برآورد ارزش اقتصادی- حفاظتی ویژگی‌های مختلف اکوسیستمی تالاب گاوخونی: الگوی مدل‌سازی انتخاب و لاجیت شرطی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشکدة علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان

2 استاد دانشکدة علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان

3 دانشیار دانشکدة علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف از این مطالعه، برآورد ارزش حفاظتی ویژگی‏های مختلف اکوسیستمی تالاب گاوخونی با استفاده از روش آزمون انتخاب و مدل لاجیت شرطی است. داده‏های مطالعه مستخرج از 500 پرسشنامة آزمون انتخاب در نیمة اول سال 1392 در شهر اصفهان و ورزنه تکمیل شده است. پس از حذف پرسشنامه‏های ناقص و مرحلة پیش‌آزمون، 7327 ردیف دادة نهایی از 407 پرسشنامة آزمون انتخاب در قالب 6 پرسشنامة مختلف و 2442 مجموعه انتخاب، که هر مجموعه انتخاب دارای دو سیاست فرضی به علاوه یک گزینه وضعیت کنونی است، استخراج شد. نتایج حاصل از مدل لاجیت شرطی مبتنی بر تئوری ارزش لانکستر و تئوری تابع مطلوبیت تصادفی نشان می‏دهد که بازدیدکنندگان به منظور حفظ تنوع و پوشش گیاهی و جنگلی تالاب، حفظ زیستگاه‏های طبیعی و حیات موجودات تالاب، حفظ بهداشت تالاب، و افزایش سطح آب تالاب (افزایش آب ورودی به تالاب) به ترتیب 1080، 1670، 1460، و 559 تومان تمایل به پرداخت نهایی دارند. متغیرهای اقتصادی‌- اجتماعی، مانند جنسیت، تأهل، سن، تحصیلات، مخارج ماهیانة خانوار، و بومی‌بودن باعث افزایش تمایل به پرداخت‌ها شده است. نتایج محاسبات مازاد رفاه، که برای ده سیاست فرضی محاسبه شده است، ابزار کاربردی مهمی در اختیار سیاست‌گذاران قرار می‏دهد.
طبقه‌بندیJEL: Q51، Q53، D46، D62

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Estimation of Economic- Protection Value of Gavkhony Wetland Ecosystem Characteristics: Choice Experiment– Conditional Logit

نویسندگان [English]

  • parviz jalili 1
  • Rahman Khoshakhlagh 2
  • Saeed Samadi 3
  • Gholam Hossein Kiani 2
1 Ph.D. Condidate in Economics, University of Isfahan
2 Professor in Economics, University of Isfahan
3 Associate Professor in Economics, University of Isfahan
چکیده [English]

The purpose of this study is estimate the protection value of Gavkhony Wetland ecosystem attributes with use of Choice Experiment approach and Conditional Logit model. Data needed extracted from six different Choice Experiment questionnaires filled out by 500 random households in Isfahan and Varzane city. Each questionnaire contained 72 hypothetical policies (options), 36 choice sets, 2442 observations and 7327 rows of data. The results based on Conditional Logit model, Lancaster's theory of value and the theory of random utility function showed that the visitors have willingness to pay for preserve forest diversity and vegetation of wetlands, preserve of natural habitats and organisms life of wetland (birds, fish and animals), Wetland hygiene (preventing industrial, domestic and prevent effluents and water salinity) and increasing the water surface (increasing wetland water inlet), are 1080, 1670, 1460 and 559 Toman respectively. The socio- economic variables such as age, marriage, indigenous, family size, monthly family expenditure and education have positive impact on visitors willingness to pay. The results of surplus welfare calculation that calculated for ten hypothetical policies provide important practical tools for policy makers.
JEL Classification: Q51، Q53، D46، D62

کلیدواژه‌ها [English]

