ارزیابی اثر بی‌ثباتی درآمدهای نفتی بر رابطه نرخ ارز با تراز تجاری در ایران: رویکرد غیر خطی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد تمام وقت-دانشگاه تبریز

2 هیئت علمی دانشگاه تبریز

3 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه تبریز

4 دانشکده اقتصاد دانشگاه تبریز

چکیده

یکی از ویژگی‌های بارز اقتصاد ایران وابستگی شدید آن به درآمدهای دلاری نفتی می‌باشد. بی‌ثباتی درآمدهای دلاری نفتی با ایجاد بی‌ثباتی در فضای اقتصاد کلان می‌تواند روابط بین متغیرهای اقتصادی را تغییر دهد. هدف این مطالعه بررسی اثر غیرخطی بی‌ثباتی درآمدهای نفتی بر رابطه نرخ ارز با تراز تجاری (غیرنفتی) طی دوره ۱۳۵۲- ۱۳۹۵ برای اقتصاد ایران می‌باشد. برای این منظور ابتدا بی‌ثباتی درآمدهای نفتی با استفاده از روش گارچ نمایی (EGARCH) کمی سازی شده سپس مدل تحقیق، با استفاده از رهیافت مارکوف- سوئیچینگ برآورد شده است. نتایج حاکی از آن است که رفتار تراز تجاری در ایران، قابل تفکیک به سه رژیم (کسری تراز تجاری پایین، متوسط و بالا) می‌باشد. افزایش نرخ ارز موجب بهبود تراز تجاری در هر سه رژیم شده است. اثر بی‌ثباتی درآمدهای نفتی بر رابطه نرخ ارز با تراز تجاری در هر سه رژیم منفی اما در رژیم کسری تراز تجاری بالا و پایین معنادار است. پس می‌توان نتیجه گرفت بی‌ثباتی درآمدهای نفتی موجب تضعیف اثر نرخ ارز بر تراز تجاری در رژیم کسری تراز تجاری بالا و پایین شده است.
طبقه‌بندی JEL : F31, F14, C22

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Evaluation of the Impact of Volatility of Oil Revenue on the Relationship between Exchange Rate and Trade Balance of Iran: Non-Linear Approach

نویسندگان [English]

  • Alireza Kazerooni 1
  • mahdi barghi oskooee 2
  • Hossein Asgharpur 3
  • Hana abolhasanbeigi 4
1 Professor at Department of Economics, Tabriz University, Iran
2 Assistant Professor at Department of Economics, Tabriz University, Iran
3 Assistant Professor at Department of Economics, Tabriz University, Iran
4 Tabriz university
چکیده [English]

The main objective of this study is to investigate the non-linear impacts of volatility of oil revenue on the relationship between exchange rate and trade balance of Iran. For this purpose, using annual time series over the period 1973 to 2016, volatility of oil revenue as the most important prevailing features of Iran economy has been quantified using EGARCH approach. After that the effect on the relationship between exchange rate and trade balance has been estimated applying Markov-Switching technique. The empirical findings indicate that trade balance follow triple trade regimes (high, medium and low trade deficit). volatility of oil revenue in 2 regimes (low and high trade deficit) have negative and significant impact on the relationship between exchange rate and trade balance. So that volatility of oil revenue has caused to debilitation of exchange rate effect on the trade balance.
JEL Classification: F31, F14, C22

کلیدواژه‌ها [English]

  • Exchange rate
  • volatility of oil revenue
  • trade balance
  • Markov-switching model

