بررسی عوامل مؤثر بر کارایی فنی در بانک های ایران با استفاده از الگوی اثرات مختلط/چندسطحی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

2 عضو هیأت علمی مؤسسه‎ی مطالعات و پژوهش های بازرگانی

چکیده

این مطالعه به شناسایی عوامل مؤثر بر کارایی فنی در بانک‎داری ایران با استفاده از داده‎های تابلویی ناموزون 17 بانک‌ دولتی و خصوصی فعال در صنعت بانک‎داری ایران
(87-1375) اختصاص دارد. در انجام این شناسایی، ابتدا درجه‎ی کارایی، به تفکیک هر بانک‌ و با استفاده از تابع هزینه‎ی ترانسلوگ چندمحصولی با جزء خطای ترکیبی، برآورد می‎شود. در مرحله‎ی بعد، به تحلیل عوامل مؤثر بر کارایی با توجه به متغیرهای فردی و ساختاری (به-صورت نوع مالکیت/ جنس فعالیت) در هر بانک و آثار ناشی از اعمال تسهیلات قانونی در این صنعت، در قالب یک الگوی اثرات مختلط/چندسطحی پرداخته می‎شود.
نتایج برآورد نشان می‎دهد که اگرچه متوسط کارایی بانک‌های دولتی در طول زمان بهبود یافته، در مقایسه با کارایی بانک‌های غیردولتی نسبتی کاهنده داشته است. هم‎چنین، نتایج الگوی اثرات مختلط/چندسطحی در تحلیل دلیل اختلاف کارایی بانک‌ها نشان می‎دهد که 57 درصد اختلاف میان کارایی بانک‌ها از طریق جنس فعالیت/نوع مالکیت بانک‌ها (تجاری دولتی، تجاری غیردولتی، تخصصی دولتی) و 15درصد اختلاف کارایی به اثرات ناشی از تسهیلات قانونی که بانک‌های دولتی ملزم به اعطا هستند، بازمی‌گردد. به‌علاوه، در سطح متغیرهای فردی تأثیرگذار بر کارایی هر بانک، بررسی‌ها نشان داد که پوشش اتوماسیون به نسبت سایر متغیرهای مندرج در الگو، از بیش‎ترین اثر بر بهبود کارایی فنی در بانک ها برخوردار است.
طبقه‌بندی JEL: C12, C23, C24, C87

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying the Factors Explaining Technical Efficiency in Iran's Banks in a Multilevel / Mixed Effects Model

نویسندگان [English]

  • Davood Danesh-jafari 1
  • Afsaneh Shafiee 2
چکیده [English]

This study examines technical efficiency in Iran's banking system using unbalanced panel data for 17 state and private banks during the 1997-2009 period. Therefore, technical efficiency of banks was measured through estimating a Translog Cost Function in the form of a Panel SFA Error Compound Model. Then, the effect of underlying factors including both individual and structural (ownership/activity) variables on banks' technical inefficiency, was measured in a Multilevel / Mixed Effects Model.
The results showed that in spite of the improvement in state banks' efficiency within time, it showed a decreasing trend compared with that of private banks. Furthermore, the results of Multilevel/Mixed effects model showed that 57 percent of the difference among banks were explained with respect to owenership and 15 percent were explained by activity and obligatory loans, respectively. Finally, it was shown that automation is the most importance factor in improving banks' efficiency.
JEL Classification: C12, C23, C24, C87

کلیدواژه‌ها [English]

  • Banking Industry
  • Efficiency
  • Iran
  • Multilevel/Mixed effects model
  • Stochastic Frontier Cost Function