ساختار مالکیت و کارایی شرکت های فعال در بازار اوراق بهادار تهران

نویسندگان

چکیده

طراحان سیاست های اقتصادی در کشور های بلوک شرق به منظور حرکت سریع تر به سوی اقتصاد بازار، شرکت های شرکت های دولتی را به عموم مردم واگذار کردند.این شیوه خصوصی سازی که به "خصوصی سازی کوپنی" یا "خصوصی سازی مردمی"مشهور شد،شیوه اصلی خصوصی سازی در بسیاری از کشورهای شرقی و شوروی سابق بود. بررسی نتایج خصوصی سازی در این کشورها نشان داد که عدم تمرکز مالکیت به کاهش کارایی شرکت های خصوصی انجامیده است.دولت جمهوری انقلاب اسلامی ایران نیز اعلام کرده اس درطرح سهام عدالت، مالکیت شرکت های دولتی را به مردم واگذار خواهد کرد.با اجرای این طرح، مالکیت شرکت های دولتی به مالکیت سهامداران پراکنده تبدیل می شود که می تواند به کاهش کارایی شرکت ها منجر شود. در این مقاله پس از بررسی تجربه خصوصی سازی در کشورهای سوسیالیستی به ویژه کشور چک، میزان تمرکز مالکیت در بازار اوراق بهادار محاسبه و سودآوری انواع ساختارهای مالکیت بررسی می شود. بر اساس یافته های این تحقیق در ایران همچون کشور های چین و چک تمرکز تأثیر مثبت و معنادار بر کارایی شرکت ها دارد.
طبقه بندیJEL:G34,G32.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

-

چکیده [English]

To achieve high speed transition to market economy, policy makers in former Soviet Union and East European countries divested state-owned- enterprises to the public. This method, called voucher or mass privatization, was the main method of privatization in these countries. Different studies revealed that reducing ownership concentration through voucher privatization was not promising and deteriorated the enterprise efficiency. In Justice Equity Scheme, Iranian authorities have announced to devolve the ownership of state-owned- enterprises to the public. This paper is an attempt to find the effects of this dispersed ownership. After a brief survey on the experience of privatization in socialist countries, especially Czech republic, we have calculated the ownership concentration in Tehran Stock Exchange Market to compare the gains under different ownership structures. The results show that minor shareholding and small ownership lead to worsened economic performance of the
enterprises.
jEL Classification: G32,G34.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Efficiency
  • ownership concentration
  • Ownership Structure
  • Post-Socialist Countries
  • Privatization
  • Qتوبین
  • Tehran Stock Exchange Market
  • Tobin's Q
  • Voucher