تحلیل الگوی رفتاری بهره‌برداران منابع آب زیر زمینی در بخش -کشاورزی (مطالعه موردی دشت ورامین)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اقتصاد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

در شرایطی که محدودیت‌های عرضه آب، تحت تأثیر افزایش جمعیت و توسعه روزافزون اقتصادی و نداشتن الگوی مناسب مصرف تشدید شده، نگرانی‌های اکولوژیکی در محیط اجتماعی- اقتصادی پیرامون تخصیص بهینه آب نیز میان بهره‌برداران به مسئله مهمی تبدیل شده است. منطقه ورامین در جنوب شرقی پایتخت واقع شده و بیشتر تولیدات کشاورزی استان تهران را به خود اختصاص داده است. ازآنجایی‌که کشاورزی اصلی‌ترین و بزرگ‌ترین بخش مصرف‌کننده آب زیرزمینی در این منطقه می‌‌باشد، بحران آبی موجود در آن متأثر از الگوی بهره‌برداری آب زیرزمینی بوده است. در این مقاله رفتار بهره‌برداران آب کشاورزی در چارچوب سه دیدگاه رقابتی، ثابت بودن ترجیحات زمانی و ناسازگاری زمانی ترجیحات طی دوره سی ساله از سال زراعی 69-1368 تا 98-1397 مورد تحلیل قرار گرفته تا این فرضیه بررسی شود که وضع موجود در مصرف آب زیر زمینی به کدام یک از سه سناریو ارائه شده در این پژوهش نزدیک بوده است. به این ترتیب در الگوی رقابتی روند تخصیص آب بین کشاورزان از شرط تعادل نئوکلاسیکی بازار کارا استفاده شده و در دو سناریوی دیگر تکنیک بهینه یابی پویای گسسته برای استخراج الگوی رفتاری مصرف آب به‌کار رفته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که کشاورزان در بهره‌برداری از آب زیر زمینی به‌عنوان منبع اصلی تأمین آب کشاورزی منطقه، از جنبه روان‌شناختی، با الگوی غیر بهینه ناسازگاری زمانی در مصرف روبه‌رو بوده‌اند که تغییر وضع موجود و اثربخشی سیاست‌گذاری‌های حفظ پایداری منابع آبی مستلزم اصلاح الگوی رفتاری و مصرف آبی کشاورزان می‌باشد.
طبقه بندی JEL : 
D91, Q50, Q01

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis of the Behavioral Pattern of Groundwater Consumers in the Agricultural Sector: A Case Study of Varamin Plain Basin

نویسندگان [English]

  • Mohammad Barakan 1
  • Gholam Hossain Kiani 1
  • Nematollah Akbari 1
  • Dariush Rahimi 2
1 Department of Economics, Faculty of Administrative Sciences and Economics, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Department of Physical Geography, Faculty of Geographical Sciences And Planing, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

In a situation where water supply constraints have increased due to population growth and economic development, as well as a lack of a suitable consumption pattern, ecological concerns in the socio-economic environment regarding the optimal allocation of water among consumers have become an important issue. Varamin plain basin is located in the southeast of Tehran and produced the majority of agricultural production in this area. Since, the agriculture is the main and the largest consumer of groundwater in this region, so the water crisis has been affected by the pattern of groundwater exploitation. In this paper, agricultural behavior of water consumption was analyzed in the framework of three perspectives: a competitive, a constancy of time preferences and a time inconsistency of preferences during the thirty-year period from the 1368-69 to 1397-98. In order to assess this hypothesis, the current state of groundwater consumption was compared to one of three scenarios presented. In the competitive approach of water consumption, neoclassical equilibrium condition of efficient market was employed. However, in the other two scenarios, the discrete dynamic optimization technique was used to extract the behavioral pattern of water consumption. The conclusion indicated that farmers dealing with groundwater as the main source of agricultural water supply had a non-optimal pattern of time inconsistency in their consumption from a psychological point of view. Therefore, changing the status quo and ensuring the effectiveness of the water policy require the modification of the behavioral pattern of water consumption in farming.
JEL Classification: D91, Q50, Q01

کلیدواژه‌ها [English]

