تحلیل عوامل مؤثر اقتصادی بر حباب قیمت مسکن (مطالعه موردی شهر تهران)

نصراصفهانی, رضا; صفاری, بابک; لطیفی, محمدرضا

doi:10.22059/jte.2017.59615

تحلیل عوامل مؤثر اقتصادی بر حباب قیمت مسکن (مطالعه موردی شهر تهران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ مدیر گروه و هیئت علمی گروه اقتصاد شهری دانشگاه هنر اصفهان

² استادیار اقتصاد گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان

³ دانش آموخته اقتصاد شهری دانشگاه هنر اصفهان

10.22059/jte.2017.59615

چکیده

در این پژوهششناساییسهمعواملغیرذاتیدرقیمت واقعیمسکن، شناساییعواملمؤثربرحبابقیمتمسکندر شهرتهران(کوتاهمدتوبلندمدت)وتعیینسهمهریکازعوامل اقتصادیدرحبابقیمتمسکندر دوره‌ی زمانی 92-1371 مورد توجه بوده است. دومدلاقتصادیباتوجهبهمبانینظریاستخراج، بااستفادهاز روش‌هایاقتصادسنجی VAR، ARDL و با کمک نرم افزارهای Eviews وMicrofit،تخمینزدهشده است. برآورد الگوی پویای ارزش ذاتی مسکن و تأیید اعتبار مدل و آزمون ریشه واحد بر روی جزء پسماند مدل (حباب) نشان می‌دهد که تغییرات توضیح دادهشده توسط متغیرهای توضیحی در مقایسه با تغییرات توضیح داده نشده (خطاها) معنیدار و جزء پسماند پایا است و آن را می‌توان به عنوان حباب قیمت مسکن شهر تهران پذیرفت. در مورد متغیرهای توضیح دهنده‌ی ارزش ذاتی- واقعی مسکن شهر تهران، نیز می‌توان گفت تعداد خانوار با داشتن ضریب 112/1- دارای بیشترین کشش قیمتی و نسبت وام به ارزش با داشتن ضریب 0674/0، دارای کم‌ترین کشش قیمتی در ارزش ذاتی بوده است. در بین متغیرهای توضیح دهنده‌ی حباب قیمت مسکن شهر تهران متغیرهای حجم نقدینگی واقعی کشور با یک وقفه با ضریب 26/0 مهم‌ترین متغیر و متغیر نرخ واقعی بهره با یک وقفه با داشتن ضریب 0048/0، کم اهمیت‌ترین متغیر توضیحی حباب قیمت مسکن در شهر تهران است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of economic effective factors on the housing price bubble (Case Study: Tehran)

چکیده [English]

The frequent occurrence of currency crises in recent years brought the early warning literature back in the researchers spotlight. In recent years, concept of an early warning system (EWS) developed that should be able to identify various costly events, such as currency crises, early enough for policy makers to reduce the costs. This study attempted by using Iran's economy quarterly data during the period 1988-2014 and using a model with discrete dependent variable, design an early warning system with all the required components on the Iranian economy and explain it. The results of this study indicate that the designed system to greatly explain the determinants of a currency crisis in Iran and has high ability in predicting this crises in the time periods studied. According to the results, currency crises in Iran are due to a combination of different imbalances in the real and public sectors, external balance and the financial sector. Based on these results, variables of ratio of bank loans to bank deposits, ratio of bank debt to the central bank to monetary base, inflation and industrial production growth (due to the high dependence on imports) are the largest and strongest role in increasing the probability of currency crises in Iran. As well as, variables of ratio of bank deposits to liquidity, ratio of foreign exchange earnings to the central bank's foreign assets and real GDP growth are most important role in reducing the probability of a currency crisis in Iran.
JEL Classification: C25، C53، F31، G01

کلیدواژه‌ها [English]

fundamental value of house price
housing price bubble
housing market in Tehran
VAR
ARDL

مراجع

ابراهیمی، حسن (1391). ارزیابی حباب قیمتی در بازار مسکن ایران مبتنی بر مدل ساختاری تعیین قیمت مسکن: دادههای پانل استانی 1391-۱۳۷۵. پایان نامه. صنعتی شریف.

اصلانی، پروانه و خسروی، تقوا (1391). تحلیل عوامل مؤثر بر حباب قیمت مسکن در تهران. پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی (1) 20:‪ 105–132.

بابایی سمیرمی، محمدرضا (1384). بررسی وجود حباب‌های تورمی عقلایی. مطالعه‌ی موردی اقتصاد ایران، (1382-1340). پایان نامه، دانشگاه مازندران.

بیابانی، جهانگیر و خسروی، تقوا (1390). شناسایی حباب قیمت مسکن در تهران در خلال سال‎های 78-1371 (با استفاده از مدل پوتربا و تئوری q توبین)، پژوهش‎های رشد و توسعه‌ی اقتصادی (1) 2:‪131–182.

