نقش نامتقارن نابرابری درآمد و تورم بر رفاه اقتصادی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه اقتصاد انرژی، دانشکده اقتصاد و علوم اداری، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

چکیده

در این پژوهش، نخست رفاه اقتصادی ایران با تمرکز بر ابعاد چهارگانه جریان مصرف، انباشت ثروت، توزیع درآمد و امنیت اقتصادی در دوره زمانی 1350 تا 1400 محاسبه شده و سپس تأثیر نابرابری درآمد و تورم بر رفاه اقتصادی در دو قالب متقارن و نامتقارن با رهیافت خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیع خطی (متقارن) و غیرخطی (نامتقارن) مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج برآورد متقارن در بلندمدت حاکی از آن است که نابرابری درآمد با اثر معناداری بر رفاه اقتصادی همراه نمی‌باشد. این در حالی است که مطابق با رهیافت نامتقارن، تنها افزایش‌ها در نابرابری درآمد اثر منفی بر رفاه اقتصادی دارد و کاهش‌ها در آن با اثر معناداری همراه نیست. همچنین مطابق با انتظار، تورم نیز با اثری منفی و نامتقارن بر رفاه اقتصادی همراه است. به‌طوری‌که اندازه اثرگذاری منفی افزایش‌ها در تورم بر رفاه، به مراتب بیش از کاهش‌ها در آن است. یافته دیگر آنکه بیکاری به‌طور منفی و درآمد سرانه به‌طور مثبت بر رفاه اقتصادی اثرگذار است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد هدف‌گذاری کاهش نابرابری درآمد به‌تنهایی نمی‌تواند رفاه را در ایران افزایش دهد. توصیه پژوهش برای بهبود وضعیت رفاهی در ایران، اعمال نوعی بستة سیاستی کاهش نرخ تورم است که موجب تشدید نابرابری درآمد نشود.
طبقه بندی JEL:
E25, C32, D60

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

An Asymmetric Analysis of Income Inequality and Inflation on Economic Wellbeing in Iran

نویسندگان [English]

  • Mani Motameni
  • shahryar zaroki
  • Dorsa Mohammadian
Department of Energy Economics, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Mazandaran University, Mazandaran, Iran
چکیده [English]

In this research, the index of economic well-being, concentrating on four aspects of consumption flow, wealth stocks, income distribution, and economic security has been calculated during the period of 1350-1400 in Iran. Then, the effect of income inequality and inflation on economic welfare is evaluated in two forms symmetric and asymmetric, through two approaches of linear and nonlinear autoregressive distributed lag. The results of symmetric estimation represent that in the long run, income inequality has an insignificant impact on economic welfare, While according to the asymmetric approach, only increases in income inequality have a negative impact on economic welfare, and decreases have an inconsiderable impact on it. Besides that, according to expectation, the inflation rate has a negative effect on economic welfare, in a way that the impact of increases in inflation on economic welfare is far more than the effects of decreases in inflation. In addition, it is also laid bare that, the variable of unemployment rate negatively and real GDP per capital positively affect economic welfare. The studies of this research, reveal that targeting declining income inequality singly is not capable of increasing the welfare in Iran. It is suggested to apply a sort of policy package for reducing the inflation rate which does not lead to intensification of income inequality.
JEL Classification: E25, C32, D60

کلیدواژه‌ها [English]

