هزینة فرصت مصارف مختلف گاز طبیعی ایران با تأکید بر تزریق گاز به مخازن نفت

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان

2 دانشجوی دکتری دانشگاه اصفهان

چکیده

بخش مهمی از ذخایر نفت منتشر شده در ایران، ذخایر نفت بالقوه‎ای هستندکه در صورت استفادة مناسب از روش‎های ازدیاد برداشت نفت، به ذخایر بالفعلِ قابل بهرة‌برداری تبدیل خواهند شد. تزریق گاز به میدان‎های نفتی از اصلی‌ترین روش‌های حداکثرسازی ازدیاد برداشت نفت در ایران است. در این مطالعه، موضوع تزریق گاز و نقش آن در آینده اقتصاد نفت و گاز ایران در غالب یک تابع رفاه اجتماعی مدل‎سازی می‎شود تا هزینة فرصت تخصیص گاز به مصارف داخل و صادرات گاز در ایران در مقایسه با تزریق گاز در سال‎های 1410-1385، مشخص شود.
نتایج این مطالعه نشان می‎دهد تزریق گاز با هدف فشار افزایی مخازن نفت، بر تزریق گاز برای حفظ فشار موجود مخازن نفت، با تداوم وضعیت موجود و پیش‌بینی شدة تزریق گاز، اولویت دارد. با فشار افزایی مخازن نفت برای دست‎یابی به متوسط فشار اولیة مخازن نفت، به‎طور قابل توجهی از ارزش منفی سایه‎ای عدم استخراج منابع گاز ایران کاسته می‎شود. در این حالت ارزش سایه‎ای عدم استخراج منابع گاز ایران نسبت به سناریوی حفظ فشار موجود مخازن نفت، با تداوم برنامه‎‎های موجود تزریق درکشور، به یک چهارم کاهش می‎یابد. در نرخ تنزیل پایین اولویت بهره‎برداری از ذخایرکشور فشار افزایی مخازن نفت‌کشور است و صادرات گاز در اولویت قرار ندارد. در نرخ تنزیل‌های بالا، اولویت مطلق تزریق‌گاز نسبت به صادرات آن و اولویت مطلق سناریوی فشار افزایی مخازن برحفظ فشار مخازن، از بین می‎رود. نرخ تنزیل بالا، با حداکثرسازی رفاه اجتماعی بهره‎برداری از منابع گاز کشور سازگار نیست. عدم اجرای سیاست جامع انرژی، و تداوم رشد مصرف انرژی به ویژه در بخش‎های نهایی مصرف‎کننده، در طول سال‎های آینده موجب خواهد شد تراز گاز کشور هم‎چنان منفی باقی بماند. در این حالت، تزریق گاز به مخازن نفت کشور متناسب با نیاز مخازن برای حفظ فشار موجود، امکان‎پذیر نخواهد بود و صادرات گاز هزینة فرصت بالایی را ایجاد خواهد کرد.
طبقه‎بندی JEL : N75, O53, O13

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Opportunity Cost of Various Iranian Natural Gas Consumption with Emphasis on Gas Injection in to Oil Reservoirs

چکیده [English]

Gas injection is assumed as one of the main methods of improving oil recovery in Iranian oil fields. So it's necessary that considerable portion of natural gas produced to be injected into oil reservoirs within next years. gas allocation to various applications will create different opportunity costs. Specifying net benefit function, different opportunity costs are determined in comparison of gas injection during 2006-2031.
The results of this study show that the "increasing pressure" scenario of oil reservoirs is prior to the scenario of gas injection to keep the present pressure of oil reservoirs (continuity of current and anticipated situation of gas injection). Discount rate is a major role in selecting the priorities of gas resource allocation in Iran. At low discount rate, gas injection has prior to gas export while at high discount rate gas injection loses its absolute preference to gas export.
Absences of compressive energy policy and steady growth of energy consumption specifically in end-user sections would cause the negative gas balance. In this condition gas injection to oil fields would not possible appropriate the oil field necessity for keeping pressure and gas export reveals high opportunity cost.
JEL Classification: O53, O13, N75

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gas export
  • Gas reserves
  • Iran
  • Natural gas injection
  • Oil reservoirs