  • Lancaster Theory
  • Choice Experiment
  • Conditional Logit Model
  • Gavkhony Wetland
امیرنژاد، حمید (1384). «تعیین ارزش کل اقتصادی اکوسیستم جنگل‏های شمال ایران با تأکید بر ارزش‌گذاری زیست‌محیطی- اکولوژیکی و ارزش حفاظتی»، رسالة دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.
پژویان، جمشید و فلیحی، نعمت (1387). «ارزش‌گذاری اقتصادی خدمات تفریحی منابع زیست‌محیطی: مورد تالاب انزلی»، فصلنامة پژوهشنامة اقتصادی، 28، 147 - 171.
پناهی، محمد (1384). «ارزش‌گذاری اقتصادی جنگل‏های خزری: مطالعات موردی در سه حوزة جنگل‌داری چوب و کاغذ مازندران، خیرودکنار و چوب و کاغذ گیلان»، رساله دکتری، دانشگاه تهران.
حسینی ابری، حسن (1392). معرفی باتلاق گاوخونی، سایت کوه‏ها و بیابان‏های ایرانhttp://www.irandeserts.com/
سالنامة آماری استان اصفهان (1391). سازمان آمار جمهوری اسلامی ایران.
شرزه‏ای، غلامعلی و جلیلی کامجو، سیدپرویز (1391). «الگوسازی تجربی: الگویی نوین برای ارزش‌گذاری کالاهای زیست‌محیطی: مطالعة موردی گنجنامة همدان»، فصلنامة پژوهش‏های اقتصادی (رشد و توسعة پایدار)، 13(3)، 1 ـ 18.
شرزه‏ای، غلامعلی و جاویدی، نرگس (1390). «درونی‌سازی هزینه‌های جانبی در تولید برق به روش آزمون انتخاب»، فصلنامة مطالعات اقتصاد انرژی، 8(29)، 1 ـ 29.
شرزه‏ای، غلامعلی (1388). ارزش‏گذاری خدمات اکوسیستمی، کنفرانس فرهنگستان علوم.
شرکت مهندسین مشاور ایران (1388). ارزش‌گذاری اقتصادی تالاب‏های سه‌گانة هامون، مجموعه مقالات همایش طرح ملی ارزش اقتصادی منابع.
قائمی، زهرا (1385). «ارزش‌گذاری اقتصادی ارزش تفرجی تالاب چغاخور»، پایانامة کارشناسی ارشد، دانشکدة محیط زیست دانشگاه تهران.
قربانی، محمد و فیروز زارع، علی (1388). «ارزش‌گذاری ویژگی‌های مختلف آلودگی هوا در شهر مشهد»، مجلة تحقیقات اقتصادی، 89، 215 ـ 241.
مافی غلامی، داوود و یارعلی، نبی‌الله (1388). «ارزش‌گذاری تفرجگاهی تالاب بین‌المللی چغاخور با استفاده از روش هزینة سفر منطقه‌ای»، محیط‌شناسی (محیط زیست)، 35(50)، 45 ـ 54.
میرجعفری، سیدصالح (1387). «برآورد ارزش اقتصادی و حفاظتی منابع آبی تالاب شادگان و دریاچة ارژن و پریشان»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد واحد، علوم تحقیقات.
وزارت نیرو، شرکت مدیریت منابع آب ایران (1391). اطلاعات و مشخصات تالاب‏ها، دریاچه‏ها،و محدوده‏های ساحلی دریاهای ایران.
نجاری، حبیب‌الله (1392). پوشش گیاهی و جانوری تالاب گاوخونی، سایت کوه‏ها و بیابان‏های ایرانhttp://www.irandeserts.com/
Arcidiacono, P., Bayer, P., Blevins, J.R. & Ellickson, P.E. (2012). Estimation of dynamic discrete choice models in continuous time, Working Paper, http://www.nber.org/papers/w18449. National Bureau of Economic Research, Massachusetts, Cambridge.
Bateman, I.J., Lovett, A.A. & Brainard, J.S. (2003). Applied environmental economics: a GIS approach to Cost-Benefit Analysis, Cambridge University Press, Cambridge.
Biorl, E., Karosakis, k. & Koundouri, P. (2009). Using a choice experiment to account for preference heterogeneity in wetland attributes: The case of Cheimaditida wetland in Greece journal of ecological economics,60,145-156.
Carlsson, F., Frykblom, P. & Liljenstolpe, C. (2003). Valuing wetlandattributes: an application of choice experiments, Ecological Economics, 47, 95-103.
Carson, R. et al. (1994). Experimental Analysis of Choice, Marketing Letters, 351-368.
Costanza , R et al. (1997). The Value of the World’s Ecosystem Services and natural Capital.
