ارزیابی رابطه بین یارانه انرژی و ردپای اکولوژیکی در قالب منحنی کوزنتس محیط زیستی در کشورهای منتخب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اقتصاد انرژی و منابع، دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی، شهر تهران، کشور ایران.

2 گروه اقتصاد امور عمومی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی، شهر تهران، کشور ایران.

چکیده

یکی از مهم‌ترین مسائلی که در دهه‌های اخیر توجه ویژه‌ای شده است، مسئله ردپای اکولوژیکی و چگونگی کاهش آن به‌منظور حفظ کیفیت محیط‌زیست در جوامع انسانی است. در کنار متغیرهای کلیدی دیگر اثرگذار، میزان یارانه پرداخت شده به سوخت‌های فسیلی می‌تواند ردپای اکولوژیکی را متأثر سازد. در همین راستا، هدف اصلی این تحقیق بررسی ارتباط بین یارانه انرژی و ردپای اکولوژیکی در بین منتخبی از کشورهای با بیشترین سهم یارانه انرژی از تولید ناخالص داخلی از سال 2010 تا 2021 در قالب منحنی کوزنتس محیط‌زیستی است. روش مورد استفاده در این مطالعه، روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM) و سایر متغیرهای توضیحی مستقل شامل تولید ناخالص داخلی، نرخ شهرنشینی، مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، اثربخشی‌دولتی و هزینه تحقیق و توسعه می‌باشد، از متغیرهای تراکم جمعیتی، ارزش افزوده بخش صنعت، ثبات سیاسی به عنوان متغیرهای ابزاری استفاده شده است. یافته‌های تحقیق، وجود یک منحنی کوزنتس درجه سوم بین یارانه انرژی سرانه و ردپای اکولوژیکی را تأیید می‌کند: در سطوح اولیه متغیر یارانه انرژی، ردپای اکولوژیکی افزایش یافته، در سطوح میانی متغیر یارانه انرژی، اثر این متغیر بر ردپای اکولوژیکی منفی و سطوح بالای متغیر یارانه انرژی، اثر مثبت بین یارانه انرژی و ردپای اکولوژیکی ظاهر می‌شود. که مطابق فرضیه N شکل بودن رابطه بین این دو متغیر است. اثر تولید ناخالص داخلی (GDP) بر ردپای اکولوژیکی مثبت و از نظر آماری در همه سطوح معنادار است. سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) و نرخ شهرنشینی (UR) اثری مثبت بر ردپای اکولوژیکی دارند و اثر هزینه تحقیق و توسعه (RD) بر ردپای اکولوژیکی منفی ولی از نظر آماری بی‌معنی است. تأثیر اثربخشی دولت (GOV) بر ردپای اکولوژیکی مثبت و از نظر آماری معنادار است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

An Assessment of the Relationship between Energy Subsidies and Ecological Footprint in the Form of the Environmental Kuznets Curve in Selected Countries

نویسندگان [English]

  • Mohamad Sayadi 1
  • Mohsen Ebrahimi 2
  • Zeinab Hasanzadeh 1
1 Department of Economics of Energy and Resources, Faculty of Economics, University of Kharazmi, Tehran, Iran.
2 Department of Economics of Public Affairs, Faculty of Economics, University of Kharazmi, Tehran, Iran.
چکیده [English]

One of the most important issues that has received special attention in recent decades is the issue of ecological footprint and how to reduce it in order to maintain the quality of the environment in human societies. In this regard, the subsidies paid by countries for fossil fuels can affect the ecological footprint. The main goal of this study is to examine the relationship between energy subsidies and ecological footprint among a selection of countries with the highest share of energy subsidies in GDP from 2010 to 2021 in the form of the environmental Kuznets curve. The method used in this study is the generalized method of moments (GMM) and other independent explanatory variables including GDP, urbanization rate, renewable energy consumption, foreign direct investment, government effectiveness and research and development expenditure. The variables of population density, value added of the industrial sector, and political stability have been used as instrumental variables. The research findings confirm the existence of a third-order Kuznets curve between per capita energy subsidy and ecological footprint. Which is in accordance with the hypothesis that the relationship between these two variables is N-shaped. The effect of gross domestic product (GDP) on the ecological footprint is positive and statistically significant at all levels. Foreign direct investment (FDI) and urbanization rate (UR) have a positive effect on the ecological footprint, and the effect of research and development (RD) expenditure on the ecological footprint is negative but statistically insignificant. The effect of government effectiveness (GOV) on the ecological footprint is positive and statistically significant at all levels, and the effect of renewable energy (RE) consumption on the ecological footprint is negative and statistically significant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ecological Footprint
  • Energy Subsidy
  • Environmental Kuznets Curve
  • GMM Model

