زندگیکاریودورهی دوممربوطبهبازنشستگیاست. اینمدلازسهبخش خانوار، دولت وتولیدتشکیلمیشود کهدر یکبازاررقابتکاملفعالیتمیکنند. این مدل متناسب با شرایط ایران طراحی و برازش شده است و در انتها نتایج بهدست آمده تحلیل خواهد شد. در این مدل، داده از سال 1940 وارد و تا سال2100 شبیهسازی شده است. نتایج بهدست آمده از شبیهسازیها نشان میدهد، بر اثر سالمندی جمعیت، از یک سو بهمرور سهم عواید بازنشستگی از بودجه، افزایش و سهم سرمایهگذاری عمومی کاهش مییابد، بهعبارت دیگر سالمندی جمعیت سبب برونرانی سرمایهگذاری عمومی و از سوی دیگر سبب کاهش نرخ رشد سالیانه محصول سرانه سرمایه میشود و به تبع کاهش این دو عامل رشد اقتصادی نیز روند کاهنده خواهد داشت. همچنین سیاستهای دولت به علت زیاد شدن جمعیت سالمند و کاهش عرضهی نیروی کار مولد، افزایش مالیات و سن بازنشستگی خواهد بود، که این سیاستها کمی از شدت برون رانی سرمایهگذاری عمومی میکاهد. طبقهبندی E62, H5, J26, C5: JEL
مدل تعادل عمومی نسلهای همپوش
سالمندی جمعیت
بودجهی دولت
بازنشستگی
رشد اقتصادی
2018
03
21
93
115
https://jte.ut.ac.ir/article_65093_2533dbfe19815316aa29c918a7ce5909.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1397
53
1
تأثیر سرایت بازده و تلاطم در برآورد ارزش در معرض ریسک سبد دارایی، متشکل از طلا، ارز و سهام
غلامرضا
کشاورز
کبری
مفتخر دریایی
با توجه به اهمیت مدلسازی دقیق تلاطم در محاسبهی ارزش در معرض ریسک سبد داراییها، برای پیشبینی تلاطم سبد داراییها از مدلهای متنوع واریانس ناهمسان شرطی تعمیمیافته چند متغیره استفاده میشود که در آن، ریسک یک دارایی علاوه بر رفتار خود به رفتار دیگر داراییهای موجود در سبد نیز بستگی دارد. به همین علت نباید در برآورد سنجهی ریسک سبد دارایی، سرایت بازده و تلاطم بین داراییهای موجود در سبد را نادیده گرفت. در این مقاله برای نشان دادن اهمیت سرایت اطلاعات،ارتباط بین بازدهی لگاریتمی داراییهای انس طلا، نرخ برابری یورو به دلار آمریکا و شاخص سهام S&P500، از نخستین روز کاری سال 2000 تا 1/12/2014 مورد بررسی قرار میگیرد. شناسایی سرایت بازدهی بین بازارها با بهرهگیری از مدل خودهمبسته برداریفراهممیشود. اثر سرایت تلاطم با استفاده ازمدلهای متنوع واریانس ناهمسان شرطی تعمیمیافتهچندمتغیرهای امکانپذیر است که هریک از این مدلها قادرند پویاییهای واریانس شرطی بازده را با در نظر گرفتن ویژگیهایی همچونخوشهای بودن تلاطم و متغیر بودن آن در طی زمان مدلسازی کنند، بنابراین در این مقاله در چارچوب مدلهای MGARCH-VAR، جهت و اثر سرریز اطلاعات بین بازارهایانس طلا، ارز و سهام شناسایی شده است. سپسارزش در معرض ریسک سبد مذکور با رویکرد پارامتریدر سطح اطمینان 99% برای افق پیشبینی یک روزهبرآورد شده است. در مرحلهی بعد پس از آزمون کفایت پوشش شرطی و غیرشرطی،با بهکارگیریرویکردهای مقایسهای تابع زیان لوپز، مجموع زیان انباشته و تابع زیان شنر، عملکرد روشهای با کفایت در برآورد ارزش در معرض ریسک سبد داراییرا رتبهبندیمیشود. نتایج تجربی حاصل از این پژوهش نشان میدهند که سرایت اطلاعات بین بازده و تلاطم داراییهای موجود در یک سبد، برآورد سنجهی ارزش در معرض ریسک را تحت تأثیر قرار داده و نادیده گرفتن این ویژگی سبب برآورد دستبالای ارزش در معرض ریسک سبد داراییها و در نتیجه، تخصیص ناکارای بخش زیادی از منابع جهت پوشش ریسک سبد داراییها میشود. طبقهبندی JEL: G11, G15, G19, G32, G39