Deshazo, J.R. & fermo, G. (2002). Designing choice sets for stated preference method: the effect of complexity on choice consistency, Journal of environmental economic and management, 44, 123-143.
Duckworth, F.S. & J.S. Sandberg (1954). The effect of cities upon horizontal and vertical temperature gradient, Bull, Am. Meteoral
Fleuret, A., Ppirier, J., June (2010). Using the choice experiment method for valuing improvements in water quality: a simultaneous application to four recreation sites of a river basin, Workin paper.
Green, P.E., & Srinivasan, V. (1978). Conjoint analysis  in  consumer research: Issues  and outlook, Journal of Consumer Research, 5, 103-123.
Greene, W.H. (2012). Econometric Analysis, 7thed, New Jersey, Upper Saddle River: Pearson International.
Hanemann, W.M. (1994). Valuing the Environment through Contingent Valuation, J. Econ. Perspect, 8, 19-44.
Hanley, N., Mourato, S. & Wright, R. (2001). Choice modeling approaches: A superior alternative for environmental valuation? Journal of Economic Surveys, 15(3),435-462.
Hausman, J. & Mac fadden, D. (1984). Specification tests for the multinomial logit model, Journal of Econometrica, 52(5), 1219-1240
Lancaster (1996). A new Approach to Consumer Theory, Journal of Political Economy.
Louviere, J.J. & Hensher, D.A. (1982). On the design and analysis of simulated choice or allocation experiments in travel choice modeling, Transportation Research Record, 890, 11-17.
Louviere, J.J. & Woodworth, G.G. (1983). Design and analysis of simulated consumer choice or allocation experiments: An approach based on aggregate data, Journal of Marketing Research, 20, 350-367.
Louviere, J.J., Hensher, D.A. & Swait, J.D. (2000). Stated Choicemethods: Analysis and Applications, Cambridge Universitypress.
Manski, C. (1977). The Structure of Random Utility Models, Journal of Theory and Decision.
Morrison, M., Bennett, J. & Blamey, R. (1999). Valuing improved wetlands quality using choice modeling, Water and Re source Research, 35, 2805-2814.
Othman, J., Bennett, J. & Blamey, R. (2004). Environmental values and resource management options: a choice modeling experience in Malaysia, Environment and Development Economics, 9, 803-824.
PEMBINA Institute (2002). Counting Canada’s Natural Capital: Assessing the Real Value of Canada’s Boreal Ecosystem, Canadian Boreal Initiative.
Skourtos, M.S., Troumbis, A.Y., Kontogianni, A., Langford, I.H., Bateman, I.J. & Georgiou, S. (2003). Ecological and Socio-E conomic Evaluation of Wetland Conservation Scenarios, Chapter 8. In: Turner, R.K., van den Bergh, J.C., Brouwer, R. (Eds.), Managing Wetlands: An Ecological Economics Approach, Edward Elgar, Cheltenham, 198-222.
Whitten, S. & Bennett, J.J. (2005). The Private and Social Values of Wetlands, Edward Elgar Publishing, Cheltenham, U.K., Woodward, R.T. & Wui, Y.S. (2001). The economic value of wetland services: a meta -analysis, Ecological Economics, 37, 257-270.
Woodward, R.T. & Wui, Y.S. (2001). The economic value ofwetland services: a meta -analysis, Ecological Economics, 37, 257-270.