  • Asymmetric
  • Economic Wellbeing
  • Income Inequality
  • Inflation
  • Iran
  1. اشرفی، یکتا و گلی، زینت (1387). بررسی وضعیت توزیع درآمد با استفاده از محاسبه ضریب جینی و شاخص رفاه سن طی سال‌های 1386- مجله اقتصادی، شماره 87 و 88، 52-37.
  2. اکبری، محمود؛ تقوایی، مسعود؛ زنگی آبادی، علی و وارثی، حمیدرضا (1390). نابرابری‌های درآمدی و رفاه پایدار شهری (مطالعه موردی: کلان شهر شیراز). مجله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، (16): 106-83.
  3. انصاری، یعقوب و حسینی یکانی، سید علی (1393). اثر توسعه بازار‌های مالی بر رشد بخش کشاورزی با استفاده از رهیافت ARDL. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، 22 (85)، 254-237.
  4. بختیاری، صادق؛ رنجبر، همایون و قربانی، سمیه (1392). شاخص ترکیبی رفاه اقتصادی، اندازه‌گیری و مقایسه روند آن با تولید ناخالص داخلی برای ایران طی دوره زمانی (2007-2002). همایش الکترونیکی ملی چشم‌انداز اقتصاد ایران با رویکرد حمایت از تولید ملی.
  5. جعفری صمیمی، احمد و تقی نژاد عمران، وحید (1383). رابطه بین تورم و رفاه «مطالعه‌ای تجربی در اقتصاد ایران». فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی رشد و توسعه پایدار، 4 (14)، 88-59.
  6. جلالی، محسن (1395). بررسی و تحلیل تغییرات نابرابری در توزیع درآمد و تأثیر آن بر نرخ تورم در ایران. فصلنامه روند، 23 (75)، 66-45.
  7. حسینی، محمدرضا و جعفری صمیمی، احمد (1389). برآورد و ارزیابی روند رفاه اقتصادی ایران با استفاده از شاخص ترکیبی CIEWB. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، (42)، 122-101.
  8. حیدری، حسن و حسن‌زاده، اکبر (1395). رابطه نابرابری درآمدی و رشد اقتصادی در ایران. فصلنامه رفاه اجتماعی، (63)، 125-89.
  9. حیدری، حسن؛ ابونوری، اسمعیل؛ جعفری صمیمی، احمد و نادمی، یونس (1400). برآورد نابرابری درآمد و فقر شهری و روستایی استان هرمزگان در مقایسه با کل کشور. فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی، 15 (1(53))، 24-1.
  10. خلیلیان، صادق؛ فرهادی، علی (1381). بررسی عوامل مؤثر بر صادرات بخش کشاورزی ایران. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، (39)، 84-71.
  11. دامن کشیده، مرجان؛ سید شکری، خشایار و رضازاده قربانی پور، مریم (1395). بررسی عوامل مؤثر اقتصادی بر نابرابری درآمدی (شاخص ضریب جینی) در ایران. چهارمین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری.
  12. رنجبر، امید و علمی، زهرا (1392). پویایی درآمد سرانه اقتصاد ایران. فصلنامه مطالعات و سیاست‌های اقتصادی، 9 (2)، 162-147.
  13. سلمانی، بهزاد؛ اصغرپور، حسین؛ دهقانی، علی و فشاری، علی (1389). تأثیر نابرابری درآمد بر مصرف بخش خصوصی (مطالعه موردی کشور‌های منطقه منا). مجله دانش و توسعه، 17 (34)، 212-193.
  14. شیردل، رامین؛ صادقی، حسین؛ عصاری آرانی، عباس و عبدلی، قهرمان (1395). مقایسه تغییرات رفاه سرانه ایران به دلیل افزایش نابرابری در دو سال 1382 و 1390. فصلنامه علمی- پژوهشی رفاه اجتماعی، 16 (62): 358-324.
  15. صادقی، حسین؛ باسخا، مهدی و شقاقی شهری، وحید (1388). رابطه رشد اقتصادی با فقر و نابرابری درآمدی در کشور‌های در حال توسعه. فصلنامه رفاه اجتماعی، 8 (33)، 44-27.
  16. صادقی، حسین؛ شیردل، رامین؛ عصاری آرانی، عباس و عبدلی، قهرمان (1395). مقایسه تغییرات رفاه سرانه ایران به دلیل افزایش نابرابری در دو سال 1382 و 1390. فصلنامه رفاه اجتماعی، (62)، 358-323.
  17. فطرس، محمدحسن و معبودی، رضا (1390). رابطه بین نابرابری درآمد و نابرابری مخارج مصرفی. فصلنامه رفاه اجتماعی، (40)، 365-341.
  18. گودرزی فراهانی، یزدان؛ مشتری دوست، شیوا و ورمزیاری، بهزاد (1390). بررسی هزینه رفاهی تورم با رویکرد مدل‌های تعادل عمومی. فصلنامه پول و اقتصاد، 3 (8)، 120-87.
