بررسی شدت انرژی در کشور‌های نفتی و غیر‌نفتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد دانشگاه پیام‌نور

2 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد آبادان

3 کارشناس ارشد اقتصاد

4 کارشناس ارشد توسعة اقتصادی

چکیده

شاخص شدت انرژی بیانگر میزان مصرف حامل‌های انرژی به ازای یک واحد فعالیت (تولید یا ارزش ‌افزوده) است. با ‌توجه به نقش و اهمیت شدت انرژی، در این مقاله به بررسی تأثیر متغیر‌های قیمت انرژی (نفت)، تولید ناخالص داخلی، نرخ ارز، میزان انتشار گاز دی‌اکسید ‌کربن، جمعیت، مساحت سرزمین، و بهره‌وری در شماری از کشور‌های نفتی و غیر‌نفتی با استفاده از مدل اقتصاد‌سنجی داده‌های پانل طی سال‌های 1985 ـ 2009 پرداخته شد. برای محاسبة متغیر بهره‌وری کل عوامل تولید از شاخص مالم کوئیست استفاده و آمار پارامتریک و ناپارامتریک در این مطالعه تلفیق شد. نتایج حاکی از آن است که در هر دو گروهِ مورد بررسی متغیر‌های جمعیت و مساحت سرزمین رابطة مثبت و معنا‌داری با شدت انرژی دارد و متغیر تولید ناخالص داخلی نیز رابطة منفی با شدت انرژی دارد. متغیر نرخ ارز در کشور‌های نفتی رابطة مثبت، اما در کشور‌های غیر‌نفتی رابطة منفی با شدت انرژی دارد.
طبقه‏بندی JEL:O33, Q40, C59

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Energy Intensity in Oil and Non-oil Exporting Countries

نویسندگان [English]

  • Alireza Egbali 1
  • Reihaneh Gaskari 2
  • Mahdis Moradi 3
  • Hadi Parhizi 4
1 Assistant Professor of Economics at Payame Noor University
2 Assistant Professor of Islamic Azad Univercity(Abadan Branch)
3 M.A in Economics
4 M.A in Economics
چکیده [English]

This paper, examines the factors that influence energy intensity- the ratio of energy consumption to GDP- in 42 oil exporting and none-oil exporting countries in the period 1985 to 2009. The research applies panel data models to analyze the impacts of oil price, GDP, exchange rate, CO2 emissions, population, surface area and productivity on energy intensity. An attempt is made in this paper, to asses TFP by using DEA software and use both parametric and non-parametric statistics at the same time. The results show in both groups of countries, energy intensity reacts negatively to an increase in GDP and positively to an increase in population and surface area. The results also show that energy intensity responds positively to a hike in Exchange rate in oil producing counties and negatively in non-oil exporting countries.
JEL: C59, O33, Q40