بازده
تلاطم
سرریز اطلاعات
MGARCH
VAR
ارزش در معرض ریسک
پنجرهی غلتان
کفایت مدل
مدل رتبهبندی
2018
03
21
117
152
https://jte.ut.ac.ir/article_65072_ce5e9bf3bd73d2c683c619a20ae28498.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1397
53
1
سیاست پولی بهینهی استوار در شرایط نااطمینانی برای اقتصاد ایران با استفاده از رهیافت هانسن و سارجنت
فاطمه
لبافی فریز
سعید
صمدی
خدیجه
نصرالهی
رسول
بخشی دستجردی
اهداف سیاستگذار پولی بهطور معمول در اقتصادهای مختلف، کاهش تورم و شکاف تولیداز مقدار هدف آن است. برای رسیدن به این اهداف، مقام پولی باید سیاست پولی مناسبی را اتخاذ کند. از آنجایی که مدلهای اقتصادی با عدم اطمینان مواجه هستند، میبایست این نااطمینانی در اتخاذ سیاست پول مناسب مورد توجه قرار گیرد. در این مقاله با استفاده از یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی که در آن نرخ رشد پول، ابزار سیاست پولی معرفی شده، سیاست پولی صلاحدیدی در شرایط نااطمینانی شوک فشار هزینه و شوک فشار تقاضا با استفاده از رهیافت کنترل استوار هانسن و سارجنت (2002) بررسی شده است. سیاست پولی بهینه استوار (سیاست پولی در شرایط نااطمینانی) برای اقتصاد ایران در مورد فشار هزینه، تهاجمیتر از سیاست پولی در شرایط اطمینان است. ولی در مورد فشار تقاضا سیاست پولی بهینهی استوار و سیاست پولی در شرایط اطمینان تفاوتی ندارند. با افزایش وزن تورم و وزن نرخ رشد پول در تابع زیان سیاستگذارپولی، سیاست پولی در شرایط نااطمینانی فشار هزینه، همچنان تهاجمی باقی میماند. طبقهبندی JEL: E52، E58، E61 و E12
سیاست پولی بهینه استوار
نااطمینانی
صلاحدید
تعادل عمومی پویای تصادفی
2018
03
21
153
179
https://jte.ut.ac.ir/article_65073_57414828ad585b52dcda6a2f16b84136.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1397
53
1
اندازهگیری و مقایسه حداقل معیشت خانوارهای شهری و روستایی ایران طی سالهای 1392-1368
محمد
مولایی
زهره
رحیمی راد
در دهههای اخیر، کاهش فقر و افزایش سطح رفاه خانوارها به یکی از مباحث مهم توسعهی اقتصادی کشورها تبدیل شده است، بهطوری که فقرزدایی و بهبود سطح رفاه افراد در جامعه شرط لازم برای رشد اقتصادی محسوب َمیشود. آگاهی از حداقل معیشت که در ادبیات اقتصادی بهطور تلویحی مترادف با خط فقر است، اولین گام در مسیر برنامهریزی برای مبارزه با فقر و محرومیت میباشد. در این راستا با استفاده از دادههای هزینه و درآمد خانوارهای شهری و روستایی که توسط مرکز آمار ایران همه ساله منتشر میشود، ابتدا حداقل معیشت طی سالهای 1392-1368 که پنج برنامهی توسعهی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور به اجرا درآمده است با استفاده از هشت گروه کالایی، به روش سیستم مخارج خطی (LES) و با استفاده از نظریهی حداقل عادات نسبی (HLES) محاسبه میشود. سپس با استفاده از شاخصهای سنجش فقر، شدت و گسترش فقر در مناطق شهری و روستایی مورد مطالعه قرار میگیرد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که طی سالهای مورد مطالعه، گرچه حداقل معیشت (خط فقر) در خانوارهای شهری و روستایی ایران به ترتیب دارای رشد متوسط20 و 3/21درصد بوده است، ولی میزان و اندازه فقر در شهرها روستاها روند نزولی داشته و شکاف فقر و شدت آن کاهش یافته است، بنابراین، عملکرد دولت در کاهش فقر نسبی طی پنج برنامهی توسعهی اقتصادی نسبتاً موفقیتآمیز بوده است. طبقهبندی C33, D63,I32 : JEL