مراجع

اصفهانی، اعظم، قبادی، سارا، و آذربایجانی، کریم. (1401). اثر پویای مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر بر ردّپای اکولوژیک در کشورهای درحال‌توسعۀ منتخب رهیافت گشتاورهای تعمیم‌یافته. پژوهش‌های برنامه و توسعه، 3(1)، 93-119.
پورکاظمی، محمدحسین، و ابراهیمی، ایلناز . (1387). بررسی منحنی کوزنتس زیست‌محیطی در خاورمیانه. پژوهش‌های اقتصادی ایران، 10(34)، 57-71.
جعفری صمیمی، احمد، زروکی، شهریار و امیری لرگانی، محمد. (1403). تأثیر یارانه انرژی کل، یارانه انرژی‌های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر بر محیط‌زیست در منتخبی از کشورهای جهان. نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 11(1)، 149-174.
شیخ زین‌الدین، آذر، بهرامیان، پریسا و فتحی، فاطمه . (1401). بررسی اثر تجارت آزاد بر ردپای اکولوژیکی در ایران. اقتصاد تولید و بازاریابی کشاورزی، 1(1)، 121-134.
شاه‌آبادی، ابوالفضل، و بهاری، زهره. (1393). تأثیر ثبات سیاسی و آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب توسعه‌یافته و در حال ‌توسعه. ‎ پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی،4(16)، 1-20.
شاه‌آبادی ، ابوالفضل، سهرابی وفا، حسین، و سلمانی، یونس. (1395). تاثیر انباشت سرمایه تحقیق و توسعه و سرمایه فیزیکی بر رشد اقتصادی: شواهدی از کشورهای ایران، ترکیه و مالزی. پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 6(23)، 88-75.
دلیری، حسن. (1399). ارتباط بین جای پای اکولوژیک و رشد اقتصادی در کشورهای D8: آزمون فرضیه زیست‌محیطی کوزنتس با استفاده از مدل PSTR. فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، 10(39)، 112-81.
صیادی، محمد، ممی پور، سیاب، گلوی، مریم، و قائد، ابراهیم. (1402). ارزیابی تاثیر متغیرهای اقتصادی- نهادی- انرژی بر ردپای اکولوژیکی: کاربرد مدل پانل کوانتایل در کشورهای منتخب منطقه منا. فصلنامه برنامه‌ریزی و بودجه، ۲۸(۲)، ۱۵۴-۱۱5.
ممی‌پور، سیاب، صیادی، محمد، و عزیزخانی، معصومه. (1401). تحلیل نظری سیاست‌های قیمت‌گذاری بنزین در ایران: چالش‌ها و راهکارها. بررسی مسائل اقتصاد ایران، 9(2)، پیاپی 18، 249-292.
مولائی، مرتضی، و بشارت، احسان. (1394). بررسی ارتباط بین تولید ناخالص داخلی و ردپای اکولوژیکی به عنوان شاخص تخریب محیط زیست. مجله تحقیقات اقتصادی،50(4)، 1033-1017.
پرورش، حمزه، و قادری، سیمین. (1402). حکمرانی توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، تجدیدناپذیر، شهرنشینی و رشد اقتصادی بر انتشار دی‌اکسید کربن در ایران. حکمرانی و توسعه، 3(3)، 79-94.‎
گل خندان، ابوالقاسم. (1402). تأثیر ریسک سیاسی بر ردپای اکولوژیکی در ایران: رویکرد NARDL نامتقارن چند آستانه‌ای (MATNARDL). سیاست‌ها و تحقیقات اقتصادی، 2(3)،‎ 114 – 148.
مولایی، مرتضی، بشارت، احسان و محمدی، مهرداد. (1399). عوامل موثر بر میزان مصرف منابع اکولوژیک در ایران با رویکرد اقتصادی. فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، 22(8)، 377-388.‎
همتی، رضوان و خوشکلام، موسی . (1399). تأثیر متقابل آزادی اقتصادی و حکمرانی بر ردپای اکولوژیکی (کشورهای منتخب در حال توسعه). پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، 10(37)، 159-182.
Acheampong, A. O. (2019). Modelling for Insight: Does Financial Development Improve Environmental Quality? Energy Economics, 83, 156-179.
Akalin, G., Erdogan, S., & Sarkodie, S. A. (2021). Does dependence on Fossil Fuels and Corruption Spur Ecological Footprint? Environmental Impact Assessment Review, 90, 106641.
Al-Mulali, U., & Ozturk, I. (2015). The Effect of Energy Consumption, Urbanization, Trade Openness, Industrial Output, and the Political Stability on the Environmental Degradation in the MENA (Middle East and North African) Region. Energy, 84, 382-389.
Barro, R. J. (1991). Economic Growth in a Cross Section of Countries. The Quarterly Journal of Economics, 106(2), 407-443.
Chow, Y. F., & Zeng, J. (2001). Foreign Capital in a Neoclassical Model of Growth. Applied Economics Letters, 8(9), 613-615.
