ارزیابی کارایی نواحی سیزده گانه راه آهن جمهوری اسلامی ایران به روش تحلیل پوششی داده ها (D.E.A )

نویسندگان

چکیده

بر اساس تعاریف مختلف ‘ نسبت خروجی به ورودی هر بنگاه را کارایی آن بنگاه گویند. عمدتا به منظور ارزیابی کارایی دو دسته روش وجود دارد که عبارتند از : 1- روشهای پارامتری 2- روشهای نا پارامتری . در بین روشهای پارامتری که بر پایه روشهای معمول اقتصاد سنجی استوار می باشد‘ می توان به روشهای تابع تولید مرزی ‘ تابع تولید مرزی قطعی ‘ تابع تولید مرزی قطعی آماری و ... اشاره داشت. در این تحقیق با توجه به روشهای ناپارامتری که بر پایه تکنیک های برنامه ریز ی استوار می باشد‘ به ارزیابی کارایی نواحی سیزده گانه راه آهن ‍ج.ا.ا پرداخته شده است. مزیت عمده روش تحلیل پوششی داده ها نسبت به سایر روشهای موجود برای ارزیابی کارایی بنگاهها ‘ این است که می توان به وسیله آن کارایی بنگاههایی که دارای چند ورودی و چند خروجی می باشند ارزیابی نمود.
در این مطالعه با توجه به ورودی ها و خروجی های هر یک ازنواحی در سال 1379 به ارزیابی کارایی نواحی راه آهن کشور با دوفرض بازدهی نسبت به مقیاس متغییر پرداخته شده است و به دنبال آن ‘پاسخی به این سوال که : در صورت تخصیص ناکارای منابع موجود‘ چه راهکاری وجود دارد تا منابع آتی این بخش به صورت ناکارآ تخصیص نیابد‘ ارائه داده است.
نتایج نشان می دهد که با فرض اول‘ نواحی تهران‘ اصفهان ‘ هرمزگان وخراسان از بیشترین کارایی برخوردار بوده ومتوسط کارایی تحت این فرض 86/0 می باشد؛ لذا عملا راه آهن کشور 14 درصد زیر ظرفیت عمل مینما یند. با در نظر داشتن فرض دوم نواحی لرستان و زاهدان نیز به جمع نواحی کارا می پیوندند که متوسط کارایی تحت این فرض 93/0 می گردد. که در این حالت ظرفیت بدون استفاده راه آهن کشور7 درصد خواهد بود. در نهایت با توجه به الگو بودن ناحیه هرمزگان بر اساس یافته های این تحقیق می توان گفت که نواحی نا کارا به منظور افزایش کارایی باید این ناحیه را الگوی خود قرار دهند

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

-

چکیده [English]

According to some definitions, the ratio of output to input is efficiency. In general, there are two main, parametric and non- parametric, approaches for measuring efficiency. Some parametric methods which are based on econometric models are frontier production function both deterministic and stochastic. On the other hand, non- parametric approach based on mathematical programming. Data envelopment analysis (DEA) a non parametric method is used in this study for evaluation of Iranian railway industry. The most important feature of the DEA is its applicability for the firms that have multiple input and outputs.
Using DEA, we study the efficiency of 13 the region of Iranian railway in 1379, assuming both constant and variable return to scale. The results show that, subject to former assumption, efficiency in Tehran, Esfahan, Hormozgan & Khorasan are maximum and the average efficiency is equal to %86, which means, that the idle capacity is 14 percent in that year. On the other hand, with the later assumption, Zahedan and Lorestan were added to the list too, and average efficiency is equal %93.
So, it is subjected that for increasing efficiency of each region, subject to its constraints, it should apply resources like “referenced firm”.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Data Envelopment Analysis
  • Efficiency
  • Railway