آزمون رابطة بلندمدت بین نرخ سود تسهیلات بانکی و نرخ تورم

نویسندگان

1 استاد دانشکدة اقتصاد دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری دانشکدة اقتصاد دانشگاه تهران

چکیده

قانون منطقی کردن (کاهش) نرخ سود بانکی در حالی به تصویب و اجرا رسیده است که استدلال اصلی طراحان آن این است که با اجرای این قانون‏، ‏نرخ تورم کاهش می‌یابد. در حالی که منتقدان این طرح، شرط اصلی کاهش نرخ سود بانکی را کاهش نرخ تورم و به تبع آن تعدیل انتظارات تورمی می‌دانند که امکان کاهش نرخ سود را فراهم می‌کند. فرض ضمنی استدلال منتقدان این قانون‏، ‏صحت نظریة «اثر فیشر»، منسوب به «ایروینگ فیشر» است که طبق آن، در بلند مدت، کاهش در نرخ تورم، موجب کاهش در نرخ سود اسمی می‌شود. هدف تحقیق حاضر، این است که با به آزمون گذاشتن دو فرضیه تحقیق، صحت این استدلال را به آزمون گذارد که در بلند‌مدت، نرخ تورم، علت تغییرات همسو در نرخ سود اسمی است. این تحقیق با محدودیت عدم وجود داده‌های مناسب برای متغیر نرخ سود اسمی در ایران مواجه است، لذا جهت نیل به هدف‏، ‏آزمون هم‌انباشتگی «جوهانسون» و آزمون علیت «گرنجر» در چهار سناریو‏، ‏با متغیرهای جایگزین متفاوت برای نرخ سود اسمی، مورد استفاده قرار گرفته است.
نتایج حاصله با تأیید فرضیه‌های تحقیق حاکی از آن است که همانند بسیاری از کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه‏، ‏در بلند مدت برای اقتصاد ایران نیز تغییرات در نرخ سود اسمی را می‌توان با تغییرات نرخ تورم توضیح داد. در انتها‏، ‏بر مبنای نتایج به‎دست آمده، سعی شده است تا راهکارهای سیاستی مناسب برای مسائل و پرسش‎های تحقیق ارائه شود.
طبقه‎بندی JEL: P24, E43, E58

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Estimation of the Long Run Relationship between Nominal Interest Rates and Inflation Rate in Iran

چکیده [English]

The Bank Profit Rates Reduction Law is enacted and put into action, while the main rationale of its designers is that putting this law into action will result in lower inflation rate. On the other hand, the critics of this law believe that the main condition for reducing bank profit rates is the reduction of inflation rate and hence adjusting inflationary expectations which will provide reduction in profit rates. Implicit assumption under the critics' rationale is the veracity of "fisher effect" theory referred to "Irving Fisher". According to this theory, in the long run, a reduction in inflation rate will result in a reduction in nominal profit rates. The main purpose of the this article is to examine two hypotheses of research, and test the veracity of this rationale that in the long run, the lower inflation rate is the reason of parallel decline in nominal profit rates. This research is faced with the limitation of appropriate data for nominal profit rates in Iran. As a result, in order to reach this goal, "Johansen" Cointegration test and "Granger " causality test are used in five scenarios with different substitutive variables for nominal profit rates.
The results confirm the hypotheses of research and illustrate that in case of Iran's economy like many other developed or under- developing countries, long run changes in nominal profit rates can be explained by changes in inflation rate.
Finally, according to these results, appropriate policy implications are proposed in response to research questions.
JEL Classification: P24, E43, E58

کلیدواژه‌ها [English]

  • Causality Test
  • Cointegration
  • Fisher Effect
  • Inflation rate
  • Nominal Interest (Profit) Rate
  • Real Interest (Profit) Rate