تحلیل اثرات افزایش تولید بخش کشاورزی بر سایر بخش‌ها و گروه‌های درآمدی، با استفاده از رهیافت تحلیل مسیر ساختاری

مرتضوى, سیدابوالقاسم; کیانی ده کیانی, محمد

doi:10.22059/jte.2018.68390

تحلیل اثرات افزایش تولید بخش کشاورزی بر سایر بخش‌ها و گروه‌های درآمدی، با استفاده از رهیافت تحلیل مسیر ساختاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار، عضو هیأت علمى - دانشگاه تربیت مدرس

² دانشجوی مقطع دکتری اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

10.22059/jte.2018.68390

چکیده

بخش کشاورزی یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصاد ایران است که سیاست‌های توسعه و گسترش آن می‌تواند به افزایش قابل توجه تولیدات سایر بخش‌های اقتصادی منجر شود. از سوی دیگر افزایش سرمایه‌گذاری در این بخش درآمد‌ گروه‌های درآمدی شهری و روستایی را بیشتر از سایر بخش‌های اقتصادی افزایش می‌دهد. در این تحقیق با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 و بهره‌گیری از رهیافت تحلیل مسیر ساختاری، به بررسی چگونگی تحقق اثرات توسعه و گسترش بخش کشاورزی بر تولید سایر بخش‌ها و درآمد گروه‌های درآمدی پرداخته شده‌است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که مسیرهای تولیدی-نهادی میزان بیشتری از تأثیر همه‌جانبه‌ی بخش کشاورزی را بر سایر بخش‌های اقتصادی آشکار می‌کنند. از سوی دیگر مسیرهایی که توسعه و گسترش بخش کشاورزی بر گروه‌های درآمدی را آشکار می‌کنند بیشتر شامل بخش کشاورزی، درآمد مختلط و جبران خدمات و گروه‌های درآمدی هستند. هم‌چنین مسیرهای کمی شامل مازاد عملیاتی می‌باشند.
طبقه‌بندی JEL: O18, O2, O38, R28

کلیدواژه‌ها

موضوعات

داده ستانده

عنوان مقاله [English]

Analysis the effects of increasing agricultural production on other sectors and income groups with using structural path analysis approach

نویسندگان [English]

Seyed Abolghasem Mortazavi ¹
mohammad kiani de kiani ²

¹ Assistant Professor of Agricultural Economics Department, Tarbiat Modares University,

² Ph.D. Student of Agricultural Economics, Tarbiat Modares University, Iran, Tehran

چکیده [English]

The agricultural sector is one of the most important sectors in Iranian economy, whose development and expansion policies can lead to a significant increase in the output of other sectors of the economy. On the other hand, increasing investment in this sector will probably increase incomes of urban and rural groups more than other sectors of the economy.
In this research, using the social accounting matrix of 2011 and using structural path analysis approach, we examine the effects of the development and expansion of agricultural sector on the sectors production and income of the sectors and income groups have been investigated.
The results of this research show that institutionalized production paths reveal a greater degree of global effect of the agricultural sector on other sectors.
On the other hand, the paths that reveal the development and expansion of the agricultural sector on income groups include agriculture, mixed incomes, and compensation for services (labor) and income groups. Also, few routes include operating surplus (capital).
JEL Classification: O18, O2, O38, r28

کلیدواژه‌ها [English]

Economic Sectors
Income distribution of institutions
Social accounting matrix
Development paths

