تخمین تقاضای فیلم سینمایی در ایران

نویسندگان

1 کارشناس ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه تربیت مدرس

2 استادیار اقتصاد پژوهشکده‎ی اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

صنعت سینما یکی از اجزای اصلی توسعه‎ی فرهنگ محسوب می‌شود، توسعه‎ی صنعت سینما نیازمند شناخت ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است. این مقاله به مطالعه‎ی ویژگی‌های اقتصادی این صنعت می‌پردازد. در این راستا لازم است عوامل تعیین-کننده‎ی تقاضای فیلم سینمایی، تعیین شده و حساسیت متغیرهای مؤثر آن بررسی شود. هم‎چنین محاسبه‎ی این کشش‌ها دارای کاربردهای مفیدی در سیاست‎گذاری‌های اقتصادی است، تا بدین ترتیب به برنامه‌ریزی‌های کارآمدی از نظر فرهنگی و اقتصادی در کشور و به-دنبال آن در منطقه و بازارهای جهانی دست یافت. در این مقاله ابتدا با تکیه بر مبانی نظری و با کمک مطالعات تجربی، عوامل مؤثر بر تقاضای فیلم سینمایی در ایران طی سال های 1380 تا 1387 در 28 استان کشور با استفاده از داده‌های ترکیبی، بررسی و سپس تقاضای تماشای فیلم با تفکیک به دو نوع فیلم ایرانی و خارجی با استفاده از داده‌های سری زمانی و با روش حداقل مربعات معمولی برای سال‌های 1350-1387 تخمین زده شده است. نتایج تخمین با روش داده‌های ترکیبی نشان می‌دهد که تقاضای فیلم سینمایی، رابطه‎ی مستقیم با درآمد واقعی افراد و رابطه‎ی معکوس با قیمت واقعی بلیط سینما دارد. هم‎چنین افزایش تعداد دستگاه‌های تلویزیون، رایانه و دستگاه‌های پخش VCD و DVD، تأثیر کاهشی در تعداد تماشاچیان فیلم‎های سینمایی دارد، نتایج تخمین با استفاده از داده‌های سری زمانی نیز نشان داد که تقاضای تماشای فیلم خارجی در مقایسه با تقاضای تماشای فیلم ایرانی، نسبت به تغییرات قیمت بلیط و هم‎چنین تغییرات نرخ سواد حساسیت بیش‎تری از خود نشان داده است.
طبقه بندی JEL: 23C، 82L، 11Z

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Estimating Demand for Movies in Iran

نویسندگان [English]

  • Aniseh Nikravan 1
  • lotfali agheli koheshahri 2
1
2
چکیده [English]

Cinema industry is one of the main elements of cultural development. Development of cinema industry requires the identifying the various social, economic and cultural dimensions. This paper studies the economic characteristics of cinema in Iran. In this regard, it is necessary to identify the determinants of demand for movies and their demand elasticities. The computed elasticities have useful applications in economic policy-making, so that the effective plans regarding cultural and economic viewpoints in the regional and global scopes can be compiled. In this paper, relying on theoretical basics and using empirical studies, the affecting factors on demand for movies have been estimated for 28 provinces of Iran over the 2001-2008; and then demand for watching movies with decomposition of them into Iranian and foreign films has been estimated using ordinary least squares during 1971-2008. The estimation results of panel data model indicate that demand for movie has positive relationship with real per capita income and negative one with real price of cinema ticket. In addition the increased numbers of TV sets, personal computers and VCD and DVD players have the declining effect on the number of cinema attendants. As well, the estimation results using time series data indicate that demand for foreign movies in Iran comparing with demand for Iranian ones is more sensitive to changes in ticket prices and literacy rate.
JEL Classifications: C23, L82, z11

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cinema
  • Cultural Economics
  • demand
  • literacy rate
  • price & income elasticities
  • urbanization ratio