بررسی شکاف تورمی ‎میان خانوارهای مناطق شهری ایران

نویسندگان

دانشگاه تهران

چکیده

این مقاله سعی کرده است با استفاده از روش شناسی اقتصاد خرد به این سؤال پاسخ دهد که الگوی مصرفی که مبنای محاسبة CPI و نرخ تورم قرار می‌گیرد، نماینده الگوی مصرف چه بخشی از جامعه است؟ و آیا تفاوتی میان نرخ تورم خانوارهای ثروتمند و فقیر کشور وجود دارد؟
برای پاسخ به این سئوال در بخش مبانی نظری با استفاده از مباحث شاخص هزینة زندگی اثبات شد که الگوی مصرف مبنای محاسبة CPI، نزدیک به الگوی مصرف خانوارهای ثروتمند جامعه است. محاسبه‌های انجام پذیرفته در این تحقیق نشا‎ن‎گر آن است که الگوی مصرف سبد CPI در سال 1383، نزدیک به الگوی مصرف خانوارهای دهک هشتم هزینه‌ای است. در مقابل روش مرسوم محاسبة وزن‎های اقلام مشمول CPI، روش مردم‌مدارانه است، به‎طوری‎که همة خانوارها، اهمیت یکسانی در تشکیل سبد CPI دارند. وزن اقلام مشمول CPI، میانگین ساده‌ای از وزن اقلام فوق در سطح خانوارها است. تفاضل CPI و نرخ تورم محاسبه شده به دو روش فوق الذکر، به‎عنوان شکاف CPI و تورم معرفی می‌شود. تجزیه و تحلیل این شکاف نشا‎ن‎گر آن است که علامت منفی شکاف فوق بیانگر تورم بالاتر برای خانوارهای با هزینة پایین است. نتایج به‎دست آمده برای محاسبة شکاف تورم طی دورة 85- 1369، نشان می‎دهد که به‎جز دو سال 1373 و 1374 در تمامی سال‎های این دوره نرخ تورم خانوارهای با هزینة پایین، از نرخ تورم خانوارهای با هزینة بالا، بیش‎تر است. این شکاف با لحاظ کردن تعدیل کیفی CPI افزایش می‌یابد.
طبقه‎بندی JEL: C43, E01, E31, D11, D12

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Inflation Gap between Households of IRAN in Urban Areas

نویسندگان [English]

  • akbar komijani
  • Abolfazl Ghiasvand
چکیده [English]

This paper attempts to employ microeconomics methodology to answer the following questions:
For which group of society the consumption pattern which is used as a basis to calculate consumer price index (CPI) and inflation rate, stands for is there any difference between inflation rate of poor and rich households in IRAN?
Calculations done in this paper show that the consumption pattern which belongs to CPI basket (2004) is close to household consumption pattern which is in the 8th decile of expenditure distribution. Beside the conventional method of calculating expenditure shares of items included in CPI basket, the democratic method is provided to all households to have equal importance (weight) in creating CPI basket. the expenditure share of items included in CPI basket is a simple average of the expenditure share of items across households.In the democratic approach, the expenditure pattern of each household is considered in equal measure in determining the CPI index.
The difference between CPI(inflator rate) calculated according to the above mentioned methods is called as CPI (inflation gap) or Plutocratic gap.
Analysis of this gap shows that negative plutocratic gap implies higher inflation rates for households with low expenditure (the poor).The obtained results of calculating inflation gap during 1369-1385 (1990- 2006) in IRAN show that in this long period (except the years 1373 and 1374) inflation rate of household with lower expenditure (the poor household) is higher than that of household with higher expenditure (the rich household). This gap is increased when we include CPI quality adjustment.
JEL Classification:F18,Q51,Q56

کلیدواژه‌ها [English]

  • consumer price index
  • Democratic Index
  • Inflation
  • Plutocratic Gap
  • Plutocratic Index