بهره‎وری کل عوامل در بخش نفت و گاز ایران

نویسنده

عضو هیئت علمی مؤسسة مطالعات بین المللی انرژی

چکیده

بهره‎وری یکی از عوامل اصلی در استفادة بهینه از منابع و امکانات برای واحدهای تولیدی و خدماتی است. صنعت نفت کشور، یکی از صنایع پیشرو و در عین‎حال با اهمیت در کشور است، که سهم قابل توجهی در صادرات، درامدهای دولت و تولید ملی دارد. تخمین تابع تولید بخش نفت و گاز طی دورة 1357-1379، نشان می‎دهد که سهم عامل سرمایه در تولید این بخش، به‌طور متوسط برابر 0.56 و سهم نیروی کار، برابر 0.37 بوده است. این نتایج، برای محاسبة بهره‎وری کل این بخش با استفاده از رویکرد سولو به‌کاررفته‌اند. بررسی نتایج نشان می‎دهد که بخش عمده‎ای از رشد ارزش افزودة بخش نفت، به رشد (مثبت یا منفی) بهره‎وری طی سال‌های مختلف وابسته است و نهادة نیروی کار و سرمایة سهم اندکی در تأمین این رشد دارند، که البته این فرایند برای صنعت نفت و صنایع مشابه که از ارزش ذاتی مخازن نفتی سود می‎برند، امری طبیعی است. لذا عامل تکنولوژی‌های نوین در جلوگیری از افت تولید مخزن و میزان ذخایر، از جمله عواملی‌اند که لازم‌ست در مطالعات مربوط به تجزیة عوامل مؤثر بر بهره‎وری این بخش، مورد توجه قرار گیرند.
طبقه‌بندی JEL: J24,D224.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

-

چکیده [English]

In this paper productivity is calculated for oil and gas sectors by Solow residual. Productivity is one of the important issues which have an important role in optimal production. The oil and gas industry is one of the most fundamental industries in Iran and has a high share in export and national income. The Neo-classical model is an extension to the Harrod-Domar model including a new term, productivity growth. Solow residual is the base on a production function with two factors, labour and capital, which economic growth rate is calculated from sum of labour growth, capital growth and a residual as the Solow residual or total factor productivity growth which is an often used measure of technological progress. The estimation of production function for oil and gas sector shows that capital elastisity is 0.56 and labour elastisity is 0.37. The results show that productivity have the highest share in value added of oil and gas sectors while capital and labour inputs have a little share in the growth of this section. Of course this result sounds natural because oil and gas industrials have a inherent value of reserve.
JEL Classification: D24, J24, O40, O41,O42, O43, O44, O47, E23, L11

کلیدواژه‌ها [English]

  • capital elasticity
  • labour elasticity
  • Oil and Gas Sector
  • Solow residual – productivity – TFP