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key Words: Panel Data
  • Energy Intensity
  • Gross Domestic Product
  • total factor productivity
  • Oil Price
ابونوری، عباسعلی و نیکبان، آزاده (1388). «تجزیة شدت انرژی (مطالعة موردی صنعت سیمان)»، فصلنامةمدل‌سازی اقتصادی، 7، 77 ـ 99.
حسن‌تاش، غلام‌حسین و نادریان، محمد‌امین (1387). «ارزیابی پتانسیل‌ها و مزایای کاهش شدت انرژی در کشور‌های عضو اوپک»، فصلنامةمطالعات اقتصاد انرژی، 16، 157 ـ 184.
سیف، اله‌مراد (1387). «شدت انرژی: عوامل تأثیر‌گذار و تخمین یک تابع پیشنهادی»، فصلنامة مطالعات اقتصاد انرژی، 5(18)، 177 ـ 201.
شریفی، علیمراد، صادقی، مهدی، نفر، مهدی، و دهقان‌ شبانی، زهرا (1387). «تجزیة شدت انرژی در صنایع ایران»، فصلنامة پژوهش‌های اقتصادی ایران، 35، 79 ـ 110.
عماد‌زاده، مصطفی، شریفی، علیمراد، دلالی‌اصفهانی، رحیم و صفدری، مهدی (1382). «تحلیلی از روند شدت انرژی در کشور‌‌های OECD»، فصلنامة پژوهشنامة بازرگانی، 28، 95 ـ 118.
فطرس، محمد‌حسن و براتی، جواد (1389). «تحلیل عوامل مؤثر بر تغییر انتشار دی‌اکسید‌ کربن بخش نیروگاهی ایران (1378 ـ 1386)، فصلنامة تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، 1، 135 ـ 153.
گزارش بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1389). «بهره‌وری و شدت انرژی در ایران و جهان»، ادارة بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 1 ـ 11.
گودرزی ‌راد، رضا (1388). «بررسی علل تغییر در مصرف انرژی بخش صنعت ایران با استفاده از روش تجزیه»، هفتمین همایش ملی انرژی، 1 ـ 5.
مهرگان، نادر و اشرف‌زاده، حمیدرضا (1387). اقتصادسنجی پانل دیتا، تهران: نشر دانشگاه تهران.
نصرالهی، زهرا و غفاری‌گولک، مرضیه (1388). «توسعة اقتصادی و آلودگی محیط زیست در کشور‌های عضو پیمان کیوتو و کشور‌های آسیای جنوب غربی (با تأکید بر منحنی زیست‌محیطی کوزنتس)، پژوهشنامة علوم اقتصادی، 35، 105 ـ 126.
همتی، عبدالناصر (1383). اقتصاد انرژی، تهران: مؤسسة مطالعات بین‌المللی انرژی.
Alca’ntara, V. & Duarte, A. )2004.( Comparison of energy intensities in European Union countries results of a structural decomposition analysis, Energy Policy, 32, 177-184.
Ang, B.W. & Liu, N. (2006). A Cross-Country analysis of aggregate energy and Baumann, F. (2008). Energy security, Applied Policy Research, Affairs 1.
Cornillies, J. & Fankhauser, S. (2000). The energy intensity of transition countries, European Bank, Working Paper, 72, 1-26.
Duro, J.A., Al ca’ntara, V. & Padilla, E. (2010). International inequality in energy intensity levels and the role of production composition and energy efficiency: an analysis of OECD countries, Ecological Economics, 69, 2468-2474.
Ezcurra, R. (2007). Energy intensity in transition economies: Is there convergence towards the EU average?, Energy policy, 35, 5254-5259.
Feng, T., Sun, L. & Zhang, Y. (2009). The relationship between energy consumption structure: Economic structure and energy intensity in China, Energy Policy, 37, 5475-5483.
Galli, R. (1998). The relationship between energy intensity and income levels: Forecasting longterm energy demand in Asian emerging countries, The Energy Journal, 19(4), 85-105.
Gately, D. & Hungtinton, H. (2001). Assymetric effects of changes in price and income on energy and oil demand, Energy journal, 23(1), 19-55.
Goldemberg, J. & Prado, L.T.S. (2011). The decline of the world’s energy intensity, Energy policy, 34, 1802-1805.
Herring, H. (1999). Does energy efficiency save energy? The debate and its consequences, Applied Energy, 63, 209-226.
International Atomic Energy Agency (2005). Energy Indicators for Sustainable Development: Guidelines and Methodologies, Vienna, Austria. Retrieved from http://www.iaea.com.
International Energy Agency (2008). World Energy Outlook 2008, Paris, Retrived from http://www.iea.com.
Kemmler, A. & Spreng, D. (2007). Energy indicators for tracking sustainability in developing countries, Energy policy, 35, 2466-2480.
King, C. (2010). Energy intensity ratios as net energy measures of United States energy production and expenditures, Environmental Research Letters, 5.
Liddle, B. (2010). Revisiting world energy intensity convergence for regional differences, Applied energy, 87, 3218-3225.
Markandya, A., Pedroso- Galinato, S. & Streimikiene, D. (2006). Energy intensity in transition economies: Is there convergence towards the EU average?, Energy Economics, 28, 121-145.
Martinez, C.I.P. (2009). Energy efficiency developments in the manufacturing industries of Germany and Colmbia 1998-2005, Energy for Sustainable Development, 13, 189-201.
Medlock III, K.B. & Soligo, R. (2001). Economic development and end-use energy Demand, The Energy Journal, 22(2), 77-105.
Mendiluce, M., Perez-Arriaga, I. & Ocana, C. (2010). Comparison of the evolution of energy intensity in Spain and in the EU15, Why is Spain different?, Energy Policy, 38, 639-645.
Oikonomou, V., Becchis, F., Steg, L. & Russolillo, D. (2004). Energy saving and energy efficiency concepts for policy making, Energy policy, 37, 4787-4796.
Silva, F.I.A. & Guerra, S.M.G. (2009). Analysis of the energy intensity evolution in the Brazilian industrial sector 1995 to 2005, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 13, 2589-2596.
Silveria, F.C. & Luken, R.A. (2008). Global overview of industrial energy intensity, Energy policy, 36, 2658-2664.
Streimikiene, D. & Silvickas, G. (2008). The EU sustainable energy policy indicators framework, Environment International, 34, 1227-1240.
Sun, J.W. (2002). The decrease in the difference of energy intensities between OECD countries from 1971 to 1998, Energy Policy, 30, 631-635.
Unander, F., Karbuz, S., Schipper, L., khurushch, M. & Ting, M. (1999). Manufacturing energy use in OECD countries: Decomposition of long-term trends. Energy Policy, 27, 769-778.
Varone, F. & Aebischer, B. (2001). Energy efficiency: The challenges of policy design, Energy Policy, 29, 615-624.
Vazhayil, P. & Balasubramanian, R. (2010). Copenhagen commitments and implications: A comparative analysis of India and China, Energy policy, 38, 7442-7450.
War, B., Ayres, R., Eisenmenger, A., Krausmann, F. & Schandl, H. (2010). Energy use and economic development: A comparative analysis of useful work supply in Austria, Japan, the United Kingdom and the US during 100 years of economic growth, Ecological economics, 69, 1904-1917.
Zhang, H., Zhou. D. & Cao, J. (2011). A quantitative assessment of energy strategy evolution in China and US, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 15, 886-890.
Zhao, X., Ma, C. & Hong, D. (2010). Why did China's energy intensity increase during 1998-2006: Decomposition and policy analysis, Energy policy, 38, 1379-1388.