  19. مهری، زهرا (1399). بررسی رابطه علی رشد اقتصادی و نابرابری درآمدی در منتخب استان‌های ایران (رهیافت علیت پانلی کونیا). فصلنامه مطالعات نوین بانکی، (9)، 114-91.
  20. مؤتمنی، مانی (1395). بررسی اثر نوسانات رشد اقتصادی بر نابرابری درآمد در ایران با استفاده از رگرسیون همجمعی کانونی. جستارهای اقتصادی، 12 (23)، 163-179.
  21. مهینی زاده، منصور؛ یاوری، کاظم؛ جلایی، سید عبدالمجید و جعفرزاده، بهروز (1398). تأثیر تغییرات ساختاری بر رفاه اقتصادی در ایران، رهیافت مدل‌های تعادل عمومی محاسبه‌پذیر. فصلنامه اقتصاد مالی، 13 (48)، 189-167.
  22. نژادعبداله، معصومه؛ محتشمی برزادران، غلامرضا و یعقوبی اول ریابی، مهدی (1392). شاخص‌های توزیع درآمد در ایران. مجله اقتصادی، شماره 9 و 10، 64-49.
  23. نوفرستی، محمد (1378). ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی. مؤسسه خدمات فرهنگی رسا، چاپ اول، تهران.
  24. نیلی، مسعود و فرح بخش، علیرضا (1377). ارتباط رشد اقتصادی و توزیع درآمد. نشریه برنامه و بودجه، 11-10 (35-34)، 154-121.
  25. نیلی، فرهاد و بابازاده خراسانی، بهزاد (1392). شناسایی عوامل مؤثر بر رفاه ذهنی در ایران. نشریه پژوهش‌های پولی- بانکی، (14)، 48-27.
  26. یوسفی، داوود (1379). بررسی و برآورد تابع تقاضای واردات کل ایران به‌وسیله تکنیک همگرایی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی.
  27. Alla, L. (2019). The effect of inflation on welfare of the population and Russian market capacity. The International Scientific and Practical Conference “Current Issues of Linguistics and Didactics: The Interdisciplinary Approach in Humanities and Social Sciences”, 00071.
  28. Allen, D. E., & McAleer, M. (2021). A Nonlinear Autoregressive Distributed Lag (NARDL) Analysis of the FTSE and S&P500 Indexes. The Journal of Risk, 9(11), 1-20.
  29. Benabou, R. (1989). Some welfare effects of inflation. Department of economics,
  30. Brueckner, M., & Lederman, D. (2015). Effects of Income Inequality on Aggregate Output. World Bank Working Papers, No.7317.
  31. Brzezinski, K. (2017). Income inequality and the Great Recession in Central and Eastern Europe. Economic systems, 42(2), 219-247.
  32. Buddendieck, K. (2011). The Relation of Income Inequality, Growth and Poverty and the Effect of IMF and World Bank Programs on Income Inequality. Development Economics Group, 83312.
  33. Carbonari, L., Mattesini, F., & Waldmann, R. J. (2019). Inflation and Welfare in a Competitive Search Equilibrium with Asymmetric Information. Journal of Money, Credit and Banking, Blackwell Publishing, 55(4), 717-746.
  34. Clark, A. E., & D’Ambrosio, C. (2015). Attitudes to Income Inequality: Experimental and Survey Evidence. Handbook of Income Distribution, 2, 1147-1208.
  35. Fields, G. F. (1999). Distribution and Development: A Summary of the Evidence for the Developing World. Cambridge: MIT Press.
  36. Forbs, K. J. (2000). A reassessment of the relationship between inequality and growth. American Economic Review, 90(4), 869-887.
  37. Haslag, J. H. (1997). Output, Growth, Welfare, and Inflation: A Survey. Economic and Financial Policy, Federal Reserve Bank of Dallas, PP. 11-21.
  38. He, C. (2018). On Nonlinear Effects of Inflation Across Countries. East China Normal University (ECNU).
  39. Hu, Z. (2021). The effect of income inequality on human capital inequality: Evidence from China. Structural Change and Economic Dynamics, 58: 471-489.
  40. ILO (2011): World of Work Report 2011- Making Markets Work for Jobs, Geneva, ILO Koeniger, W. M. (2007). Labor Market Institutions and Wage Inequality, ILR Review, 60(3), 340-356.