  • Behavioral Economic
  • Groundwater
  • Time-Inconsistency

مراجع

  1. اطلس فرونشست و نرخ آن در سطح کشور (1397). سازمان نقشه برداری کشور.
  2. سالنامه آماری استان تهران (1396). مرکز آمار ایران.
  3. عرب، محمد، فتاحی اردکانی، احمد و فهرستی ثانی، مسعود (1397). بررسی و تحلیل اثرات اقتصادی-اجتماعی و زیست‏محیطی عدم عرضه کافی آب سطحی از دید کشاورزان، مطالعه موردی: دشت ورامین - سد ماملو. آب و توسعه پایدار، 5(1)، 1-6.
  4. گزارش چاه‌های بهره‌برداری محدوده مطالعاتی ورامین، اداره آب منطقه‌ای (1397). دفتر مطالعات پایه، شرکت سهامی آب منطقه‌ای تهران.
  5. نجفی علمدارلو، حامد، احمدیان، مجید و خلیلیان، صادق (1393). ارزیابی اقتصادی تخصیص بهینه آب کشاورزی در دشت ورامین؛ مطالعه موردی سد لتیان. فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 3(9)، 151-167.‎
  6. نور، حمزه (1395). ارزیابی روند مصرف منابع آب زیرزمینی و وضعیت کنونی آن در ایران، سامانه‌های سطوح آبگیر باران، 15(5)، 38-29.
  7. نیازی شهرکی، صفدر (1394). بررسی وضعیت منابع آبی جمهوری اسلامی ایران در 5 سال آینده، ماهنامه نامه آینده پژوهی، 36، 7-2.
  8. Altman, M. (2012). Behavioral economics for dummies. John Wiley & Sons.
  9. Arab, M., Fatahi Ardakani, A., & Fehresti Sani, M. (2018). Analysis of Socio-Economic and Environmental Effects of Insufficient Supply of Surface Water from Farmers' Perspective, Case Study: Varamin Plain- Mamlou Dam. Journal of Water and Sustainable Development, 5(1), 1-6. (in persian)
  10. Ashwell, N. E. Q., Peterson, J. M., & Hendricks, N. P. (2018). Optimal groundwater management under climate change and technical progress. Resource and Energy Economics, 51, 67-83.
  11. Atlas of land subsidence and its rate in Iran (2018). Iran National Cartographic Center. (in persian)
  12. Bouwer, H., & Bouwer, H. (1978). Groundwater hydrology (Vol. 480). McGraw-Hill New York.
  13. Chari, V. V., & Kehoe, P. J. (2013). Bailouts, time inconsistency, and optimal regulation (No. w19192). National Bureau of Economic Research.
  14. Chen, J., Wang, Q., & Li, Q. (2022). A Quantitative Assessment on Ecological Compensation Based on Water Resources Value Accounting: A Case Study of Water Source Area of the Middle Route of South-To-North Water Transfer Project in China. Frontiers in Environmental Science, 10, 854150.
  15. Duncan, S., Hepburn, C., & Papachristodoulou, A. (2011). Optimal harvesting of fish stocks under a time-varying discount rate. Journal of theoretical biology, 269(1), 166-173.
  16. Exploration wells reports, Case Study: Varamin Plain (2018). Reginal water company of Tehran. (in persian)
  17. Forst, W., & Hoffmann, D. (2010). Optimization-theory and practice. Springer Science & Business Media.
  18. Gisser, M., & Sanchez, D. A. (1980). Competition versus optimal control in groundwater pumping. Water resources research, 16(4), 638-642.
  19. Grafton, Q., Adamowicz, W., Dupont, D., Nelson, H., Hill, R. J., & Renzetti, S. (2008). The economics of the environment and natural resources. John Wiley & Sons.
  20. Hepburn, C., Duncan, S., & Papachristodoulou, A. (2010). Behavioural economics, hyperbolic discounting and environmental policy. Environmental and Resource Economics, 46(2), 189-206.
  21. Just, D. R., & Payne, C. R. (2009). Obesity: can behavioral economics help? Annals of Behavioral Medicine, 38(suppl_1), s47-s55.
  22. Katic, P. G., & Grafton, R. Q. (2012). Economic and spatial modelling of groundwater extraction. Hydrogeology Journal, 20(5), 831-834.
  23. Kleinberg, J., & Oren, S. (2014). Time-inconsistent planning: a computational problem in behavioral economics. In Proceedings of the fifteenth ACM conference on Economics and computation, 547-564.
  24. Koundouri, P. (2004). Potential for groundwater management: Gisser‐Sanchez effect reconsidered. Water resources research, 40(6).
  25. Loewenstein, G., & Prelec, D. (1992). Anomalies in intertemporal choice: Evidence and an interpretation. The Quarterly Journal of Economics, 107(2), 573-597.
  26. Najafi, A. H., Ahmadian, M., & Khalilian, S. (2014). Economic evaluation of agricultural water allocation in Varamin Plain, Case study: Latian dam. Quarterly Journal of Applied Economics Studiesin Iran, 3(9), 151-167. (in persian)
  27. Niazi Shahraki, S. (2015). The status of Iran’s water resource in 5 years to come. Future Study Letter Monthly, 36, 2-7. (in persian)
  28. Noor, H. (2017). Analysis of groundwater resources utilization and their current condition in Iran. Iranian Journal of Rainwater Catchment Systems, 5(2), 29-38. (in persian)
  29. Provencher, B., & Burt, O. (1994). A private property rights regime for the commons: The case for groundwater. American Journal of Agricultural Economics, 76(4), 875-888.
  30. Settle, C., & Shogren, J. F. (2004). Hyperbolic discounting and time inconsistency in a native–exotic species conflict. Resource and Energy Economics, 26(2), 255-274.
  31. Shui, H., & Ausubel, L. M. (2004). Time inconsistency in the credit card market. Available at SSRN 586622.
  32. Statistical Yearbook of  Tehran provinence (2017). Statistical center of Iran. (in persian)
  33. Strulik, H. (2021). Hyperbolic discounting and the time‐consistent solution of three canonical environmental problems. Journal of Public Economic Theory, 23(3), 462-486.
  34. Suter, J. F., Collie, S., Messer, K. D., Duke, J. M., & Michael, H. A. (2019). Common pool resource  management at the extensive and intensive margins: experimental evidence. Environmental and Resource Economics, 73(4), 973-993.
  35. Vörösmarty, C. J., McIntyre, P. B., Gessner, M. O., Dudgeon, D., Prusevich, A., Green, P., Glidden, S., Bunn, S. E., Sullivan, C. A., & Liermann, C. R. (2010). Global threats to human water security and river biodiversity. nature, 467(7315), 555-561.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 15 بهمن 1401
  • تاریخ بازنگری: 03 تیر 1402
  • تاریخ پذیرش: 15 مرداد 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار