همکاری اعضای منتخب مجمع کشورهای صادرکنندة گاز در صادرات LNG رویکرد نظریة بازی‌های همکارانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

پیشرفت‌های اخیر در تولید و انتقال LNG این امکان را فراهم ساخته است که صادرات گاز طبیعی به صورت LNG از اهمیت بسزایی در تجارت جهانی گاز در آینده برخوردار باشد. در این مقاله، با بررسی ساختار هزینة حمل LNG و الگوی جغرافیایی تجارت جهانی آن، ماتریس هزینة حمل LNG از کشورهای منتخب صادرکنندة عضو مجمع به کشورهای منتخب واردکنندة LNG مدون شده است. به کمک این ماتریس، همکاری کشورهای منتخب عضو مجمع در صادرات LNG با رویکرد بازی‌های همکارانه به عنوان یک مطالعة موردی بررسی و، ضمن بیان ائتلاف‌های ممکن، توابع مشخصه و صرفه‌جویی‌های حاصل از ائتلاف محاسبه شده است. تخصیص عقلایی پایدار بر مبنای هستة بازی و تخصیص مازاد صرفه‌جویی بر اساس ارزش‌های شپلی برای عمومی‌ترین ائتلاف ممکن بین کشورهای منتخب نیز محاسبه شده است. این پژوهش را می‌توان نخستین کوششی دانست که در آن، با استفاده از آمارهای واقعی، همکاری کشورهای منتخب مجمع در تجارت LNG با رویکرد نظریة بازی‌های همکارانه بررسی شده است، از این رو، می‌توان از آن برای توصیه‌های سیاستی استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Cooperation amongst GECF Selected Member Countries in LNG Export: A Cooperative Game Theory Approach

نویسنده [English]

  • atefeh taklif
Assistant Professor Faculty of Economics Allameh Tabatabai University
چکیده [English]

Regarding the recent development in LNG production and transportation, LNG exports would exhibit a pivotal role in the future of global gas trade. By analyzing the geographical pattern of the World LNG trade and the structure of its transportation costs, the LNG cost matrix for Forum's exporters to main LNG importers is presented. Using this matrix, the cooperation amongst the Forum's member countries in LNG exports using the cooperative game approach is examined and the possible coalitions as well as the characteristic functions and the surplus amounts resulting from the coalitions are calculated. Stable rational allocation based on the core of the game and the allocation of surplus amounts based on Shapley values are also evaluated for the most general feasible coalition amongst Forum's member countries.
The present research work can be considered as the first attempt in analysing the cooperation amongst Forum's members in LNG trade using cooperative game theory based on the actual trade statistics, and hence can be used for policy recommendations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Gas Exporting Countries Forum (GECF)"
  • "Liquefied Natural Gas"
  • "Cooperative Games"
  • 'Shapley Values"
  1. پاک‌سرشت، سعید (1389). «آشنایی با صنعت گاز ایران و جهان»، فصل نوزدهم از کتاب صنعت نفت و گاز به زبان غیر فنی، مستند 32 کارگاه پژوهشی،به کوشش عاطفه تکلیف (پائیز 1391)، تهران: انتشارات کمیل، 577 ـ 603.
  2. ترکان، اکبر (1391). «نقش گاز طبیعی در امنیت ملی ایران، روسیه، و قطر؛ مطالعة تطبیقی»، فصلنامةراهبرد اقتصادی، فصلنامة علمی- پژوهشی مرکز تحقیقات استراتژیک، 1 (1)، 145 ـ 198.
  3. تکلیف، عاطفه (1389). «استراتژی بلندمدت اوپک با توجه به تحولات بازار جهانی نفت»، فصلنامةراهبرد اقتصادی، فصلنامة علمی- پژوهشی مرکز تحقیقات استراتژیک، 57، 133 ـ 154.
  4. تکلیف، عاطفه (1389). صنعت نفت و گاز به زبان غیر فنی، مستند 32 کارگاه پژوهشی، به کوشش عاطفه تکلیف (پاییز 1391)، تهران: انتشارات کمیل، 966 ص.
  5. تکلیف، عاطفه (1391). «امکان‌پذیری همکاری یا رقابت بین اعضای مجمع کشورهای صادرکنندة گاز در صادرات گاز طبیعی از طریق خط لوله»، فصلنامةاقتصاد محیط زیست و انرژی، 5، ۴۹ ـ 79.
  6. جعفرزاده، امیر و نیسی، عبدالساده (1391). «تحلیل سیاست صادرات گاز به کشورهای هند و پاکستان در چارچوب نظریة بازی‌ها»، فصلنامةاقتصاد محیط زیست و انرژی، 1 (2)، ۷۳ ـ 91.
  7. درخشان،‌ مسعود (1381). «اوپک و منافع ملی»، مجلس و پژوهش،‌ ویژه‌نامة نفت و منافع ملی،‌ 9 (34)، ۱۳ ـ 66.
  8. درخشان، مسعود (1389). «ملاحظات استراتژیک در تدوین سیاست‌گذاری‌های بالادستی نفت و گاز کشور»، نشریةراهبرد، فصلنامة علمی- پژوهشی مرکز تحقیقات استراتژیک، ویژه‌نامة اقتصادی، 57، ۱۰۹ ـ 132.
  9. درخشان، مسعود (1391). «امنیت انرژی و تحولات آیندة بازارهای نفت و گاز»، نشریةراهبرد، فصلنامة علمی- پژوهشی مرکز تحقیقات استراتژیک، 21 (64)، ۱۵۹ ـ 188.
  10. عبدلی، قهرمان (1386). نظریة بازی‌ها و کاربردهای آن (بازی‌های ایستا و پویا با اطلاعات کامل)، تهران: انتشارت جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران، 453 ص.
  11. عبدلی، قهرمان (1391). نظریة بازی‌ها و کاربردهای آن (بازی‌های اطلاعات ناقص، تکاملی و همکارانه)، تهران: انتشارت سمت، 352 ص.
  12. عبدلی، قهرمان و عمیدی، پژمان (1391). «بررسی تأثیر تشکیل کارتل گازی بر روند استخراج ذخایر با رویکرد نظریة بازی»، فصلنامةاقتصاد محیط زیست وانرژی، 1 (4)، ۱۱۷ ـ 144.
  13. عبدلی، قهرمان و ماجد، وحید (1391). «بررسی رفتار اوپک در قالب یک بازی همکارانه»، فصلنامةتحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، 7، ۲۷ ـ 50.
  14. مهدوی عادلی، محمدحسین، فلاحی، محمدعلی، عبدلی، قهرمان، و دهنوی، جلال (1391). «تدوین بازی همکارانه بین کشورهای عضو مجمع کشورهای صادرکنندة گاز در زمینة صادرات گاز از طریق خط لوله». فصلنامةمطالعاتاقتصاد انرژی، 9 (35)، ۱ ـ 21.
  15. مهرابی راد، سینا (1391). «یک مدل نظریة بازی همکارانه برای تحلیل خط لولة صلح»، رسالة کارشناسی ارشد، دانشکدة اقتصاد دانشگاه تهران، به راهنمایی دکتر قهرمان عبدلی و مشاورة دکتر علی امامی میبدی.

 