  41. Jalil, A., & Mahmud, S. F. (2009). Environment Kuznets curve for CO2 emissions: A cointegration analysis for China. Energy Policy, 37(12): 5167-5172.
  42. Jiang, H. J., Puzzello, D., & Zhang, C. (2021). Inflation and Welfare in The Laboratory. European Economic Review, vol. 152.
  43. Khalili, R., Peykarjo, K., Kiani, K. H., & Memarnejad, A. (2022). Nonlinear effects of inflation on Iran’s economic growth: NARDL approach. International Journal of Nonlinear Analysis and Applications,14(1), 1215-1225.
  44. Khan, R., & Morrissey, O. (2023). Income diversification and household welfare in Uganda 1992-2012. Journal of Food Policy, 116, 102421.
  45. Kohlscheen, E., Lombardi, M., & Zakrajsek, E. (2021). Income inequality and the depth of economic downturns. Monetary and Economic Department, No. 943.
  46. Lahcen, M. A., Baughman, G., Rabinovich, s., & Buggenum, H. V. (2021). Nonlinear Unemployment Effects of the Inflation Tax. FEDS Working Paper, 2021-4.
  47. Li, S., Sato, H., & Sicular, T. (2013). Rising inequality in China: Challenges to a harmonious society. New York: Cambridge University Press.
  48. Luo, C., Li, S., & Sicular, T. (2020). The long-term evolution of national income inequality and rural poverty in China. China Economic Review, 62, 101465.
  49. Marques, A. M. (2022). Is income inequality good or bad for growth? Further empirical evidence using data of all Brazil cities. Journal of Structural Change and Economic Dynamics, 62, 360-376.
  50. Mo, P. H. (2000). Income inequality and economic growth. Department of Economics, 53(3), 293-315.
  51. Mohseni, M., & Jouzaryan, F. (2016). Examining the Effects of Inflation and Unemployment on Economic Growth in Iran (1996-2012). Procedia Economics and finance,36, 381-389.
  52. Osberg, L., & Sharpe, A. (1998). An Index of Economic Well-being for Canada. Research Paper, Applied Research Branch, Human Resources Development Canada.
  53. Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326.
  54. Qin, D., Cagas, M. A., Ducanes, G., He, X., Liu, R., & Liu, S. (2009). Effects of income inequality on China’s economic growth. Journal of Policy Modeling, 31(1), 69-86.
  55. Safari, M. A. M., Masseran, N., Ibrahim, K., & AL-Dhurafi, N. A. (2020). The power-law distribution for the income of poor households. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications, 557, 124893.
  56. Safari, M. A. M., Masseran, N., Ibrahim, K., & Hussain, S. I. (2021). Measuring income inequality: A robust semi- parametric approach. Physica A: statistical Mechanics and Its Applications,
  57. Schorderet, Y. (2001). Revisiting Okun’s Law: An Hysteretic Perspective. San Diego: University of California.
  58. Shin, Y., Yu, B., & Greenwood-Nimmo, M. (2014). Modelling asymmetric cointegration and dynamic multipliers in a nonlinear ARDL framework. In: The Festschrift in Honor of Peter Schmidt. Econometric methods and Applications. Edited by Robin C. sickles and William C. Horrace. New York: Springer, 281-314.
  59. Thomas, V., Wang, Y., & Fan, X. B. (2001). Measuring education inequality: Gini coefficients of education. World Bank Working Papers, No. 2525.
  60. Walker, R. (2005). Social Security and Welfare: Concepts and Comparisons, Milton Keynes. Journal of social policy, 35(04), 705-722.