تحلیل فضایی توسعة شهری در ایران (رشد اندازة شهرها)

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان

2 استادیار دانشگاه یورک کانادا

3 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان

چکیده

بیشتر کشورهای جهان با گسترش پدیدة شهرنشینی مواجه‎اند. در طول زمان، تغییر شیوه‎های تولید و بهبود فناوری سبب مهاجرت مردم از روستاها به شهرها شده است. شهرهای موجود بزرگ‎تر شده و شهرهای جدیدی نیز شکل گرفته‎اند. در ادبیات اقتصاد شهری، این پدیده با عنوان توسعة شهری مورد بررسی قرار می‎گیرد. شهرها به دلیل صرفه‎جویی‎های‎ ناشی از مقیاس در تولید و مصرف، شکل می‎گیرند. در هر سیستم شهری، شهرهایی با اندازه‎های مختلف وجود دارند، که محصولات متفاوتی تولید می‎کنند.
عوامل متفاوتی بر توسعة شهری مؤثرند و نحوة گسترش آن را تحت تأثیر قرار می‎دهند که از جملة مهم‎ترین آن‎ها می‎توان به عوامل اقتصادی اشاره کرد. این مطالعه به بررسی عوامل مؤثر بر توسعة شهری، در قالب رشد اندازة شهرها، از طریق مدل هندرسن می‎پردازد. مدل توسعة شهری هندرسن، از طریق تکنیک‎های اقتصادسنجی مرسوم و فضایی برای سیستم شهری ایران در دورة 75-1345، آزمون می‎شود. استفاده ازتکنیک‎های اقتصادسنجی فضایی، اثرات مجاورت و همسایگی در کنار سایر عوامل در مدل وارد می‎شود.
نتایج مطالعه نشان می‎دهد که عوامل مطرح شده در مدل هندرسن، بر رشد اندازة شهرهای ایران مؤثر بوده و اثرات مجاورت نیز نقش معنی دار و قابل توجهی بر رشد اندازة شهرهای کشور داشته‎اند.
طبقه‎بندی JEL: R12, C31

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Spatial Analysis of Urban Development in Iran (City Sizes Growth)

چکیده [English]

Almost all countries have faced the urbanization. In the long run, changes in the production technology have caused migration from rural to urban areas. Existing cities have grown and new ones have been created. This is named as “urban development” in the urban literature. Cites are created because of economies of scale in production and consumption. There are different cities with different sizes in an urban system which produces different goods and services.
There are different factors affecting the urban development among them economic ones are important. This paper surveys the impact of economic factors on city size growth through Henderson’s urban development models. These models are specified in spatial panel data models and are estimated for 1966-96 for Iran’s urban system. Hence, contiguity effects are entered in the models by spatial econometric techniques.
The results show that considered factors have affected city sizes growth in Iran, and contiguity and neighboring effects have had important role in Iran’s city sizes growth.
JEL Classification: R12, C31

کلیدواژه‌ها [English]

  • City sizes growth
  • Henderson’s models
  • panel data
  • Spatial econometrics
  • Spatial panel data.
  • urban development