Costanza, R. (1992). Ecological Economics: The Science and Management of Sustainability. New York: Columbia University Press.
Charfeddine, L., & Mrabet, Z. (2017). The Impact of Economic Development and Social-Political Factors on Ecological Footprint: A Panel Data Analysis for 15 MENA Countries. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 76, 138-154.
Chunling, L., Memon, J. A., Thanh, T. L., Ali, M., & Kirikkaleli, D. (2021). The Impact of Public-Private Partnership Investment in Energy and Technological Innovation on Ecological Footprint: The Case of Pakistan. Sustainability, 13(18), 10085.
Clements, B., Gaspar, V., Gupta, S., & Kinda, T. (2015). The IMF and Income Distribution. Inequality and Fiscal Policy, 2015, 21-36.
Commoner, B. (2013). The Environmental Cost of Economic Growth. In Energy, Economic Growth, and the Environment (30-65). Washington, DC: RFF Press.
Coady, M. D., Parry, I. W., Sears, L., & Shang, B. (2015). How large are Global Energy Subsidies? Washington, DC: International Monetary Fund.
Destek, M. A., & Sarkodie, S. A. (2019). Investigation of Environmental Kuznets Curve for Ecological Footprint: The Role of Energy and Financial Development. Science of the Total Environment, 650, 2483-2489.
Dimelis, S. P., & Papaioannou, S. K. (2010). FDI and ICT Effects on Productivity Growth: A Comparative Analysis of Developing and Developed Countries. The European Journal of Development Research, 22(1), 79-96.
Deacon, R. T., & Norman, C. S. (2006). Does the Environmental Kuznets Curve Describe How Individual Countries Behave? Land Economics, 82(2), 291-315.
Duan, W., Khurshid, A., Nazir, N., & Calin, A. C. (2022). Pakistan's Energy Sector—From a Power Outage to Sustainable Supply. Examining the Role of China–Pakistan Economic Corridor. Energy & Environment, 33(8), 1636-1662.
Fagerberg, J., Mowery, D. C., & Verspagen, B. (2018). The concept of Freeman's National Innovation System. Innovation, Economic Development and Policy: Selected Essays, 36(6), 316-325.
Fatemi, M., Rezaei-Moghaddam, K., Karami, E., Hayati, D., & Wackernagel, M. (2021). An Integrated Approach of Ecological Footprint (EF) and Analytical Hierarchy Process (AHP) in Human Ecology: A Base for Planning toward Sustainability. Plos One, 16(4), e0250167.
Holdren, J. P., & Ehrlich, P. R. (1971). Impact of Population Growth. American Association for the Advancement of Science. Retrieved from https://conservationbytes.com/wp-content/uploads/2015/09/ehrlich-holdren-1971-impact-population.pdf.
Hervieux, M. S., & Darné, O. (2014). Production and Consumption-Based Approaches for the Environmental Kuznets Curve in Latin America Using Ecological Footprint. Retrieved from https://hal.science/hal-00958692/document.
Johnson, B., & Lundvall, B. Å. (2013). Are There Alternatives to Growth Pessimism?: Reflections on How Innovation Strategies May Contribute to Sustainable Development. Retrieved from https://vbn.aau.dk/files/175508665/Sustainable_growth_balbj.pdf.
Kitzes, J., Galli, A., Wackernagel, M., Goldfinger, S., & Bastianoni, S. (2007). A ‘Constant Global Hectare’ Method for Representing Ecological Footprint Time Trends. Retrieved from http://www.brass.cf.ac.uk/uploads/fullpapers/Kitzes_M66.pdf.
Li, J., Liu, Z., He, C., Tu, W., & Sun, Z. (2016). Are the Drylands In Northern China Sustainable? A Perspective from Ecological Footprint Dynamics from 1990 to 2010. Science of the Total Environment, 553, 223-231.
Luck, G. W. (2007). A Review of the Relationships between Human Population Density and Biodiversity. Biological Reviews, 82(4), 607-645.
Metcalfe, J. S. (1994). Evolutionary Economics and Technology Policy. The Economic Journal, 104(425), 931-944.