مراجع

اسفندیاری، علی اصغر و ترحمی، فرهاد (1389). بررسی اشتغال‌زایی بخش‌های اقتصادی ایران با تأکید بر بخش کشاورزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه، دوره 17، شماره 67: 116-93.
اسفندیاری، علی اصغر و نیسی، حمیده (1389). اثر بازتوزیع درآمد بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران با استفاده از مدل شبه داده-ستانده، پژوهشنامه اقتصادی، دوره 10، شماره 2: 192-167.
اندایش، یعقوب و مهدیه، امید (1383). بررسی مالیات‌ها بر شاخص قیمت تولیدکننده با رهیافت تحلیل مسیر ساختاری، اقتصاد مقداری، دوره 1، شماره 2: 60-37.
بانویی، علی اصغر. و عرب‌مازار یزدی، عباس. (1383). اهمیت مقوله توزیع درآمد و ابعاد آن در ماتریس حسابداری اجتماعی، اقتصاد و جامعه. دوره 3، شماره 2.
بانویی، علی اصغر و پروین، سهیلا (1387). تحلیل‌های سیاستی آثار حذف یارانه‌ی کالاهای اساسی بر شاخص هزینه زندگی خانوارهای شهری و روستایی در چارچوب تحلیل مسیر ساختاری، اقتصاد مقداری، دوره 5، شماره 4: 33-1.
بانویی، علی اصغر، وفایی یگانه، رضا، موسوی نیک، سید هادی و آقانصیری، مریم (1392). تأثیرگذاری بخش‌های اصلی اقتصاد بر توزیع درآمد خانوارها: با رویکرد تحلیل مسیر ساختاری، مجلس و راهبرد، دوره20، شماره 74: 98-75.
بانویی، علی اصغر، جلوداری ممقانی، محمد.، اندایش، یعقوب.، علی‌زاده، حسن. و محمودی، مینا (1383). بررسی کمی تعاملات بخش‌های اقتصادی کشور در قالب تحلیل مسیر ساختاری، پژوهش‌های اقتصادی ایران. دوره 20، شماره 6، 53-27.
برخورداری، سجاد، و مهرگان، نادر (1389). مدل‌های تعادل عمومی و کاربرد آن در اقتصاد، انتشارات نور علم و دانشکده علوم اقتصادی، تهران.
جهانگرد، اسفندیار و بانویی، علی اصغر (1376). بررسی تأثیر سیاست‌های توزیع مجدد درآمد بر ساختار اقتصاد ایران بر مبنای داده-ستانده، اولین همایش داده ستانده دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی.
10.خاکیان، مهدی، بارونی، محسن، قادری، حسین و حسومی، مجتبی (1392). بررسی تأثیر کمی گسترش سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی و رفاه خانوارهای شهری و روستایی در ایران: با رهیافت تحلیل مسیر ساختاری، بهداشت و توسعه. دوره 2، شماره 3: 261-250.
11.سلامی، حبیب‌الله و پرمه، زورار (1380). اثرات افزایش صادرات بخش‌های کشاورزی و صنعت بر اقتصاد ایران، تحقیقات اقتصاد کشاورزی، شماره 59: 181-141.

Akkemik, K.A. (2011). Potential impacts of electricity price changes on price formation in the economy: a social accounting matrix price modeling analysis for Turkey. Energy Policy, 39:854–864.
Aritaa, S., Panb, M., Hospital, J., & Leungc, P. (2013). The distributive economic impacts of Hawaii’s commercial fishery: A SAM analysis. Fisheries Research. 145: 82– 89.
Arndt C., Garcia A., Tarp F., & Thurlow J. (2010). Poverty Reduction and Economic Structure: Comparative Path Analysis for Mozambique and Vietnam. UNUWider 2010, Working Paper No.2010/122. World Institute for Development Economic Research (UNU-WIDER).
Banouei, AA., & Banouei J. (2004). Structure of Production with Urban-Rural Income Inequalities in the framework of Structural Path Analysis: The Case of Iran. Paper presented at International Conference on Input-Output and General Equilibrium.
Defourney, J., & Thorbcke, E. (1984). Structural Path Analysis and Multiplier Decomposition within a Social Accounting Matrix Framwork. The Economic Journal, 94: 111-136.
Incera, A.C., & Fernandez, M.F. (2015). Tourism and income distribution: Evidence from a developed regional economy. Tourism Management. 48: 11-20.
Keuning, S. (1996). Accounting for Economic Development and Social Change. IOS, Chap. 1.
Khan, H.A., & Thorbetke. E. (1989). Macroeconomic Effects of Technology Choice: Multiplier and Structural Path Analysis within a SAM Framework. Journal of Policy Modeling, 11: 131-156.
Miller, R. E., & Blair, P.D. (2009). Input–Output Analysis. Published in the United States of America by Cambridge University Press, New York. ISBN-13 978-0-521-51713-3.
Pieters, J. (2010). Growth and Inequality in India: Analysis of an Extended Social Accounting Matrix. World Development Vol. 38(3): 270–281, 2010.
Pyatt, G., & Round, I. (1979). Accounting and Fixed-Price Multiplier in a Social Accounting Matrix. The Economic Journal. Vol, 89.
Round, I. J. (2003). Social Accounting Matrix and SAM-based Multiplier Analysis, In L. A. da Silva Pereira and F. Bourguinon (eds.), Techniques for Evaluating the Poverty Impact of Economic Policies, World Bank, Chap.14.
Santos SMG. (2004). Input-Output and General Equilibrium: Data, Modeling and Policy Analysis: Distribution of Aggregate Income in Portugal within the Framework of Social Accounting Matrix: Modeling the Household Sector. Brussels: UECE.
Seung, C.K. (2016). Identifying channels of economic impacts: An inter-regional structural path analysis for Alaska fisheries. Marine Policy. 66: 39–49.
Thorbetke, E. (2001). The Social Acconting Analysis: Deterministic or Stochastic Concept? Paper Prepared for a conference in Honor of Graham Payatt Retirement, Cornall University, U.S.A.