اثر شاخص‎های اقتصادکلان بر توزیع درآمد در ایران: مطالعه بین استانی

نویسندگان

دانشیار اقتصاد سنجی و آمار بخش اقتصاد دانشگاه مازندران

چکیده

هدف اساسی در این تحقیق براورد الگوی بین استانی عوامل موثر بر توزیع درآمد (هزینه) در ایران بوده است. برای این منظور ابتدا با استفاده از اطلاعات مقطعی توزیع درآمد (هزینه)، ضریب جینی و سهم بیستک‎های درآمدی (هزینه) به تفکیک استان‎های کشور در سال‎های 1379 تا 1381 با روش پارامتریک براورد شده است. سپس بر اساس تازه ترین اطلاعات موجود مقطعی میان استانی شدت و جهت عوامل موثر بر توزیع درآمد براورد شده است. براساس نتایج حاصل نمی توان فرضیه کوزنتس را پذیرفت. نسبت درآمد‎های مالیاتی به محصول ناخالص استانی، تورم و هزینه‎‎های دولتی بر نابرابری اثر اقزایشی داشته است. به منظور تجزیه شاخص نابرابری اقتصادی و تحلیل اثر متغیر‎ها بر نابرابری، از الگوی عوامل موثر بر بیستک ‎ها به‎صورت دستگاهی از معادلات همزمانه به ظاهر نامرتبط (SURE) استفاده شده است. نتایج به‎دست آمده نشان می‎دهد که، کاهشِ نابرابری ناشی از افزایش درآمد سرانه، در اثر کاهشِ سهم بیستک پنجم به نفع افزایش سهم دیگر بیستک‎ها به ویژه بیستک اول بوده است. در مقابل، افزایشِ نابرابری ناشی از افزایش نسبت درآمد‎های مالیاتی به محصول ناخالص استانی، تورم و هزینه‎‎های دولتی به علت کاهشِ سهم چهار بیستک اول (هشتاد درصد اول) به نفع افزایش سهم بیستک پنجم (بیست درصد آخر) بوده است.
طبقه بندی JEL: D31, C16, C23, C33

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

-

چکیده [English]

The main purpose of this paper is to estimate a model of factors affecting income (expenditure) distribution in Iran. Doing so, first Gini coefficients and shares of different 20 th income catagories have been estimated for different Iranian Provinces. Then, using the most recent cross-province data by applying a multivariate regression model. the effects of the GRP, Inflation, tax and Government expenditure on the economic inequality have been estimated. According to the results, the Kuznets hypothesis can not be accepted. Ratio of income tax to GRP, Inflation and government expenditure have inequality effects. In order to analyse the effects on different twenties, the SUER model is estimated. The results indicate that increase in per capita income has reduced inequality via decrease in 5th twenties in favour of the other 20 th, especially the 1st twenties. On the other hand, increase in tax, Inflation and government expenditures have increased inequality through the reduction in share of the first four twenties (%80) of population in favour of the top twenty percent.
JEL Classification: D31, C16, C23, C33

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gini coefficient
  • Government Expenditure
  • Gross Regional Product – Inflation – Tax
  • income distribution
  • SURE Model