اثر تکانه‌های صادرات نفت و تعامل آن با قدرت انحصاری بر متغیرهای کلان اقتصاد ایران: رهیافت DSGE

محمدی, تیمور; شاکری, عباس; امامی کلائی, معصومه; یداله زاده طبری, ناصرعلی

doi:10.22059/jte.2019.71337

اثر تکانه‌های صادرات نفت و تعامل آن با قدرت انحصاری بر متغیرهای کلان اقتصاد ایران: رهیافت DSGE

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

² دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی

³ دانشجوی دوره دکتری، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

⁴ دانشگاه ازاد واحد بابل

10.22059/jte.2019.71337

چکیده

با توجه به ماهیت نوسانی قیمت نفت در بازار جهانی که با تکانه‌های مثبت و منفی متعددی مواجه بوده است، در این مطالعه قصد داریم تکانه کاهش قیمت نفت و تکانه مارک آپ را که بیانگر ساختار انحصاری صنایع است، بر متغیرهای کلان اقتصادی بررسی کنیم. برای این منظور، از روش تعادل عمومی پویای تصادفی برای شبیه سازی اقتصاد ایران در دوره 1338-1394 استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد، مارک آپ بر روی تولید ناخالص داخلی، صادرات، سرمایه‌گذاری و مصرف تأثیر منفی دارد. همچنین مطابق انتظار، مارک آپ تورم را افزایش می‌دهد لذا می‌توان نتیجه گرفت افزایش مارک آپ اثرات منفی بر وضعیت رفاه افراد دارد. همچنین تکانه منفی قیمت نفت مصرف و واردات را افزایش، سرمایه‌گذاری و تقاضای کار را کاهش می‌دهد. نتیجه نهایی این‌که به علت وابستگی اقتصاد به درآمدهای نفتی و کاهش آن و همچنین افزایش مارک آپ در سال‌های اخیر، تولید ناخالص داخلی و سرمایه‌گذاری در کشور کاهش یافته است.
طبقه‏بندی JEL: E27, E31, J21, L11, L12, L16

کلیدواژه‌ها

موضوعات

اقتصاد کلان

عنوان مقاله [English]

The Effect of Oil Export Shock and its interaction with Monopoly Power on Iran’s Macroeconomic Variables: DSGE Approach

نویسندگان [English]

Teymur Mohammadi ¹
abbas shakeri ²
Masoume Emamikalaee ³
Naserali Yadolahzadeh Tabari ⁴

¹ Allameh Tabatabaei University, Economics Faculty

² Full Professor at Department of Economics, Allameh Tabataba’i University

³ Ph.D Student at Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran,

⁴ Assistant Professor at Department of Economics, Islamic Azad University, Babol, Iran

چکیده [English]

Due to the nature of oil price fluctuations on the world market, which has been facing a number of positive and negative shocks, In this paper we examine how oil price and mark-up shocks which is an indicator of monopolistic structure of industries will effect macroeconomic variables. So, we simulate Iran’s economy by the methodology of DSGE during the period of 1959- 2015. Period the results illustrate that the effect of mark-up shock on GDP, export, investment, and consumption is negative and on inflation is positive. So we can conclude that a rise in mark-up will result in a negative impact on household’s welfare. Meanwhile, a negative oil price shock increase import and consumption but decrease investment and labor’s demand. We can conclude that due to the dependence of the Iran’s economy on oil revenues and a decrease in oil price, and also an increase in mark-up, GDP and investment have decreased.
JEL Classifications: E27, E31, J21, L11, L12, L16

کلیدواژه‌ها [English]

stagflation
monopoly structure
mark up shock
market power
dynamic stochastic general equilibrium

مراجع

اعظمی، سمیه، جلیلیان، ساجده و احمدی، مریم (1395). تخمین همزمان مارک آپ و بازدهی نسبت به مقیاس در صنایع کارخانه‌ای ایران، فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، 25، 183-215.

امیری، حسین (1394). مدل‌سازی شوک‌های مارک آپ با استفاده از مدل DSGE: مورد ایران، فصلنامه برنامه و بودجه، 20(3)، 95-124.

خیابانی، ناصر و امیری، حسین (1393). جایگاه سیاست‌های پولی و مالی ایران با تأکید بر بخش نفت با استفاده از مدل‌های DSGE، مجله پژوهشنامه اقتصادی، 14(54)، 133-173

شاهمرادی، اصغر و ابراهیمی، ایلناز (1389). ارزیابی اثرات سیاست پولی در اقتصاد ایران در قالب یک مدل پویای تصادفی نیوکینزی، فصلنامه پول و اقتصاد، 3، 31-56

محمدی، تیمور و باقری مهر، شعله (1394). استخراج چسبندگی قیمت در اقتصاد ایران، در قالب مدل تعادل عمومی پویای تصادفی. فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، 22، 33-59

مشیری، سعید و باقری پر مهر، شعله، موسوی نیک، سید هادی (1390). بررسی درجه تسلط سیاست مالی در اقتصاد ایران در قالب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی، فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 2(1)، 69-90

متوسلی، محمود و ابراهیمی، ایلناز، شاهمرادی، اصغر و کمیجانی، ‌اکبر (1389). طراحی یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی نیوکینزی برای اقتصاد ایران به‌عنوان یک کشور صادرکننده نفت، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 10(4)، 87-116

منظور، داود و تقی‌پور، انوشیروان، کردبچه، حمید و توکلیان، حسین (1393). طراحی مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) اقتصاد ایران برای تحلیل و پیش‌بینی آثار سیاست‌های پولی و مالی، مؤسسه عالی آموزش در مدیریت و برنامه‌ریزی.

Adolfson, M., & S. Laseen, J., & Linde, M. (2007). Bayesian Estimation of an Open Economy Model with Incomplete Pass Through. Journal of international economics, 72.

Khan, H., & Kim, B. (2013). Markups and Oil Prices in Canada. Economic Modelling, 30, 799–813

Lewis, V., & Stevens, A. (2015). Entry and markup dynamics in an estimated business cycle model. European Economic Review, 74: 14-35.

Malakhovskaya, O., & Minabutdinov, A. (2014). Are Commodity Price Shocks Imortant? A Bayesian Estimation of a DSGE Model for Russia. International Journal of Computational Economics and Econometrics, 4(1/2), 148-180

Rotemberg, J., & Woodford, M. (1999). The cyclical behavior of prices and costs. NBER working paper series, 6909

Smets, F., & Wouters, R. (2003). An estimated dynamic stochastic general equilibrium model of the Euro area. Journal of the European Economic Association, 1(3), 1123–1175.