عوامل مؤثر بر فشار بازار ارز در ایران: در چارچوب الگوی مارکوف- سوئیچینگ با احتمال انتقال متغیر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی تهران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مهندسی سیستم های اقتصادی اجتماعی دانشگاه خوارزمی

چکیده

هدف اصلی این مطالعه، بررسی عوامل مؤثر بر فشار بازار ارز در اقتصاد ایران است. برای این منظور از مدل مارکوف سوئیچینگ با احتمال انتقال متغیر در طی زمان استفاده شده است. به‌طوری که ابتدا رفتار نرخ ارز با استفاده از الگوی مارکوف سویچینگ تک ­متغیره با احتمال انتقال ثابت طی دوره‌ی زمانی 93-1363 برآورد شده و سپس عوامل مؤثر بر فشار بازار ارز در چارچوب احتمال انتقالات متغیر در طی زمان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان می­دهد که رفتار نرخ ارز با دو رژیم تقویت و تضعیف ارزش پول ملی با تلاطم بالا و پایین قابل ارزیابی است و ذخایر ارزی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، تورم و درآمدهای نفتی  به‌عنوان متغیرهای مؤثر بر فشار بازار ارز در اقتصاد ایران می­باشند. بدین صورت که تغییرات ذخایر ارزی، احتمال ماندن در رژیم تضعیف ارزش پول ملی را، کاهش و احتمال گذار از رژیم تقویت به رژیم تضعیف را افزایش می­دهد. همچنین افزایش تورم احتمال ماندن در رژیم تضعیف و احتمال گذار از تقویت به تضعیف را افزایش می­دهد. یعنی با افزایش نرخ تورم، ارزش پول ملی کاهش یافته و بر فشار بازار ارز افزوده می­شود. همچنین نتایج نشان می­دهد که افزایش درآمدهای نفتی از طریق افزایش درآمدهای ارزی بانک مرکزی موجب افزایش مداخله بانک مرکزی در بازار ارز و تقویت ارزش پول ملی شده که با افزایش احتمال گذار به رژیم تقویت ارزش پول ملی و کاهش فشار نرخ ارز همراه شده است.
طبقه­بندی JEL: F31، E58، E52، C34

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Affecting Factors on Exchange Market Pressure in Iran by the Markov Switching Model with Time Varying Transition Probability

نویسندگان [English]

  • Siab Mamipour 1
  • Soghra Jafari 2
1 Assistant Professor in Economics, University of Kharazmi, Economic Department, Tehran, Iran
2 . MSc Student of Economic and Social Systems, University of Kharazmi, Economic Department, Tehran, Iran
چکیده [English]

The main purpose of this study was to investigate the factors affecting on exchange market pressure in Iran's economy. For this purpose, we used Markov switching model with time varying transition probability. At first we estimated behavior of exchange rate using single variable markov swiching model with fixed transmission probability during the period of time 1984-2014 and then analyzed affecting factors on exchange market pressure within framework of possibility of changing transfers during time.
 Results shows that behavior of exchange rate within framework of two regimes of appreciation and depreciation of currency with high and low volatility can be assessed, and foreign exchange reserves of Central Bank, inflation rate and oil revenues are effective variables on exchange market pressure in Iran's economy. In this sense that changes of exchange reserves with probability of staying  in depreciation regime of national currency value and increasing probability of transition from appreciation regime to depreciation regime. Increase in inflation increases the probability of staying in depreciation regime and transition from appreciation regime to depreciation regime. i.e with increasing of inflation, value of national currency is reduced and pressure added on exchange market. Also results shows that increasing of oil exports lead to increase Central Bank intervention in exchange market and and increase transition probability of appreciation regime and reduce the burden of exchange rate.
JEL Classification: F31، E58، E52، C34

کلیدواژه‌ها [English]

  • Exchange Market Pressure
  • Foreign Exchange Reserves
  • Inflation
  • oil revenues
  • Markov-Switching Model with Fixed Transition Probability (FTP) and Time Varying Transition Probability (TVTP)
  1. ابراهیمی، ایلناز و توکلیان، حسین (۱۳۹۱). طراحی یک سامانه‌ی هشداردهی زودهنگام بحران‌های ارزی در ایران با استفاده از رویکرد مارکوف سوئیچینگ. بیست و دومین همایش سالیانه سیاست­های پولی و ارزی، تهران: پژوهشکده‌ی پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. 

