Reconsideration of "Qardh" as a Profitable Contract in Islamic Banking

Document Type : Research Paper

Author

Faculty of Economics, University of Tehran

Abstract

As the main incentive of a bank, as an economic agent, is gaining profit, the prohibition of lender asking borrower any bonus out of Qardh in Islamic Shari'ah have marginalized this type of contract in Islamic banking system and, in contrary to conventional banking system, let other types of Islamic contracts be replaced. Although Qardh contracts face serious limitations in Islamic transactions, compared with other types of contracts used in banking systems, this type of contract have significant economic and juridical advantages, which should not be ignored.
The major question in this study is whether utilizing profitable Qardh in a Riba-free banking system possible. Based on an analytical-descriptive approach, this paper tries to evaluate the possibility of utilizing a profitable framework in which Qardh, like other Islamic contracts, can be used in a Riba-free banking system. Having studied the characteristics of Qardh contracts, and the necessity of distinguishing the general concept of "Qardh" from special concept of "Qardh Hassan" in Islamic Shari'ah, this study points out some advantages of this type of contract and introduces a mechanism in which a profitable Qardh has been utilized in a Riba-free banking environment.
JEL Classification: E00, E02, E4, E5 

Keywords

Main Subjects


بهمنی، محمود (1374). بررسی عقد مضاربه و عملکرد آن در بانک‏های تجاری کشور؛ برگرفته از پایان‎نامه کارشناسی ارشد نویسنده
توتونچیان، ایرج (1389). پول و بانک‎داری اسلامی و مقایسه آن با نظام سرمایه‎داری؛ تهران: تهران.
حرّ عاملی، محمد بن حسن (1403ق). وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، بیروت: داراحیاء اتراث العربی، چاپ پنجم.
حشمتی مولایی، حسین (1388). تأثیر عملکرد صندوق‎های قرض‎الحسنه بر توسعه مالی، پژوهش‎نامه اقتصادی ش 6.
حلی، حسن بن یوسف (1421ق). تذکره الفقهاء؛ قم: مؤسسه آل‎البیت (ع).
عرب‎مازار، عباس و کیقبادی، سعید (1385). جایگاه قرض‎الحسنه در نظام بانکی ایران، فصلنامه اقتصاد اسلامی، ش6.
عزتی، مرتضی (1386). عوامل مؤثر بر به‎کارگیری پول برای کسب سود یا اعطای قرض‎الحسنه، دین و اقتصاد، ش 3 و 4.
محقق‎نیا، محمد جواد (1389). بررسی جایگاه قرض‎الحسنه در نظام بانکی جمهوری اسلامی ایران، معرفت اقتصادی، ش1.
موسوی خمینی، روح‎الله (1421ق). کتاب البیع؛ قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
موسویان، سید عباس (1383). ارزیابی سپرده‎های بانکی و پیشنهاد سپرده‎های جدید، اقتصاد اسلامی، س4.
موسویان، سید عباس (1385). الگوی جدید بانکداری بدون ربا؛ اقتصاد اسلامی، س6.
موسویان، سید عباس و میسمی، حسین (1394). بانکداری اسلامی: مبانی نظری-تجارب عملی، ج1، تهران: پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی.
موسویان، سید عباس، راه‎نشین، علی (1393). حساب‎های قرض‎الحسنه اختصاصی: راهکاری بهینه برای هدایت و مدیریت منابع قرض‎الحسنه در نظام بانکداری اسلامی، معرفت اقتصاد اسلامی، ج6، ش1.
Iqbal, Z., & Shafiq, Bushra. (2015). Islamic Finance and the role of Qard-al-Hassan (Benevolent Loans) in Enhancing Inclusion: A Case Study of Akhuwat, ACRN Oxford Journal of Finance and Risk Perspectives, Special Issue of Social and Sustainable Finance, Vol. 4, Issue 4.
Mirakhor, Abbas (1989). Islamic Banking: Experience in the Islamic Republic of Iran and Pakistan, IMF Working Paper