حداقل معیشت
شاخصهای فقر
خانوارهای شهری و روستایی
2018
03
21
181
208
https://jte.ut.ac.ir/article_65082_7dd328976127f04e0166470f3d011baa.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1397
53
1
تعیین سیاست بهینه در افزایش درآمد مسابقات ورزشی مبتنی بر قیمت بلیت، با استفاده از رویکرد پویاییشناسی سیستم؛ مورد مطالعه لیگ برتر فوتبال ایران
مینا
نوروزی
ژاله
معماری
کاظم
عسکری فر
یکی از مهمترین دغدغههای مدیریت در ورزش، درآمدزایی است که بخشی از آن میتواند از فروش بلیت مسابقات تأمین شود. هدف از انجام این تحقیق ارائهی مدل پویای تعیین سیاست درآمدی ناشی از فروش بلیت مسابقات در لیگ برتر فوتبال ایران بوده است. با انجام مصاحبه با 12 نفر از خبرگان، عوامل مؤثر بر قیمت بلیت مسابقات، شناسایی و به روش دلفی غربال و رتبهبندی شدهاند. همچنین از 13 پرسشنامه برای شناسایی معادلات حاکم بر روابط استفاده شده که روایی آنها مورد تأیید 6 تن از متخصصان قرار گرفته و پایایی هریک با آزمون آلفای کرونباخ بالای 76/0 بهدست آمده است. براساس نمودارهای حلقهی علی و نمودارهای جریان و حالت، مدل مفهومی تحقیق حاصل و طبق پیشفرضهای اولیه، مدل اجرا و الگوهای رفتاری حاصل از آن ترسیم شدهاند. 21 متغیر با بالاترین رتبهها مبنای مدلسازی قرار گرفتهاند. نمودارهای حلقهعلی بر مبنای پیشینهی تحقیق و مصاحبه با خبرگان، ترسیم و مبنای نمودارهای جریان و حالت قرار گرفتهاند. بر این اساس سه سیاست افزایش مطلوبیت زمان برگزاری مسابقه، روش فروش بلیت و تبلیغات قبل از شروع مسابقه بررسی شده و نتایج مدل نشان داده است که تبلیغ و پس از آن، زمان مسابقه بیشترین تأثیر را بر قیمت و در نتیجه بر درآمد مسابقه دارد. طبقهبندیJEL: D40 ,C12 ,C61
درآمد
قیمت بلیت
لیگ برتر فوتبال
تبلیغ
مدل پویا
2018
03
21
209
224
https://jte.ut.ac.ir/article_65091_3826a89f83e4e201d08c1abeb7a7d327.pdf
فصلنامه تحقیقات اقتصادی
J. Econ. Res.
0039-8969
0039-8969
1397
53
1
سنجش مقاومت اقتصادی ایران و کشورهای منتخب منطقه (مقایسهی روشهای تجمیع شاخصهای ترکیبی)
وحید
شقاقی شهری
هدف اصلی این مقاله سنجش مقاومت اقتصادی ایران و کشورهای منتخب منطقه با روشهای معتبر تجمیع شاخصهای ترکیبی و مقایسه نتایج است.برای این منظور براساس شش محور اصلی و طی چهار مقطع زمانی 2000، 2005، 2010 و 2014 و با بهرهگیری از روش فاصله از مرجع برای نرمالسازی دادهها و پنج روش مرسوم (میانگین وزنی ساده، تاپسیس، مؤلفههای اصلی اصلاح شده، تاکسونومی و انحراف از مقدار بهینه اصلاح شده) برای تجمیع، شاخص ترکیبی ساخته شد و درنهایت نتایج این روشها براساس معیارهای ضریب همبستگی اسپیرمن و ضریب تغییرات مقایسه شده است. نتایج بهدست آمده از روشهای مختلف شاخص ترکیبی به استثنای روش تاپسیس، دارای همبستگی بالایی با یکدیگر هستند، همچنین طی مقاطع اشاره شده، درجهی مقاومت اقتصادی ایران در بین کشورهای منتخب روبه بهبود نبوده و بالعکس جایگاه کشور تنزل یافته است. طبقه بندی JEL : E00 ، C02
مقاومت اقتصادی
شاخص ترکیبی
روش فاصله از مرجع
روشهای تجمیع
کشورهای منتخب منطقه
2018
03
21
225
252
https://jte.ut.ac.ir/article_65092_37a823e744d69310ce37b6b9af1fe38b.pdf