    باغجری، محمود و حسینی­نسب، ابراهیم و نجارزاده، رضا (1393). اثر سیاست پولی بر فشار بازار ارز: مطالعه‌ی موردی ایران. فصلنامه‌ی پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، شماره‌ی 71، صفحات 78-53.

    خیابانی، ناصر و غلجه­ای، سمیرا (1393). رژیم­های ارزی و فشار بازار ارز در یک اقتصاد صادرکننده‌ی نفت (مورد ایران). فصلنامه‌ی برنامه­ریزی و بودجه، شماره‌ی 3، صفحات22-3.

    طباطبایی­نسب، زهره و افشاری، زهرا (1391). برآورد میزان مداخله‌ی مستقیم بانک مرکزی ایران با رویکرد فشار بازار ارز. فصلنامه‌ی پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، شماره‌ی 64، صفحات 114-87.

    کازرونی، علیرضا و اصغرپور، حسین و محمدپور، سیاوش و بهاری، صابر (1391). اثرات نامتقارن نوسانات نرخ واقعی ارز بر رشد اقتصادی در ایران: رهیافت مارکوف-سوئیچینگ. مجله‌ی اقتصادی- دو ماهنامه‌ی بررسی مسائل و سیاست­های اقتصادی، شماره­های 7 و 8، صفحات 26-5.

    هادیان، ابراهیم و اوجی­مهر، سکینه (1393). بررسی رفتار شاخص فشار بازار ارز در اقتصاد ایران با استفاده از یک الگوی خودرگرسیو با انتقال ملایم (STAR). فصلنامه‌ی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، شماره‌ی 10، صفحات 247-266.

    1. Basher, S. A., Haug, A. A., & Sadorsky, P. (2016). The Impact of Oil Shocks on Exchange Rates: A Markov Regime-Switching Approach. Energy Economics, 54, 11–23. https://doi:10.1016/j.eneco.2015.12.004
    2. Dumrongrittikul, T. & Anderson, H., M. (2016). How do shocks to domestic factors affect real exchange rates of Asian developing countries?. Journal of Development Economics, 119(C), 67-85. https://doi.org/10.1016/j.jdeveco.2015.10.004
    3. Donadelli, M., & Paradiso, A. (2014). Does financial integration affect real exchange rate volatility and cross-country equity market returns correlation?. The North American Journal of Economics and Finance, 28, 206-220. https://doi.org/10.1016/j.najef.2014.03.001
    4. Filardo, A. (1994). Business-cycle phases and their Transitional Dynamics. Journal of Business and Economic Statistics, 12(3) 299-308.
    5. Girton, L., & Roper, D. (1977). A Monetary Model of Exchange Market pressure Applied to the postwar Canadian Experience. American Economic Review, 67(4),537-548. http://www.jstor.org/stable/1813387
    6. Hamilton, J. (1989). A New Approach to the Economic Analysis of Nonstationary Time Series and the Business Cycle.  Econometrica, 57(2), 357–384. https://doi:10.2307/1912559.
    7. Khemiri, R., & Sami Ben Ali, M. (2013). Exchange Rate Pass-Through and Inflation Dynamics in Tunisia: A Markov-Switching Approach. Economics: The Open-Access, Open-Assessment E-Journal, 7 (43), 1–30. http://dx.doi.org/10.5018/economics-ejournal.ja.2013-43  
    8. Kumah, F., Y. (2011). A Markov-switching approach to measuring exchange market pressure. International journal of finance and economics, John Wiley & Sons, Ltd., 16(2), 114-130. https://doi: 10.1002/ijfe.415
    9. Liu, L., G., & Pauwels, L., L. (2012). Do external Political Pressures affect the Renminbi exchange rate?. Journal of International Money and Finance, 31(6), 1800-1818.

     https://doi: 10.1016/j.jimonfin.2012.04.001.

    Narayan, S. (2013). Foreign exchange markets and oil prices in Asia. Journal of Asian Economics, 28, 41-50.

      https://doi: 10.1016/j.asieco.2013.06.003.

    Panday, A. (2015). Impact of Monetary policy on Exchange Market pressure: The Case of Nepal. Journal of Asian of economics,37, 59-71. https://doi.org/10.1016/j.asieco.2015.02.001

    Weymark, D. (1995). Estimating Exchange Market Pressure and the Degree of Exchange Market Intervention for Canada. Journal of International Economics, 39(3-4), 273-295.

    https://doi.org/10.1016/0022-1996(95)01389-4

    Younus, S. (2005). Exchange Market Pressure and Monetary Policy. Bangladesh Journal of Political Economy, 22(1 and 2), 441-468