مراجع

بهمنی اسکویی، محسن (1372)، اثرات کلان کاهش ارزش خارجی ریال ایران در دوران پس از انقلاب اسلامی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی. 87-120.
پیرهادی تواندشتی، نرجس خاتون، دهقانی، علی و زندی، فاطمه (1393). اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت نرخ ارز بر تراز پرداخت‌ها. پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار، 5، 8، 13-1.
دژپسند، فرهاد و گودرزی، حسین (1388). بررسی تأثیر کاهش ارزش پول بر تراز پرداخت‌های ایران (تحقق شرط مارشال لرنر در ایران). پژوهشنامه اقتصادی، 9، 34، 42-15.
راسخی، سعید، منتظری، مجتبی و پاشازانوس، پگاه (۱۳۹۳). واکنش غیرخطی نامتقارن تراز تجاری به تغییرات نرخ ارز واقعی: مطالعه موردی ایران. فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، 2، ۸، 62-41.
رجبیان، محمداعظم و سلیمی‌فر، مصطفی (۱۳۹۴). بررسی تأثیر نرخ ارز حقیقی بر تراز تجاری غیرنفتی ایران و مقایسه تجربه ایران و ترکیه. فصلنامه راهبرد، 24، ۷۷، 294-275.
فلاحی، فیروز و هاشمی، عبدالرحیم (1393). رابطه علّیت بین تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی در ایران با استفاده از مدل‌های مارکوف‌سوئیچینگ. فصلنامهمطالعاتاقتصادانرژی، 7، 26، 152-131.
لطفعلی‌پور، محمد و بازرگان، بهاره (1395). بررسی آثار تغییرات نرخ ارز حقیقی مؤثر، صادرات و واردات بر تراز تجاری ایران. پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، 16، 1، 94-73.
مهرآرا، محسن و عبدی، علیرضا (۱۳۸۶). عوامل تعیین‌کننده تراز تجاری در اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی،
9، 31، 26-1.Arize, A. Malindretos, J., & Emmanuel, I. (2017). Do exchange rate changes improve the trade balance: An asymmetric nonlinear cointegration approach. International Review of Economics and Finance, 49, 313–326.
Baek, J. (2014). Exchange rate effects on Korea–U.S. bilateral trade: A new look. Research in Economics, 68(3), 214-221.
Bahmani-Oskooee, M., & Baek, J. (2016). Do exchange rate changes have symmetric or asymmetric effects on the trade balance? Evidence from U.S.–Korea commodity trade. Journal of Asian Economics, 45, 15-30.
Bahmani-Oskooeea, M., & Halicioglub, F. (2017). Asymmetric effects of exchange rate changes on Turkish bilateral trade balances. Economic Systems, 41(2), 279–296.
Bahmani-Oskoee, M., & Kantiapong, T. (2001). Bilateral J-Curve between Thailand and Her Trading Partners. Jurnal of Economic Development, 26(2), 107-117.
Cheng, K. M., Kim, H., & Thompson, H. (2013). The real exchange rate and the balance of trade in US tourism. International Review of Economics & Finance, 25, 122-128.
Deyak, T. A., Sawyer, C. W., & Sprinkle, R. L. (1990). The effects of exchange rate changes on prices and quantities in US foreign trade. International Trade Journal, 5, 77–92.
Edwards, S. (1986). Economic Adjustment and Exchange Rates in Developing Countries. Chicago: University of Chicago Press, 1-458.
Franses, P. H., & Van Dijk, D. (2000). Non-linear time series models in empirical finance. Cambridge University Press.1-296.
Gagnon, J. K. M. (1990). Pricing to market in international trade: evidence from panel data on automobiles and total merchandise. International Finance Discussion Papers. Board of Governors of the Federal Reserve System,389, 1-75.
Hamilton, J. D. (1989). A New Approach to the Economic Analysis of Nonstationary Time Series and the Business Cycle. Econometrica, 57, 357-384.
Hall, S. Hondroyiannis, G. Swamy, P. A. Tavlas, G., & Ulan, M. (2010). Exchange-rate volatility and export performance: Do emerging market economies resemble industrial countries or other developing countries. Economic Modelling, 27(6), 1514-1521.
Hemphil, W. (1974). The Effect of Foreign Exchange Receipts on Import of Less Developed Countries. Staff Papars, 11(3), 637-677.
Hooper, P., & Mann, C. L. (1989). Exchange rate pass-through in the 1980s: the case of US imports of manufactures. Brookings Papers on Economic Activity, 1, 297–337.
Hsing, Y. (2010). Test of the Marshall–Lerner Condition for Eight Selected Asian Countries and Policy Implications. Global Economic Review: Perspectives on East Asian Economies and Industries, 39(1), 91-98.
Kalyoncu, H., Ozturk, I., Artan, S., & Kalyoncu, S. (2009). Devaluation and Trade Balance in Latin American Countries. Zbornik radova Ekonomskog fakulteta u Rijeci, 27(1), 115-128.
Khan, M. (1974). Import and Export Demand in Developing Countries. IMF Staff Papars, 21(3), 678-693.
Koch, P. D., & Rosenswieg, J. A. (1990). The dynamic relationship between the dollar and composition of US trade. Journal of Business & Economic, 8(3), 355–364.
Krugman, P. (1983). Oil Shocks and Exchange Rate Dynamics, MI T Press, Cambridge, MA
Mann, C. L. (1986). Prices, profit margins, and exchange rates. Fed, Res. Bull., 72, 366-379.
Moffett, M. H. (1989). The J-curve revisited: an empirical examination for the US. Journal of International Money and Finance, 8(3), 425–444.
Murray, T., & Ginman, P. (1976). An empirical examination of the traditional aggregate import demand model. The Review of Economics and Statistics. 58(1), 75–80.
Narayan, P. (2004). New Zealand’s Trade Balance: Evidence of the J-Curve and Granger Causality. Applied Economics Letters, 11(6), 351-354.
Nogueira, R. P., & León-Ledesma, M. A. (2011). Does exchange rate pass-through respond to measures of macroeconomic instability?. Journal of Applied Economics, 14(1), 167-180.
Reis Gomes, F. A., & Senne Paz, L. (2005). Can Real Exchange Rate Devaluation Improve the Trade Balance? The 1990_1998 Brazilian case. Applied Economics Letters, 12(9), 525-528.
Rose, A. K. (1990). Exchange Rates and the Trade Balance: Some Evidence from Developing Countries. Economics Letters, 34(3), 271-275.
Rose, A. K. (1991). The Role of Exchange Rates in a Popular Model of International Trade: Does the Marshall Lerner’s Condition Hold?. Journal of International Economics, 30(3_4), 301-316.
Vural, T. (2016). Effect of Real Exchange Rate on Trade Balance: Commodity Level Evidence from Turkish Bilateral Trade Data. Procedia Economics and Finance, 38, 499–507.
Wang, C. H., Lin, C. H. A., & Yang, C. H. (2012). Short-run and long-run effects of exchange rate change on trade balance: Evidence from China and its trading partners. Japan and the World Economy, 24(4), 266-273.
Wang, K.L., & Barret, C.B. (2007). A New Look at the Trade Volume Effects of Real Exchange Rate Risk. Journal of Agricultural and Resource Economics,32(2), 225-255.
 Xing, Y. (2012). Processing trade, exchange rates and China's bilateral trade balances. Journal of Asian Economics, 23(5), 540-547. 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 17 اردیبهشت 1397
  • تاریخ بازنگری: 23 مهر 1397
  • تاریخ پذیرش: 15 آبان 1397

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار