نقش مالیات‌ها بر تثبیت چرخه‌های تجاری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم اقتصادی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

2 گروه گروه اقتصاد، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

اقتصاد ایران در سال‌های متوالی نوسانات اقتصادی زیادی را متحمل شده است. از این‌رو مهم است مطالعات تثبیتی در مورد اقتصاد کشور سهم قابل توجهی داشته باشد. با توجه به بحران‌های مالی جهانی، موضوع تثبیت اقتصادی بیش از پیش مورد توجه پژوهشگران اقتصادی قرار گرفته است. یکی از راه‌های تثبیت اقتصادی مالیات‌ستانی است. در مالیات‌ها نیز مالیات‌های تثبیت‌کننده خودکار به‌طور خاص مدنظر هستند. هدف از انجام این پژوهش اندازه‌گیری اثرات مالیات‌ها و نگاهی ویژه به مالیات‌های تثبیت‌کننده خودکار می‌باشد. برای انجام پژوهش از داده‌های اقتصادی 1372:1 الی 1397:4 و همچنین از مدل SVAR برای برآورد مدل پژوهش استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که بهترین مالیات‌ تثبیت‌کننده خودکار مالیات بر درآمد است.
طبقه‌بندی JEL:E32, E62, E63, H2

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The role of taxes on the stabilization of Iran's business cycles

نویسندگان [English]

  • Ali Mehregan 1
  • Mohamad taghi Gilak Hakim Abadi 1
  • Nader Mehregan 2
1 Economics, Faculty of Economics and Administrative Sciences, University of Mazandaran, Babolsar, Iran
2 Economics, University of Bu Ali Sina, Hamedan, Iran
چکیده [English]

Iran's economy has suffered many economic fluctuations for many years. Therefore, stabilization studies about the country's economy must have a significant contribution. One of the ways of economic stabilization is taxation. Among the types of taxes, automatic stabilization taxes are especially considered. This research aims to measure the effects of taxes and take a look at automatic stabilizer taxes especially. Economic data from 1372:1 to 1397:4 was used to conduct the paper. The SVAR model has also been used to estimate the research model. The results showed that the best automatic stabilizer tax is the Income tax.
JEL Classification: E32, E62, E63, H2

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tax
  • Business Cycles
  • Automatic Stabilizers
  • counterfactuals analysis