درخشان، مسعود (1387). ماهیت و علل بحران مالی 2008 و تأثیر آن بر اقتصاد ایران، تهران: مجمع تشخیص مصلحت نظام. مرکز تحقیقات استراتژیک.

عابدین درکوش، سعید و رحیمیان، سارا (1388). تحلیل عوامل تأثیرگذار بر قیمت مسکن در مناطق شهری ایران طی دوره‌ی (85-1370) با تأکید بر گروه بندی شهری، فصلنامه‌ی اقتصاد مسکن. شماره‌ی 46.

عاشری، مصطفی (1388). تحلیل و تبیین حباب قیمت مسکن در تهران، پایان نامه، دانشگاه بوعلی سینا همدان.

فکری ایلخچی، امیر (1391). بررسی و تعیین حساسیت عوامل مؤثر بر حباب قیمت مسکن در شهر تهران، پایان‌نامه. دانشگاه شهید بهشتی.

قلی‎زاده، علی اکبر (1388). حباب قیمت مسکن و عوامل تعیین کننده‌ی آن در ایران. فصلنامه‌ی علمی اقتصاد مسکن شماره‌ی 46.

قلی زاده، علیاکبر و کامیاب، بهناز (1390). بررسی عوامل مؤثر بر تعیین سهم حباب قیمت مسکن در بازار مسکن (مطالعه‌ی موردی ایران)، فصلنامه‌ی پژوهشنامه‌ی بازرگانی، شماره‌ی 58.

میرزاوند، گلزار (1390). بررسی الگویی برای حباب قیمت در بازار مسکن ایران، پایان نامه، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران مرکزی.

نظری، عظیم (1387). بررسی حباب قیمتی در بازار مسکن ایران، پایان نامه، صنعتی شریف.

Adalid, R., & Detken, C. (2007). Liquidity shocks and asset price boom/bust cycles.

Allen, F., & Gale, D. (2000). Bubbles and crises. The economic journal, 110(460), 236-255.

Baker, D. (2002). The run-up in home prices: Is it real or is it another bubble.

Black, A., Fraser, P., & Hoesli, M. (2006). House prices, fundamentals and bubbles. Journal of Business Finance & Accounting, 33(9‐10), 1535-1555.

Case, K. E., & Shiller, R. J. (2003). Is there a bubble in the housing market? Brookings Papers on Economic Activity, 2003(2), 299-362.

Chan, H. L., Lee, S. K., & Woo, K. Y. (2001). Detecting rational bubbles in the residential housing markets of Hong Kong. Economic Modelling, 18(1), 61-73.

Clark, S. P., & Coggin, T. D. (2011). Was there a US house price bubble? An econometric analysis using national and regional panel data. The Quarterly Review of Economics and Finance, 51(2), 189-200.

Engle, R. F., & Granger, C. W. (1987). Co-integration and error correction: representation, estimation, and testing. Econometrica: journal of the Econometric Society, 251-276.

Kim, B. H., & Min, H. G. (2011). Household lending, interest rates and housing price bubbles in Korea: Regime switching model and Kalman filter approach. Economic Modelling, 28(3), 1415-1423.

Kivedal, B. K. (2013). Testing for rational bubbles in the US housing market. Journal of Macroeconomics, 38, 369-381.

Poterba, J. M. (1984). Tax subsidies to owner-occupied housing: an asset-market approach. The quarterly journal of economics, 729-752.

Ren, Y., Xiong, C., & Yuan, Y. (2012). House price bubbles in China. China Economic Review, 23(4), 786-800.

Shen, Y., Chi-man Hui, E., & Liu, H. (2005). Housing price bubbles in Beijing and Shanghai. Management Decision, 43(4), 611-627.

Shih, Y. N., Li, H. C., & Qin, B. (2014). Housing price bubbles and inter-provincial spillover: Evidence from China. Habitat International, 43, 142-151.

Siegel, J. J. (2003). What is an asset price bubble? An operational definition. European financial management, 9(1), 11-24.

Smith, M. H., Smith, G., & Thompson, C. (2005). When is a Housing Bubble Not a Housing Bubble? Unpublished Paper.

Smith, V. L., Suchanek, G. L., & Williams, A. W. (1988). Bubbles, crashes, and endogenous expectations in experimental spot asset markets. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 1119-1151.

Sorensen, J. K. (2006). The Dynamics of House Prices-International Evidence. Available at SSRN 1273183.

Stiglitz, J. E. (1990). Symposium on bubbles. The Journal of Economic Perspectives, 13-18.

Wheaton, W., & Nechayev, G. (2008). The 1998-2005 Housing “Bubble” and the Current “Correction”: What's Different This Time? Journal of Real Estate Research, 30(1), 1-26.