  1. Bahgat, G. (2008). Gas OPEC? Rhetoric versus Reality. The Journal of Social, Political, and Economic Studies, Washington, Fall, 33 (3), 281-295.
  2. BP Statistical Review of World Energy (2012). http://www.bp.com.
  3. Brito, D.L. & Hartley, P.R. (2007). Expectations and the Evolving World Gas Market. Energy Journal, 28 (1), 1-24.
  4. BP Energy Outlook 2035 (2014). bp.com/energyoutlook, January.
  5. Dixit, A. & Skeath, S. (1999). Games of Strategy, W.W. Norton & Company.
  6. Engevall, S., Göthe-Lundgren, M. & Värbrand, P. (1998). The Traveling Salesman Game: An Application of Cost Allocation in a Gas and Oil Company, Annals of Operations Research, 82(1), 453-472.
  7. Finon, D. (2007). Russia and the “Gas-OPEC”: Real or Perceived Threat?. IFRI Russia/NIS Center, Paris.
  8. Finon, D. (2011). The EU Foreign Gas Policy of Transit Corridors: Autopsy of the Stillborn Nabucco Project, OPEC Energy Review, March, 47-69.
  9. Gabriel, S.A., Rosendahl, K.E., Egging, R. & Siddiqui, H.G.S. (2012). Cartelization in Gas Markets: Studying the Potential for a "Gas OPEC". Energy Economics, 34, 137-152.
  10. GECF (2012). The Study on the Cost of Gas Transportation. Energy and Gas Market Analysis Department, September.
  11. GECF Secretariat (2012). Energy and Gas Market Analysis, www.gecf.org.
  12. Greaker, M. & Sagen, E. (2008). Explaining Experience Curves for New Energy Technologies: A Case Study of Liquefied Natural Gas. Energy Economics, 30, 2899-2911.
  13. Holz, F., Hirschhausen, C.V. & Kemfert, C. (2008). A Strategic Model of European Gas Supply (GASMOD). Energy Economics, 30(3), 766-788.
  14. Huntington, H.G. (2009). World Natural Gas Markets and Trade: A Multi-Modeling Perspective. The Energy Journal, Special Issue.
  15. International Energy Agency (2013). World Energy Outlook.
  16. Jaffe, A.M. & Soligo, R. (2006). Market Structure in the New Gas Economy: Is Cartelization Possible? in D.G. Victor, A.M. Jaffe & Hayes, M.H. (Eds.). Natural Gas and Geopolitics: From 1970-2040, Chapter 12, Cambridge University Press.
  17. Jensen, J.T. (2003). The LNG Revolution, Energy Journal, 24(2), 14-58.
  18. Kiselev, V.Yu. (2005). Cooperative Games: Historical Problems, Modern Theory, The Mathematical Intelligencer, 27(3), 33-40.
  19. Maskin, E. (2003). Coalitional Bargaining with Externalities. Keynote Lecture for the European Economic Association Conference, Stockholm.
  20. Massol, O. & Tchung-Ming, S. (2010). Cooperation Among Liquefied Natural Gas Supplier: Is Rationalization the Sole Objective?. Energy Economics, 32, 933-947.
  21. Moryadee, S., Steven, A., Gabriel, H. & Avetisyan, G. (2014). Investigating the Potential Effect of US LNG Exports on Global Natural Gas Markets. Energy Strategy Reviews, 2, 273-288.
  22. Neumann, A. (2009). Linking Natural Gas Markets: Is LNG Doing Its Job?. The Energy Journal, Special Issue: World Natural Gas Markets and Trade: A Multi-Modeling Perspective, 187-199.
  23. Orttung, R.W. & Overland, I. (2011). Russia and the Formation of Gas Cartel, Problems of Post-Communism, 58(3), 53-66.
  24. Paltsev, S. (2014). Scenario for Russia’s Natural Gas Export to 2050, Energy Economics, 42, 262-270.
  25. Rosendahl, K.E. & Sagen, E.L. (2009). The Global Natural Gas Market: Will Transport Cost Reductions Lead to Lower Prices?. Energy Journal, 30(2), 17-40.
  26. US Energy Information Administration (2012). Annual Energy Outlook with Projections to 2035, June.
  27. Wagbara, O.N. (2007). How Would the Gas Exporting Countries Forum Influence Gas Trade?. Energy Policy, 35, 1224-1234.
  28. Wood, D.A. (2012). A Review and Outlook for the Global LNG Trade, Journal of Natural Gas Science and Engineering, 9, 16-22.
  29. www.cedigaz.com
  30. www.globallnginfo.com