مراجع

  1. اسنودان، برایان و وین، هوارد (1392). اقتصاد کلان جدید (منشأ سیر تحول و وضعیت فعلی). ترجمه منصور خلیلی عراقی و علی سوری، انتشارات سمت، تهران، چاپ اول.
  2. امینی راد، مهدی (1400). ریسک گریزی و ادوار تجاری در اقتصاد ایران. رساله دکتری، استاد راهنما: نادر مهرگان، دانشگاه بوعلی سینا، همدان.
  3. باستانی علیرضا، نجفیان فرزانه (۱۳۹۰). تحلیل عملکرد و چشم‌انداز واردات. مجله اقتصادی، ۱۱ (۱ و ۲)، ۵۰-۷.
  4. برکچیان، سید مهدی، سمائی، کیان (1399). ارزیابی نشان‌گرهای پیشرو برای تولید ناخالص داخلی ایران. فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 9(34)، 1-37.
  5. برکچیان، سید مهدی، سمائی، کیان و نجفی زیارانی، فاطمه (1400). ساخت نشانگر پیشرو ترکیبی برای پیش‌بینی تولید ناخالص داخلی ایران. فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 10 (40)، 39-71.
  6. پیکتی، توماس (1394). سرمایه‌داری در قرن بیست و یکم، ترجمه محمدرضا فرهادی پور و علی صباغی، نشر آمه، تهران، چاپ اول.
  7. تهرانی، رضا، سید خسروشاهی، سید علی (1396). انتقال نوسان و اثر متقابل بازارهای سهام، ارز و طلا. چشم‌انداز مدیریت مالی، 7(18)، 9-32.
  8. جعفر زاده دوگوری، مریم، یوسفی، کوثر و جلالی نائینی، احمدرضا (1400). اعتبارسنجی مدل‌های چرخه‌های تجاری برای ایران. فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، ۲۹(۹۸)، 59-91.
  9. رسولی، محمد، ابریشمی، حمید، مهرآرا، محسن و اصفهانیان، هما (1399). پیش‌بینی نحوه اثرگذاری سیاست‌های پولی و مالی بر نرخ بیکاری در اقتصاد ایران. مجله تحقیقات اقتصادی، 55 (2)، 321-345.
  10. سوری، علی (1399). اقتصادسنجی. نشر فرهنگ شناسی، تهران، چاپ هشتم.
  11. عجم اوغلو، دارون، لبیسون، دیوید و لیست، جان (1397). کلیات علم اقتصاد، ترجمه سید علیرضا بهشتی و محمدحسین نعیمی‌پور، انتشارات روزنه، چاپ اول.
  12. عزتی شورگلی، احمد، احمدی، تیرداد، صحرایی، پریسا و رحیمی، رامین (1400). بررسی اثربخشی مخارج دولت و مالیات طی ادوار تجاری: کاربرد مدل خود رگرسیون برداری آستانه‌ای. پژوهشنامه مالیات، ۲۹(۵۰)، ۵۳-۲۷.
  13. عینیان، مجید و برکچیان، سید مهدی (1392). شناسایی و تاریخ‌گذاری چرخه‌های تجاری اقتصاد ایران. پژوهش‌های پولی- بانکی، 7 (20)، ۱۶۱-۱۹۴.
  14. گیلک حکیم‌آبادی، محمدتقی و مهرگان، علی (1400). تحلیلی از تثبیت‌کنندگی خودکار مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم در ایران. فصلنامه علمی مدل‌سازی اقتصادی، 15(55)، 1-19.
  15. گیلک حکیم‌آبادی، محمدتقی، مهرگان، نادر و مهرگان، علی (1401). تثبیت‌کنندگی خودکار سیاست‌های مالی و چرخه‌های اقتصادی ایران. فصلنامه علمی سیاست‌گذاری اقتصادی، 14(27)، 187-213.
  16. ماسگریو، ریچارد و ماسگریو، پگی (1372). مالیه عمومی در تئوری و عمل، ترجمه ابراهیمی فر، یدالله؛ محمدی، مسعود، انتشارات سازمان برنامه و بودجه: تهران، چاپ اول.
  17. محنت‎فر، یوسف و جعفری صمیمی، احمد (1392) مبانی بودجه و برنامه‌ریزی در ایران (تحلیلی بر بودجه و برنامه‌ریزی در ایران). نشر نورعلم، تهران، چاپ اول.
  18. منکیو، گریگوری (1398). اقتصاد کلان (ویرایش ششم نسخه اصلی)، ترجمه حمیدرضا ارباب، نشر نی: تهران، چاپ پنجم.
  19. نوفرستی، محمّد (1400). آزمون ریشه واحد. دانشنامه اقتصاد، 4(1)، 1-5.
  20. ورهرامی، ویدا و شهاب لواسانی، کیوان (1393). بررسی مالیات بر درآمد به‌عنوان یک تثبیت‌کننده خودکار مالی و تعدیل سیکل‌های تجاری با استفاده از رهیافت تجزیه موجک. اقتصاد و الگوسازی، 5(17-18)، 17-57.
  21. Abel, A. B., & Bernanke, B. S. (2001). Macroeconomics, 4. bs. Boston, San Francisco, New York: Addison Willey Longman inc.‏
  22. Auerbach, A., J., & Feenberg, D. R. (2001). The Significance of Federal Taxes as Automatic Stabilizers, Journal of Economic Perspectives, 14(3), 37-56.
  23. Blanchard, O. (2023). Fiscal policy under low interest rates. MIT Press. Retrieved from https://fiscal-policy-under-low-interest-rates.pubpub.org/pub/1iytuz2r
  24. Blanchard, O. J., & Summers, L. H. (2020). Automatic Stabilizers in a Low-Rate Environment. AEA Papers and Proceedings, 110: 125-30.
  25. Brown, E. C. (1955). The Static Theory of Automatic Fiscal Stabilization. Journal of Political Economy, 63(5), 427-440.‏
  26. Canova, F. (2007). Methods for Applied Macroeconomic Research. Princeton University Press.
  27. Card, D., & Krueger, A. B. (1994). Minimum Wages and Employment: A Case Study of the Fast-Food Industry in New Jersey and Pennsylvania. The American Economic Review, 84(4), 772–793.
  28. Dolls, M., Fuest, C., Peichl, A., & Wittneben, C. (2022). Fiscal Consolidation and Automatic Stabilization: New Results. IMF Economic Review, 1-31.‏
  29. Dolls, M., Fuest, C., & Peichl, A. (2012). Automatic Stabilizers and Economic Crisis: US vs. Europe, Journal of Public Economics, 96: 279-294.
  30. Hansen, B. (2022). Econometrics, Princeton University Press.
  31. Karras, G., & Yang, M. C. Y. (2022). Fiscal Policy in the 21st Century: Evidence on Automatic Stabilizers in the European union. Journal of Government and Economics, 6, 100038.
  32. Kilian, L., & Lee, T. K. (2014). Quantifying the speculative component in the real price of oil: The role of global oil inventories. Journal of International Money and Finance, 42, 71-87.‏
  33. Kilian, L., & Lütkepohl, H. (2017).Structural Vector Autoregressive Analysis. Cambridge University Press.
  34. Lütkepohl, H. (2005). New introduction to multiple time series analysis. Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
  35. McKay, A., & Reis, R. (2016). The role of automatic stabilizers in the US business cycle. Econometrica, 84(1), 141-194.
  36. OECD (2021). Inheritance Taxation in OECD Countries, OECD Tax Policy Studies, No. 28, OECD Publishing, Paris.
  37. Şen, H., & Kaya, A. (2020). How large are fiscal multipliers in Turkey?, Turkish Studies, 21 (5), 772-799.
  38. Şen, H., & Kaya, A. (2021). Output-volatility reducing effects of automatic stabilizers: Policy implications for EMU member states. Journal of Policy Modeling, 43(6), 1388-1414.‏
  39. Smyth, D. J. (1966). Built-in flexibility of taxation and automatic stabilization. Journal of Political Economy, 74(4), 396-400.‏
  40. Symansky, S. A., & Baunsgaard, T. (2009). Automatic Fiscal Stabilizers, IMF Staff Position Notes, 2009(023), A001.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 19 شهریور 1401
  • تاریخ بازنگری: 27 آذر 1401
  • تاریخ پذیرش: 03 دی 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار