مطالعاتی که از دهه 1970 در خصوص رابطه رشد و تجارت خارجی انجام گرفته است، مؤید رابطه مثبت بین صادرات و رشد اقتصادی می باشد.در مقاله حاضر با توجه به تکیه اقتصاد ایران بر نفت و صادرات نفتی سعی شده است با طرح مدلی ، چگونگی توجیه رشد اقتصادی توسط دو عامل : استخراج ذخایر زیر زمینی و انباشت ذخایر ارزی مورد بررسی قرار گیرد.
از این رهگذر با طرح مفروضاتی نشان خواهیم داد ، افزایش ذخایر ارزی که خود از طریق گسترش صادرات حاصل میشود ، موجبات افزایش محصول ملی را فراهم می کند.سپس به این سوال اساسی پاسخ داده می شود که آیا افزایش صادرات ودر نتیجه افزایش ذخایر ارزی می تواند تا بی نهایت موجب افزایش تولید ملی گردد و یا باید حد و مرز بهینه ای برای آن یافت. اساساً به منظور حداکثر کردن رفاه جامعه چه نسبتی از محصول ملی باید در داخل مصرف شود و چه در نسبتی به منظور کسب رشد اقتصادی صادر گردد؟ بعبارتی ، سهم خالص صادرات از محصولی ملی چقدر باشد که هدف حداکثر رفاه ناشی از رشد اقتصادی مطلوب تحقق یابد؟
در مدل مذکور ثابت شده است که سهم خالص صادرات دقیقاً برابر با کشش تولیدی (( عامل استخراج منابع )) زیر زمینی می باشد. سپس بر اساس داده های دو دهه اخیر ، کشش تولیدی ذخایر زیر زمینی در اقتصاد ایران محاسبه می گردد.از این طریق اندازه بهینه صادرات کشور تعیین می شود که تضمین کننده رشدی پایدار و رفاهی حراکثر برای جامعه می باشد.
)