Mrabet, Z., & Alsamara, M. (2017). Testing the Kuznets Curve Hypothesis for Qatar: A Comparison between Carbon Dioxide and Ecological Footprint. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 70, 1366-1375.
Mughal, N., Wen, J., Zhang, Q., Pekergin, Z. B., Ramos-Meza, C. S., & Pelaez-Diaz, G. (2024). Economic, Social, and Political Determinants of Environmental Sustainability: Panel Data Evidence from NEXT Eleven Economies. Energy & Environment, 35(1), 64-87.
Monfreda, C., Wackernagel, M., & Deumling, D. (2004). Establishing National Natural Capital Accounts Based on Detailed Ecological Footprint And Biological Capacity Assessments. Land Use Policy, 21(3), 231-246.
Mrabet, Z., Alsamara, M., Mimouni, K., & Mnasri, A. (2021). Can Human Development and Political Stability Improve Environmental Quality? New Evidence from the MENA Region. Economic Modelling, 94, 28-44.
Moshiri, S., & Daneshmand, A. (2020). How Effective Is Government Spending on Environmental Protection in a Developing Country? An Empirical Evidence from Iran. Journal of Economic Studies, 47(4), 789-803.
Norgaad, R. B. (1984). The Case of Methodological Pluralism. Ecological Economics, 1, 37-57.
Nijkamp, P., Rossi, E., & Vindigni, G. (2004). Ecological Footprints in Plural: A Meta-Analytic Comparison of Empirical Results. Regional Studies, 38(7), 747-765.
Narimani, M. (2014). Paradigmatic Survey of Innovation and Evolutionary Economic Studies: Is an Emerging Paradigm on the Way? Science and Technology Policy Letters, 3(3), 7-16.
Nulambeh, N. A., & Eryiğit, K. Y. (2022). Exploring the Energy-Environment Growth Nexus in Francophone Africa in Presence of Institutions. Environment, Development and Sustainability, 24(8), 10069-10087.
Sinha, A., & Shahbaz, M. (2018). Estimation of Environmental Kuznets Curve for CO2 Emission: Role of Renewable Energy Generation in India. Renewable Energy, 119, 703-711.
Stern, D. I. (2003). International Society for Ecological Economics Internet Encyclopaedia of Ecological Economics The Environmental Kuznets Curve. Department of Economics, Rensselaer Polytechnic Institute, Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/237780646.
Solarin, S. A. (2020). An Environmental Impact Assessment of Fossil Fuel Subsidies in Emerging and Developing Economies. Environmental Impact Assessment Review, 85, 106443.
Topdağ, D., Acar, T., & Çelik, İ. E. (2020). Estimation of the Global-Scale Ecological Footprint within the Framework of STIRPAT Models: The Quantile Regression Approach. İstanbul İktisat Dergisi, 70(2), 339-358.
Usman, O., Alola, A. A., & Ike, G. N. (2021). Modelling the Effect of Energy Consumption on Different Environmental Indicators in the United States: The Role of Financial Development and Renewable Energy Innovations. In Natural Resources Forum (45, 4, 441-463). Oxford, UK: Blackwell Publishing Ltd.
Vagliasindi, M. (2012). Implementing Energy Subsidy Reforms: Evidence from Developing Countries. New York: World Bank Publications.
Wackernagel, M., & Galli, A. (2007). An Overview on Ecological Footprint and Sustainable Development: A Chat with Mathis Wackernagel. International Journal of Ecodynamics, 2(1), 1-9.
Wackernagel, M., & Rees, W. (1998). Our Ecological Footprint: Reducing Human Impact on the Earth (9). Gabriola Island, BC: New Society Publishers.
Wiedmann, T., Minx, J., Barrett, J., & Wackernagel, M. (2006). Allocating Ecological Footprints to Final Consumption Categories with Input–Output Analysis. Ecological Economics, 56(1), 28-48.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 03 اسفند 1403
  • تاریخ بازنگری: 29 تیر 1404
  • تاریخ پذیرش: 26 مرداد 1404

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار