نرخ ارز حقیقی تعادلی و عوامل تعیین کننده آن در اقتصاد ایران

نویسنده

چکیده

در این مقاله عوامل تعیین کننده نرخ ارز حقیقی تعادلی به تفکیک صادراتی و وارداتی را در اقتصاد ایران طی دوره 1381- 1338 مورد بررسی قرار می دهیم. متغیرهای اساسی تعیین کننده نرخ ارز حقیقی تعادلی شامل رشد بهروری (به عنوان نماینده عوامل طرف عرضه)، موقعیت سیاست های پولی و مالی، شاخص تعرفه (یا موقعیت رژیم تجاری) و تراز منابع (تفاوت میان واردات و صادرات غیر نفتی نسبت به تولید ناخالص داخلی) است. روابط بلند مدت مربوط به نرخ ارز حقیقی صادراتی و ورداتی مبتنی بر یک دستگاه هم انباشته همزمان، شناسایی و براورد شده و اثرات متقابل پویا میان متغیرهای الگو نیز با استفاده از توابع عکس العمل آنی و تجزیه های واریانس (تعمیم یافته) تجزیه و تحلیل می شوند. نتایج حاصله نشان می دهند که تراز منابع (یا تحولات بخش خارجی) به عنوان متغیر پیشرو بیشترین سهم را در نوسانات سایر متغیرهای دستگاه از جمله نرخ ارز حقیقی و اسمی داشته است در حالی که تکانه های وارد بر سایر متغیرها سهم کمی در واریانس تراز منابع ایفا می کنند. سیاست گذار نسبت به تغییرات نرخ ارز در بخش رسمی محافظه کارانه عمل کرده و به سایر ابزارها از جمله محدودیت های وارداتی برای بازگرداندن تعادل داخلی و خارجی به اقتصاد، متوسل شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

-

چکیده [English]

The paper analyses the main determinants of the real exchange rate in IRAN. The study employs simultaneous co-integrated system in estimating the long-run
determinants of the real exchange rates for imports and exports followed by
structural VECM which provides a practical approach to incorporating long run
structural relationship. The finding is that resource balance(capital flows),
productivity, tariff and nominal exchange rate influence the real exchange rate for
imports and exports in the long-run. Besides the difference of the fundamentals
mentioned above, fiscal balance and money supply are found to impart short-run
effects on the real exchange rate indices. Our results confirm that resource balance is
the main source of real exchange rate fluctuation. The coefficients of adjustment are
found to be -0.24 and -0.38 respectively for the real exchange rates for imports and
exports.
JEL Classification: C32, F31, 055.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Co-integration
  • Iran
  • Misalignment
  • Real Exchange Rate
  • Resource Balance